مهرداد خدیر*: رییس سابق سازمان تامین اجتماعی در توجیه خاصه خرجی ها و پاداش هایی که جمعا سر به دو میلیارد تومان می زند گفته است:” مدیران ما هزارها میلیارد تومان آورده داشتند و بابت این آورده ها جمعا دو میلیارد تومان پاداش گرفتند.”
شاید تصور شود بار دیگر می خواهیم به موضوع پاداش ها بپردازیم. اما نه! چرا که بهانه این چند سطر اصطلاح ” آورده ” است. یک اصطلاح رایج اقتصادی که در سطوح مختلف به کار گرفته می شود و مانند برخی اصطلاحات، خاص کارشناسان نیست. مثلا خیلی از مردم هنوز معنی “تولید ناخالص ملی” را نمی دانند اما “آورده” پیچیده نیست و اگرچه بسیار به کار می رود اما مطلقا به معنی مورد نظر مصاحبه کننده استفاده نمی شود.
شگفت آورتر هنگامی که بدانیم گوینده، تفاهم نامه ۴ میلیارد یورویی (برای واگذاری اموال و بنگاه های سازمان تامین اجتماعی به یک شخص حقیقی) را امضا کرده بود.
منظور گوینده این است: به این مدیران جمعا دو میلیارد تومان پاداش دادیم چون هزارها میلیارد تومان پول آورده بودند.
نکته اما اینجاست که این پول ها “درآمد” سازمان تامین اجتماعی است نه ” آورده ” آنها. از مشهورترین دوایر ادارات سازمان تامین اجتماعی نیز که سر و کار ارباب رجوع اعم از کارفرما و کارگر، بسیار با آن می افتد نیز همین بخش درآمد است و درآمد این سازمان ولو حاصل پی گیری ها و حسن مدیریت باشد باز” آورده” مدیران به حساب نمی آید.
آورده، در جای دیگر به کار می رود. کما این که در یک سرمایه گذاری مشترک هر که”آورده” ای دارد. یکی زمین و موافقت اصولی و امتیاز خود را می گذارد که همان “آورده غیر نقدی” است و دیگری “پول و سرمایه” می آورد که “آورده نقدی” به حساب می آید و بر این اساس با هم مشارکت می کنند و در سود و زیان و تعهدات به نسبت ارزش آورده خود سهیم و شریک می شوند.
درآمد یک شعبه از محل حق بیمه کارگر و کارفرما اما آورده کسی نیست که متناسب با آن پاداش تعیین کنیم. بر این اساس پاداش معلمی که با این تعریف هیچ درآمدی برای مدرسه تولید نکرده چگونه باید محاسبه شود؟ یا پاداش آن آتش نشان فداکار که جان بر سر نجات کودک گذاشت چطور؟ پاداش پرستاری که بیماری را از مرگ حتمی رهانیده چگونه؟
لاید با این منطق باید محاسبه کرد که کدام پزشک توانسته پول بیشتری از بیمار بگیرد و به همان نسبت به او پاداش بدهند! نمی خواهیم سخن شهید بهشتی را یادآور شویم که “ما شیفتگان خدمت ایم نه تشنگان قدرت ” و بپرسیم اگر قرار است با هر ترفند از مردم پول بگیرید و اسم این پول را آورده خودتان بگذارید و بر اساس آن پاداش دریافت کنید آن شیفتگی و داعیه خدمت گزاری تان را کجا و چگونه بروز می دهید؟
فرض را بر این می گذاریم که بحث ارزشی در میان نیست و این مدیران نیز نه سفارش شده این و آن و نه برادر همسر شاغل در هیات مدیره فلان شرکت که واقعا شایسته دریافت پاداش هستند. با این فرض نیز درآمد یک سازمان، آورده شخص محسوب نمی شود که در این صورت شهردار تهران در دهه ۷۰ را به خاطر تخفیف ۲۰ میلیون تومانی در زمین های فروخته شده به مدیران شهرداری محاکمه نمی کردند.
البته که مدیران شایسته حق دارند پاداش بگیرند. کما این که پیش تر نیز دریافت می کرده اند. اما مدیرانی که شرکت های ورشکسته یا وابسته به دولت را روی پا نگاه داشته و اشتغال زایی و تولید درآمد کرده اند. مدیری که کارگاهی را سرپا نگه می دارد نه سازمانی که هر که بر مسند آن بنشیند جریان پول به سوی آن همچنان روان است.
اگر هر دریافتی در مکتب جدید اقتصادی “آورده” است تحویل داران بانک ها را نیز باید پاداش کلان داد چرا که در پایان کار روزانه “آورده” های فراوان دارند!
منبع: عصرایران
  |
 |
 |
 |
 |
 |
