ابراهیم علیزاده*: طی شش سال نخست فعالیت دولت احمدینژاد میزان تورم تحمیلی به ضعیفترین قشر کشور ۱.۲ برابر این میزان برای ثروتمندترین قشر بوده است.
طی سالهای ۱۳۸۵ تا ۱۳۹۰ در حالی که ثروتمندترین قشر یعنی دهک دهم هزینه ای، به صورت میانگین سالانه ۱۵ درصد تورم را در هزینههای خود شاهد بوده، هزینههای ضعیفترین قشر جامعه یعنی دهک اول هزینه ای به صورت میانگین سالانه بیش از ۱۹ درصد افزایش داشته است.
این در حالی است که طی این شش سال کل ایرانیان به صورت میانگین تورم ۱۶ درصدی را تجربه کردند. در واقع در حالی که تورم تحمیلی به کل کشور ۱۶ درصد بود، این میزان در دهک دهم کمتر و به میزان ۱۵ درصد و در دهک اول بیشتر از میانگین و معادل ۱۹ درصد بوده است.
طبق آمارهای اعلامی بانک مرکزی طی سال ۱۳۸۵ در حالی که اقتصاد ایران تورم بیش از ۱۱ درصدی را تجربه کرد اما این نرخ در دهک اول کمتر و معادل بیش از ۱۰ درصد بود. در آن سال میزان تورم دهک دهم بیشتر از میانگین و معادل ۱۴ درصد بود.
یک سال بعد در سال ۸۶ تورم هر دو دهک هزینه ای بیشتر از میانگین تورم بود. در آن سال در حالی که تورم کل در مجموع بیش از ۱۸ درصد بود اما در دهک اول تورم ۲۶ درصد و در دهک دهم تورم ۲۸ درصد ثبت شد. به نظر می رسد در این سال تورم دهکهای دیگر کمتر از میانگین تورم بوده است که باعث شده در مجموع نرخ تورم به ۱۸ درصد برسد.
اما تورم سال ۸۷ وضعیت متفاوت دیگری داشت. در این سال تورم ضعیفترین قشر جامعه یعنی دهک اول حدود سه برابر تورم ثروتمندترین قشر جامعه یعنی دهک دهم بود. در سال ۸۷ تورم دهک اول ۲۴ درصد و تورم دهک دهم هشت درصد بود. میانگین تورم نیز در این سال ۲۵ درصد اعلام شده بود.
چهارمین سال فعالیت دولت نهم تورم در مجموع ۱۰ درصد اعلام شد. در سال ۸۸ میزان تورم دهک اول این بار کمتر از تورم دهک دهم و معادل هفت درصد اعلام شد. تورم دهک دهم نیز در سال ۸۸ معادل ۱۳ درصد ثبت شده بود.
اما در سال ۸۹ یعنی سال آغاز اجرای طرح هدفمندی یارانهها دوباره روند برعکس شد. در این سال میزان تورم دهک اول سه برابر تورم دهک دهم شد. در سالی که قرار بود با اجرای هدفمندی یارانهها عدالت حداقلی بین دهکها برقرار شود تورم ضعیفترین قشر جامعه ۱۵ درصد و تورم ثروتمندین قشر جامعه پنج درصد اعلام شد. در این سال بانک مرکزی میزان تورم کل را ۱۲ درصد اعلام کرد.
اما این روند در سال ۹۰ نیز تکرار شد. در حالی که تورم دهک دهم ۲۲ درصد بود، تورم دهک اول جامعه ۳۱ درصد ثبت شد. بانک مرکزی تورم کل سال ۹۰ را بیش از ۲۱ درصد اعلام کرده بود.
بنابراین طی این شش سال از ۱۳۸۵ تا ۱۳۹۰ در حالی که میانگین سالانه تورم کل اقتصاد ایران به ۱۶ درصد رسید، میانگین سالانه تورم دهک اول بیش از ۱۹ درصد و میانگین سالانه تورم دهک دهم ۱۵ درصد بوده است.
تحمیل سالانه ۴۴۰ هزار تومان به دهک اول هزینه ای
آنطور که میتوان از آمارهای بانک مرکزی محاسبه کرد طی سالهای ۱۳۸۵ تا ۱۳۹۰ در مجموع بیش از دو میلیون و ۶۴۵ هزار و ۱۶۷ تومان به میزان هزینههای خانوار در دهک اول اضافه شده است. در واقع طی این سالها به صورت میانگین سالانه بیش از ۴۴۰ هزار تومان به هزینههای ضعیفترین قشر خانوار کشور افزوده شده است.
اما این رقم در سبد هزینه خانواری که در دهک دهم قرار دارند ۱۰ برابر ببیشتر است. طی سالهای ۱۳۸۵ تا ۱۳۹۰ هزینه ثروتمندترین خانوار ایرانی در مجموع بیش از ۲۶ میلیون تومان اضافه شده است. به عبارتی طی این سالها سالانه بیش از چهار میلیون و ۳۴۷ هزار تومان به هزینه خانوار دهک دهم کشور تحمیل شده است.
این ارقام نشان میدهد در حالی که طی این سالها میزان هزینه تحمیلی به هزینه خانوار دهک اول یک دهم این میزان در هزینه خانوار دهک دهم است اما میزان تورم تحمیلی به خانوار دهک اول ۱.۲ برابر این میزان در خانوار دهک دهم است.
بر این اساس طی سال ۱۳۸۵ هزینه خانوار دهک اول معادل ۱۴۹ هزار تومان و هزینه خانوار دهک دهم معادل ۲.۹ میلیون تومان افزایش یافته است.
این میزان افزایش در سال ۱۳۸۶ در دهک اول ۴۲۱ هزار تومان و در دهک دهم ۶.۹ میلیون تومان بوده است.
میزان افزایش هزینهها در سال ۱۳۸۷ نیز در دهک اول و دهم به ترتیب ۴۹۴ هزار و ۲.۷ میلیون تومان بوده است.
این میزان افزایش در سال ۱۳۸۸ نیز برای دهک اول ۱۹۲ هزار تومان و برای دهک دهم ۴.۳ میلیون تومان بوده است.
در سال ۱۳۸۹ نیز هزینه خانوار دهک اول ۴۰۸ هزار تومان و هزینه خانوار دهک دهم ۲.۱ میلیون تومان و در سال ۱۳۹۰ نیز هزینه خانوار دهک اول ۹۷۸ هزار تومان و هزینه خانوار دهک دهم ۹ میلیون تومان افزایش یافته است.
جدول هزینه ناخالص خانوار
هزینه خانوار دهک اول (به تومان) | هزینه خانوار دهک دهم (به تومان) | |
۱۳۸۴ | ۱۴۶۱۴۸۸ | ۲۱۰۶۳۴۱۸ |
۱۳۸۵ | ۱۶۱۱۳۷۳ | ۲۴۰۳۵۶۰۷ |
۱۳۸۶ | ۲۰۳۲۶۳۶ | ۳۰۹۶۴۰۱۷ |
۱۳۸۷ | ۲۵۲۷۳۱۴ | ۳۳۷۳۲۵۶۶ |
۱۳۸۸ | ۲۷۲۰۰۰۵ | ۳۸۱۲۰۷۸۱ |
۱۳۸۹ | ۳۱۲۸۴۵۹ | ۴۰۳۱۶۵۷۲ |
۱۳۹۰ | ۴۱۰۶۶۵۵ | ۴۹۳۴۶۵۹۹ |
جدول تورم کل، دهک اول و دهک دهم
سال | تورم کل (درصد) | تورم دهک اول(درصد) | تورم دهک دهم(درصد) |
۱۳۸۵ | ۱۱.۹ | ۱۰.۲ | ۱۴.۱ |
۱۳۸۶ | ۱۸.۴ | ۲۶.۱ | ۲۸.۸ |
۱۳۸۷ | ۲۵.۴ | ۲۴.۳ | ۸.۹ |
۱۳۸۸ | ۱۰.۸ | ۷.۶ | ۱۳ |
۱۳۸۹ | ۱۲.۴ | ۱۵ | ۵.۷ |
۱۳۹۰ | ۲۱.۵ | ۳۱.۲ | ۲۲.۳ |
انتهای پیام