پارسا هنوز جمع زدن بلد نیست اما ارزش صرفه جویی را می داند. پدر پارسا آموزش صرفه جویی به فرزندانش را از زمانی که بچه هایش حتی درست نمی توانستند جمله بسازند، شروع کرد. کارشناسان معتقدند داشتن سواد مالی یکی از مهارت های زندگی است که باید از سنین کم به کودک آموزش داده شود. این مسئله باعث می شود در بزرگسالی کمتر دچار اشتباه های پرهزینه شوند. متخصصان می گویند داشتن مهارت مالی و پولی بیشتر از تحصیلات دانشگاهی در موقعیت فرد نقش دارد. پس هر چه زودتر شروع کنید، بهتر است. بچه های یک تا ۲ ساله ارزش پول را نمی فهمند اما می توان مفهوم کاهش ضایعات را به آنها یاد داد. برای مثال اگر پسر شما یک لیوان شیر خواست و فقط نصف آن را خورد، به او بگویید که بقیه شیر را هدر داده است و نمی تواند به این زودی دوباره شیر بخورد. حسن عسگری فر، روانشناس و مشاور به شما می گوید در هر سنی چه آموزشی مناسب تر است.
به تفاوت ها فکر کنید
در خانواده هایی که اقتصاد جایگاه تعریف شده ای دارد و البته این تعاریف به زبان خود کودک نیز برای او شرح داده می شود، کودک یکی از شرکای واقعی خانواده است و از یک مصرف کننده صرف در طول عمرش از کودکی به نوجوانی و جوانی به یک شریک و سرمایه گذار مالی تبدیل می شود، طوری که در نوجوانی و جوانی در تصمیمات اقتصادی خانواده دخیل و تاثیرگذار خواهد بود. انتظاری که از یک نوجوان آموزش داده شده در دنیای مهارت های اقتصادی وجود دارد، مسلماً در یک کودک ۳ تا ۵ ساله محدود است. داشتن یک قلک برای کودک ۳ ساله همانقدر حائز اهمیت است که داشتن یک دفترچه حساب پس انداز برای یک نوجوان و البته مدیریت خانواده و گاه نظارت و حمایت ایشان برای پر بار شدن همان قلک یا دفترچه حساب پس انداز فرزندان.
۳ تا ۴ سالگی
پول چیست؟
بدون شک ممکن است برای آموزش توالت رفتن کودک ۳ یا ۴ ساله تان بیشتر درگیر باشید اما یادتان باشد که باید کلاس هایی هم برای آموزش پول برایش بگذارید. در این سن او نمی تواند بفهمد مفهوم پول چیست اما شما می توانید کم کم تفاوت سکه های مختلف را به او آموزش دهید.
یک راه این است که یک بازی بامزه راه بیندازید. به او بگویید سکه ها را در اندازه و رنگ های مختلف قرار دهد. بازی نمایشی هم می توانید انجام دهید، مثلاً بازی فروشگاه یا رستوران. مواد لازم این بازی تمام اسباب بازی هایی است که کودک می خواهد بفروشد، با مقداری پول.
خواسته چیست؟ نیاز چیست؟
کارشناسان معتقدند این سن بهترین زمان برای آموزش مفهوم نیاز در برابر تجمل است. می توانید بازی نیاز یا خواستن را زمانی که با فرزندتان برای خرید بیرون می روید انجام دهید. یادتان باشد چیزهایی مانند شیر و برنج در دسته نیازها هستند در حالی که شکلات و پاستیل در رده خواسته ها قرار می گیرند. در این سن ممکن است بچه ها از شما بخواهند که اسباب بازی خاصی را برایشان بخرید یا حتی بازی های کامپیوتری جدید بخواهند، وقتی این کار را کردند این فرصت را برایشان فراهم کنید تا با مفهوم صرفه جویی آشنا شوند. باید به فرزندتان توضیح دهید که رفتن به مغازه اسباب بازی فروشی همیشه برابر با خریدن یک اسباب بازی نیست. آیا شما به عنوان والدین عادت دارید چیزهایی را که نیاز ندارید بخرید؟ این عادت می تواند به فرزندتان نیز به راحتی منتقل شود. وقتی ببینید که فرزندتان با اسباب بازی که برایش خریدید بازی نمی کند نباید برایش اسباب بازی دیگری بخرید.
۵ تا ۶ سال
بگذارید خرید کند
این زمان خوبی برای این است که به فرزندتان اجازه دهید به مدیریت پول و پرداخت خرید عادت کند. برای مثال می توانید از فرزند ۶ ساله تان بخواهید برایتان شیر بخرد. حالا شما این شانس را دارید که مفهوم تفریق و جمع را به فرزندتان بیاموزید. به او هزار تومان می دهید تا چیزی را که ۹۰۰ تومان است، بخرد. بنابراین ۱۰۰ تومان به او باز گردانده می شود و به این ترتیب می توانید درباره اینکه چرا به او ۱۰۰ تومان بازگردانده شده توضیح دهید.
۷ تا ۹ سال
بودجه چیست؟
این زمانی است که بهتر است به فرزندتان مفهوم بودجه را یاد دهید چون حالا دیگر او پول تو جیبی می گیرد. برای مثال برای او توضیح دهید که هزینه های خانواده با همین بودجه مدیریت می شود و با اولویت هایی برای نیازها و خواسته مشخص می شود. وقتی به اصرار او برای خرید اسباب بازی نه می گویید برایش علت را توضیح دهید که بودجه ماه برای خرید اسباب بازی استفاده شده است یا قیمت اسباب بازی با بودجه ای که در نظر گرفته شده نمی خواند. به او کمک کنید بخشی از پول تو جیبی اش را پس انداز کند. بخشی را خرج کند و بخشی را برای خیریه اختصاص دهد. برای این کار می توانید ۳ بطری در نظر بگیرید حتی می توانید حساب پس انداز برایش افتتاح کنید.
زیبایی انتخاب
وقتی مفهوم بودجه را به فرزندتان یاد دهید او تشخیص خواهد داد که به دست آوردن پول راحت نیست. کودکان ممکن است پول شان را در راه های متفاوتی خرج کنند. همچنین به این نتیجه می رسند خریدن یک وسیله به معنای چشم پوشی از وسایل دیگر است. مدام به او نگویید پولش را چطور خرج کند، به جای آن به او کمک کنید فواید و مضرات چیزی را که می خواهد بخرد بسنجد و بعد اجازه دهید خودش تصمیم بگیرد.
۱۰ تا ۱۲ سال
صرفه جویی را دوباره توضیح دهید
تا الان فرزند شما معنی پول را به خوبی فهمیده و می داند با آن چه کار می تواند بکند. پیام صرفه جویی را با تشویق نوجوان تان به مقایسه قیمت ها هنگام خرید دوباره تکرار کنید. وقتی این مفهوم را بازخوانی کنید دیگر پول خود را خرج یک وسیله گران نمی کند، در حالی که وسیله مشابه آن با قیمت بهتر وجود دارد.
پول در برابر خوشبختی
کودکان در این سن ممکن است شروع به مقایسه موبایل شان یا موقعیت والدین شان با دیگران کنند. مهمترین نکته آن است که به فرزندتان یاد دهید پول همه چیز نیست و خوشبختی به آن وابسته نیست.
غیر مستقیم یاد بدهید
اقتصاد، مهارتی آموختنی است. باور به مقتصد شدن بچه ها و باور به داشتن مهارت در کنترل و نگهداری پول که به معنای اندوختن ثروت است، محصول فرایند یادگیری است که خود در برگیرنده ۲ نوع یادگیری یعنی یادگیری مشاهده ای و یادگیری آموزشی است. منظور از یادگیری مشاهده ای به معنی دیدن، درک کردن و به کارگیری است که عمده آن محصول دوره های رشدی کودکی و مشاهده الگوهای رفتاری و انتخابی خانواده هاست. خانواده هایی که در آنها برنامه ریزی مالی به عینه مشهود بوده و اتفاقاً برای کودک قابل توضیح نیز هست، غیر مستقیم به کودک خود اصل حفظ سرمایه و تبعات مثبت آن را آموزش می دهند. مثل زمان هایی که کودک کالایی را مثل اسباب بازی طلب می کند و خانواده برای کودک توضیح می دهد که به علت محدودیت مالی (خانواده اینقدر تومان درآمد دارد، اینقدر تومان هم خرج و هزینه های خانواده است و کلاً اینقدر تومان باقی می ماند که باید بین نیازهای همه خانواده تقسیم شود) توان خرید آن را ندارد و اگر او پول های تو جیبی اش را جمع کند، آنگاه می تواند به کمک خانواده، آن کالا و بعدها کالاهای دیگری را نیز خریداری کند. در اینجا مدیریت مالی به صورت غیر مستقیم به کودک آموزش داده می شود چرا که کودک سیاق و روش اجرایی خانواده را با آنچه برای او تکلیف می کنند در تعارض نمی بیند و این خود نوعی تایید بر اشتراک نظری و عملی خانواده برای خود و برای اوست و قبول آن شرایط چندان غیر متعارف و آزاردهنده نیست.
این ۳ اصل را در نظر بگیرید
در خانواده هایی که تحقق خواسته های کودک و نوجوان مشروط به چیزی یا عملی یا تغییری نمی شود و هر چه بخواهد در اسرع وقت مهیا می شود، غیر مستقیم کودک می آموزد که همیشه توانی برای تحقق آرزوهای او در والدین وجود دارد و ترس از نداشتن و ترس از آینده ای که شاید روزی با امروز متفاوت باشد شکل نمی گیرد و این یعنی اعتماد کاذب به آینده ای پر فرازونشیب و گاه غیر قابل پیش بینی. پس اصل مشروط بودن، اصل اعتدال و اصل نسبی بودن شرایط و آینده باعث قدرتمندتر شدن کودک و نوجوان ما و نیز شراکت او در وظایف اجتماعی و اقتصادی برای تحقق آزمان ها و آرزوهای آینده خود او خواهد بود.
انتهای پیام
  |
 |
 |
 |
 |
 |
