یارانه‌ها را با درآمد متناسب می کنیم

گام دوم هدفمندی یارانه‌ها کمتر از شش ماه دیگر یعنی در سال ۹۳ برداشته خواهد شد. گامی که مدت‌هاست حواشی بسیاری را با خود همراه می‌بیند و برای اجرا اما و اگرهای فراوانی بر سر راه دارد. در دو سال گذشته حذف دهک‌های پردرآمد از دریافت یارانه نقدی ابهام بزرگی بود که بر سر فاز دوم هدفمندی یارانه‌ها افتاد و اجرای فاز دوم را با توجه به کاستی‌ها و مدیریت نادرستی که فاز نخست اجرای قانون داشت، سخت‌تر کرد. در دولت دهم برای حذف این دهک‌ها پیامکی به سرپرستان خانوار ارسال شد، پیامکی که در آن نوشته شده بود «نظر به تمکن مالی، لطفا برای انصراف از دریافت یارانه به سامانه www. refahi. ir مراجعه کنید.» ارسال این پیامک برای یک‌میلیون و ۶۶۶‌هزار سرپرست خانوار، صدای اعتراضات را بلند کرد، نمایندگان مجلس با اشاره به این‌که پرداخت یارانه نقدی عمومیت دارد و در قانون هدفمندی صراحتا اعلام شده که یارانه‌ها باید به تمامی افراد جامعه پرداخت شود این اقدام و ارسال این پیامک را غیرقانونی اعلام کردند. مردم نیز با تماس با روزنامه‌ها و خبرگزاری‌ها به دریافت این پیامک عجیب اعتراض کرده و اعلام می‌کردند که «کارگری ساده هستم با حقوقی حداقلی که منزل هم ندارم و مستاجرم یا در خانه پدر و مادرم زندگی می‌کنم و این پیامک را دریافت کرده‌ام، اگر من با چنین شرایطی تمکن مالی دارم بقیه مردم در چه شرایطی زندگی می‌کنند؟» اعتراضات ادامه داشت تا این‌که دولتی‌ها اعلام کردند که انصراف از دریافت یارانه نقدی داوطلبانه است و هرکسی که می‌خواهد برای کمک به اجرای فاز دوم از دریافت یارانه انصراف دهد. از آن روزها بیش از یک سال و نیم می‌گذرد و همچنان حذف پردرآمدها، ابهام بزرگ اجرای فاز دوم هدفمندی یارانه‌هاست، ابهامی که به دولت یازدهم نیز به ارث رسید و اکنون دولتی‌ها با تشکیل چهار کارگروه قصد دارند، ثروتمندان را شناسایی و در مدت باقیمانده تا پایان سال، زمینه‌های اجرای گام دوم را فراهم کنند. دیروز محمدباقر نوبخت معاون برنامه‌ریزی و نظارت راهبردی رییس‌جمهور، در حاشیه جلسه دیروز هیات دولت در جمع خبرنگاران حاضر شد و درباره روند انجام قانون هدفمندی یارانه‌ها از سوی دولت، گفت: «قانون هدفمندی یارانه‌ها طبق روال گذشته انجام می‌شود البته باید توازن بین دریافت و پرداخت که در حال حاضر در سازمان هدفمندی وجود ندارد ایجاد و این مساله برطرف شود.» او با اشاره به این‌که پنج ماه تا پایان سال ۹۲ باقیمانده است و در این مدت قانون را اجرا می‌کنیم و رویه موجود ادامه می‌یابد، توضیح داد: «درباره این‌که روش فعلی قابل استمرار است یا خیر و باید مرحله دوم اجرای قانون هدفمندی یارانه‌ها چگونه باشد بررسی‌های لازم را انجام می‌دهیم و چهار گروه برای این کار تعیین شده‌اند.» سخنگوی دولت با تاکید بر این‌که پرداخت یارانه‌ها باید متناسب با درآمدها باشد، ‌گفت: «در حال حاضر همه خانواده‌ها با درآمدهای مختلف از یارانه یکسان برخوردار می‌شوند در حالی‌که عدالت ایجاب می‌کند از منابعی که به خانواده‌هایی پرداخت می‌شود که به آن نیاز ندارند در جای بهتری بهره گرفته شود.» او با اشاره به این‌که هر ماه حدود ۳۵‌هزار‌میلیارد ریال بین خانواده‌ها تقسیم می‌شود، تصریح کرد: «برای بعضی خانواده‌ها عدد ۴۵‌هزار و ۵۰۰ تومان قابل توجه است، اما برای بعضی دیگر از خانواده‌ها این رقم تاثیری در زندگیشان ندارد پس یک گروه در حال مطالعه است که دهک‌های ثروتمند را به چه ترتیبی شناسایی کنیم و گروهی نیز بررسی می‌کند که تاثیر افزایش قیمت حامل انرژی چه تاثیری در تورم و اقتصاد خانواده دارد.» نوبخت با اشاره به این‌که کارگروه‌های ما فعالانه همه ابعاد را بررسی می‌کنند تا مرحله دوم هدفمندی یارانه‌ها در سال ۹۳ اجرا شود، خاطرنشان کرد: «تمام تلاش ما این است روند کار به نوعی باشد که کمترین آثار سوء و آشفتگی در برنامه زندگی مردم داشته باشد و ما اعتقاد داریم باید پرداخت یارانه‌ها همراه با عدالت باشد و موضوع عدالت در پرداخت یارانه‌ها به دهک‌های مختلف رعایت شود. پس از دولت انتظار نمی‌رود که بدون مطالعه کافی وارد عمل شود و باید همه راهکارهای مختلف را در جهت رضایت مردم مورد بررسی قرار دهد تا قانون اجرا شود و هدف ما در لایحه بودجه ۹۳ که در چند ماه آینده تقدیم مجلس خواهد شد روشن است.» سخنگوی دولت در پاسخ به سوالی درباره این‌که آیا به بحث رفع تورم در جامعه توجهی می‌شود یا نه؟ تصریح کرد: «هیچ جلسه اقتصادی دولت با حضور تیم اقتصادی و شخص آقای رییس‌جمهوری که حداقل هفته‌ای دوبار برگزاری می‌شود، نیست که بحث تورم در آن مطرح نشود و آقای رییس‌جمهوری بر این نکته تاکید می‌کند که در بودجه سال ۹۳ بحث راهکار جلوگیری از رشد تورم مورد توجه قرار گیرد.» در کنار عزم دولت برای حذف پردرآمدها از دریافت یارانه نقدی، که گفته می‌شود هدف حذف سه دهک درآمدی است، به نظر می‌رسد مجلسی‌ها نیز با دولت همراه هستند و حذف دهک‌های پردرآمد در فاز دوم را گامی مثبت در جهت اجرای صحیح این قانون قلمداد می‌کنند. در همین باره، غلامرضا مصباحی مقدم رییس کمیسیون برنامه و بودجه و محاسبات مجلس با اشاره به این‌که یارانه نقدی از ابتدا قرار بود به عنوان یک کمک هزینه به اقشار آسیب‌پذیر تعلق گیرد ولی این مساله عملیاتی نشد، گفت: «در حال حاضر امیدواریم با پیگیری‌های صورت گرفته دهک‌هایی که پرداخت نقدی به آن‌ها چندان نیز برایشان تفاوتی نمی‌کند از این مبحث حذف شده و منابع حاصل از طرح هدفمندی یارانه‌ها به اقشار آسیب‌پذیر تعلق گیرد.»
عدم تصویب حذف سه دهک از دریافت یارانه
در این میان هرچند که گفته می‌شد مصباحی‌مقدم از حذف سه دهک از دریافت یارانه در کمیسیسون برنامه و بودجه خبر داده است، اما یکی از اعضای کمیسیون برنامه و بودجه این خبر را تکذیب کرد و به ایلنا گفت: «حذف سه دهک از دریافت هدفمندی یارانه‌ها تصویب نشده است.» به این ترتیب به نظر می‌رسد در راه اجرای فاز دوم، دولت و مجلس همقدم شده‌اند تا این فاز با کمترین آسیب اجرایی شود و بار مالی کمتری را روی دست دولتی‌ها بگذارد، زیرا دولت محمود احمدی‌نژاد برای پرداخت یارانه‌های نقدی ۴۵‌هزار تومانی از بانک مرکزی استقراض کرد، نقدینگی را افزایش داد و تورم ۴۰‌درصدی را رقم زد تا بتواند بار مالی اجرای این فاز را براساس وعده‌ای که به مردم داده بود تامین کند و حالا دولتی‌ها قصد دارند تا این رویه را تصحیح کنند و یارانه نقدی را به نیازمندان پرداخت کنند نه به تمام مردم با سهمی مساوی.

منبع: بهار