بررسی قیمت دلار در بازار داخلی در دوره سفر رییسجمهور به مقر سازمان ملل در نیویورک در مقایسه با برخی شاخصهای موجود در بازار داخلی نشان میدهد که خوشبینی به روند ایجاد شده و در عین حال تاثیرات بر جای مانده از برخی اظهارنظرهای هیجانی در خصوص نرخ ارز، مواضع مختلف کارشناسان و فعالان اقتصادی در رد یا قبول تعیین سطح برای نرخ دلار در بازار و همچنین برخی تحرکات سیاسی و دیپلماتیک بهای ارز را همچنان هدایت میکند. ارقام این بررسی نشان میدهد نرخ روزهای اخیردلار به نوعی در جریان این رویدادها و اظهارنظرها به مرور تن به ثبات ۳۰۰۰ تومانی میدهد. این سطح برای تولیدات داخل غیروابسته، صادرکنندههایی که اغلب مواد اولیه وارداتی ندارند و البته بانک مرکزی میتواند لنگرگاه قابلاتکایی باشد. در مقابل واردکنندهها همچنان بر ریزش قیمت ازاین سطح هم اصرار دارند. آنچه در سالهای اخیر تولید را به شدت تحتفشار قرار داده بود، تلاش برای تامین اقلام غیرضروری با دلارهای ارزان از منابع عمومی بوده است. نرخ دلار در حدی که البته در نهایت بازار تعیین خواهد کرد برآیندی از ظرفیتها و قابلیتهای اقتصاد داخلی منعکس شده در تراز تجاری خواهد بود.
مقایسه قیمتها در بازار پس از سفر نیویورک
۸ روز پر نوسان
گروه بازار پول – بررسی قیمت دلار آمریکا، سکه طرح جدید، بهای طلا در بازار داخلی با قیمت طلا در بازارهای جهانی و همچنین شاخص بازار سرمایه طی ۸ روز کاری اخیر، از سفر رییسجمهور به سازمان ملل متحد تاکنون نشان میدهد که جهتگیری تحولات از جمله تاثیرگذار تاکنون، جریانهای تندرو در آمریکا و برخی اظهارنظرهای متفاوت و متناقض در عرصه دیپلماتیک و اقتصاد موجب افزایش قیمت سکه و دلار شد. در روند افزایش قیمتها البته در روزهای میانی این مدت، درصدی برای دلار ثبت شده که به مراتب از تغییرات شاخص بورس به عنوان یک شاخص با چشمانداز مثبت، هم بالاتر ایستاده است.
با این حال با تعدیل برخی قیمتها تا روزهای پایانی روند به درصدیهایی از تغییر ختم شد که میتوان گفت در مقایسه با شتاب تغییرشاخص کل بورس کاهش داشته است. اتفاقات، اظهارات و حوادثی که در این مدت در رابطه با مسائل ایران و منطقه روی داده جملگی بر قیمتهای بازار داخلی تاثیرگذار بوده یا حداقل نوسان ساز بودهاند. با این حال با توجه به تغییرات عمده در جهتگیری سیاستهای کلی اقتصادی در دولت جدید و چشمانداز افت تورم از سال آینده و همچنین ضرورت غیرقابلانکار اتخاذ سیاستهای انقباضی در بازار پول کشور، بازار ارز و سکه با ریزش قیمتها و روند کاهشی تقاضا مواجه شده است. از این رو تحولات سیاسی و اظهارات بعضا هیجانی در بازار ارز تاریخ انقضای کوتاهی دارند و اثرات خود را خیلی زود از دست میدهند. بازار ارز و سکه همچنین با کاهش سفتهبازی روبهرو است.
دلار آمریکا
در این ۸ روز دلار آمریکا در بالاترین قیمت به ۳۱۵۰ تومان هم بر تابلوها دست یافت. در این سطح نسبت به دلار ۲۹۴۵ تومانی روز ۲ مهر تقریبا ۷ درصد افزایش ثبت کرد. این روند البته به توجه به تعدیل قیمت دلار تا ۳۰۶۰ تومان تا ظهر روز گذشته به حدود ۴ درصد افت کرده است.
بهای دلار در این ۸ روز تا قبل از سخنرانی روحانی در سازمان ملل در روز دوم تا کف قیمت ۲۹۰۰ تومان هم بر تابلوها دیده شد.
در این روز البته رییس کل بانک مرکزی در حاشیه نشست صبحانه اتاق بازرگانی در جمع خبرنگاران اعلام کرد که قیمت ارز به کف رسیده و ریزش بیشترقیمت ارز توجیه منطقی ندارد. نگاه ویژه وی البته از منظر کارشناسان با رویکرد حفظ تولید داخلی در مقابل هجمه واردات مورد تشویق و حمایت برخی کارشناسان قرار گرفت. در عین حال برخی این سخنان را در شرایط فعلی با توجه به خوشبینیهای آن موقع در آستانه سفر روحانی به نیویورک و استقبال از مواضع ایران نپذیرفتند. اینکه بازارخود به عنوان مکانیسمی هوشمند قدرت تعیین قیمت را دارد از سوی عده ای پذیرفته شد. در عین حال بخش زیادی حتی در اتاقهای بازرگانی و صنعت انتظار کاهش بیشتر قیمت دارند که سخنان رییس کل بانک مرکزی را در تعیین حد و حدود برای نرخ زیر سوال بردند.گرچه کارشناسان بر توقف کاهش مصنوعی قیمت بدون توجه به واقعیتها تاکید دارند.
با گذر بازار از این سخنان قیمتها دوباره در مسیر کاهش قرار گرفت و تا ۲۹۸۵ تومان هم افت کرد. از نگاه فعالان بازار اعتراض برخی گروهها و جریانهای فکری به رییسجمهور در مسیر بازگشت از نیویورک در فرودگاه مهر آباد دوباره موجب نگرانی در بازار شد.با برطرف شدن اثرات زودگذر انتظارات روانی از بازار بهای دلار در سطح ۳۰۵۰ تومان با نوسان محدود بر تابلوها نشست.
سکه
تاثیرپذیری قیمت سکه در بازار داخلی دراین مدت تقریبا با عوامل تاثیرگذار بر نرخ ارز مشترک بوده است. با این وجود بهای جهانی طلا در این مدت همچنان نگران بحث داغ سقف بدهیهای آمریکا و در عین حال کاستن از میزان خرید اوراق قرضه توسط بانکهای آمریکایی بوده است.سکه در این مدت در بالاترین نوسان نرخ تا یک میلیون تومان اوج گرفت که نسبت به نرخ۹۳۰ هزار تومانی دوم مهر تقریبا ۲/۵ درصد افزایش داشته است. با تعدیل قیمت سکه تا دیروز شکاف تا۳/۴ درصد تعدیل شد.
براساس دلار ۳۰۶۰ تومانی و نرخ ۱۲۹۴ دلاری اونس طلا تابعداز ظهر دیروز، ارزش طلای خالص موجود در سکه ۹۳۱ هزار و ۹۷۹ تومان بود. این قیمت بدون احتساب مالیات و کارمزد است.در حال حاضر، سکه روند تعدیلی قیمت را ادامه میدهد و نرخ ارز و در عین حال بهای جهانی طلا گاهی نقش برابر دارند و گاهی نرخ ارز نقش محوری مییابد. با این حال اتفاق مهمی که در بازارهای جهانی در روز سه شنبه رخ داد، اثرات خود را همچنان بر بهای سکه حفظ خواهد کرد.
طلای جهانی
دولت فدرال آمریکا از ابتدای ساعت اداری روز سهشنبه پس از ۱۷ سال رسما تعطیل شد که این موضوع بر بازارهای پولی این کشور تاثیر منفی گذاشته و ارزش دلار را به شدت کاهش داده است. ارزش دلار آمریکا در برابر سبد ارزهای خارجی روز سهشنبه بعد از اعلام خبر عدمتوافق کنگره بر سر بودجه و آغاز رسمی تعطیلی دولت فدرال، به پایینترین میزان در حدود هفت ماه و نیم گذشته رسید.با تعطیلی دولت آمریکا حدود ۸۰۰ هزار کارمند «غیرضروری» نهادهای دولتی موقتا بیکار شده و بیش از ۴/۱ میلیون نفر کارمند «ضروری» دولت هم باید بدون دریافت دستمزد به کار خود ادامه دهند. با اینکه انتظار میرفت تا این اتفاق بهای طلا را به شدت افزایش دهد؛ اما چشمانداز کاهشی مصرف کالاهای پایه موجب شد تا از قیمت ذرت و فولاد گرفته تا مس، نفت و طلا و برخی دیگر از کالاها رو به کاهش نهد. بهای طلا نیز در کف قیمت به ۱۲۸۰ دلار رسید و البته روز گذشته تا ۱۲۹۴ دلار تعدیل شد.
این روند در حالی است که پیشبینی افت واردات طلا در هندوستان بهعنوان بزرگترین مصرفکننده طلا در جهان به دلیل کسری حساب جاری در این کشور، بر روند افت قیمت طلا موثر واقع شده است. در این زمینه گفته شده که کاهش واردات طلا میتواند تا ۷۰ میلیارد دلار کسری حساب جاری هندوستان را بهبود ببخشد. همچنین گفته شده که کاهش تقاضا برای واردات طلا میتواند بر افت ارزش روپیه این کشور تاثیر مثبت گذاشته و شرایط آن را از وضعیت کنونی که درمقابل دلار آمریکا به کمترین حد در سالهای اخیر رسیده، نجات دهد.بهای طلا در این ۸ روز در پایین ترین سطح (۱۲۹۴دلاری) ۲/۳ درصد کاهش یافته و در عین حال رقم منفی ۸/۱ درصدی برای مقایسه قیمت آخر به اول دوره در این مقایسه ثبت شده است.
شاخص بازار سرمایه
در این زمان، اما شاخص کل بورس همچنان با خوشبینی به افزایشها ادامه میدهد و نوسان منفی در طول مدت مقایسه این گزارش نداشته است. از این رو این شاخص همچنان فارغ از برخی موارد گاهی از افزایش قیمت ارز هم تاثیرپذیری مثبت دارد و در عین حال امید به بهبود برخی مسائل اقتصادی و سیاسی هم ضمن افزایش مجوز بالابردن قیمتهای تمام شده تولید داخل بر افزایش عدد شاخص میافزاید. این شاخص در این ۸ روز تقریبا ۵/۵ درصد افزایش ثبت کرده است.
منبع: دنیای اقتصاد