سیف فراموش نکند که این صندلی وفا ندارد!

پول پرس- فاطمه بهادری*: روز شنبه گذشته مراسم تودیع هجدهمین رییس کل بانک مرکزی برگزار شد وسکان هدایت بالاترین نهاد بانکی کشور به ولی اله سیف سپرده شد. شخصی که همزمان با کناره گیری ابراهیم شیبانی از ریاست کل بانک مرکزی،مدیرعامل بانک ملی ایران بود. در آن زمان سیف در کنار بهمنی معاونش در بانک ملی به عنوان یکی از گزینه های رییس کلی مطرح بود. اما دست بر قضا، بهمنی دبیر کل بانک مرکزی شد و صندلی صدارت به طهماسب مظاهری رییس کل رسید.
یک سال بعد که محمود بهمنی جای مظاهری را گرفت، سیف به خارج از کشوررفته بود و مدیرعامل فیوچربانک کشور بحرین بود. حدود پنج سال گذشت تا سیف این بار به طور قطعی بر مسند بانک مرکزی بنشیند وبهمنی با بالاترین سابقه ریاست کلی در طول تاریخ، سمتی را تحویل دهد که در ماه های گذشته منتقدان زیادی نسبت به عملکرد آن داشته است.
بهمنی، یار دیرینه سیف در روز تودیع خود، گزارشی از کارنامه پنج ساله خود ارایه داد. فارغ از اینکه اشاره کند چند مورد از وظایف ۱۳ گانه بانک مرکزی در قانون پولی و بانکی کشور مصوب تیر ماه ۱۳۵۱ را به سرانجام رسانده است.
حفظ ارزش داخلی و خارجی پول ملی کشور، انتشار اسکناس و ضرب سکه‌های فلزی رایج کشور، تنظیم مقررات مربوط به معاملات ارزی و ریالی، نظارت بر معاملات طلا و وضع مقررات مربوط به آن، نظارت بر صدور و ورود ارز و پول رایج کشور، تنظیم کننده نظام پولی و اعتباری کشور، نظارت بر بانک‌ها و مؤسسات اعتباری، تنظیم حجم اعتبارات بانکی و ایجاد هماهنگی، متناسب با نیازهای پولی کشور، نگهداری از حساب‌های تمام وزارتخانه‌ها و مؤسسات دولتی و وابسته به دولت، نگهداری ذخایر ارز و طلای کشور، نمایندگی دولت در سازمان‌های مالی و بین‌المللی، در اختیار داشتن تصدی تمام عملیات انتشار اوراق بهادار دولتی، انعقاد موافقت نامه پرداخت و اجرای قراردادهای پولی، مالی، بازرگانی و ترانزیتی دولت و سایر کشورها از جمله ۱۳ مورد یاد شده است.
افزایش ذخایر طلا وارز،کنترل بر مصرف ارز،واردات وصادرات،کاهش بدهی های خارجی ،توسعه سرمایه گذاری ،افزایش سرمایه بانک ،تامین اعتبارمسکن مهر،ساماندهی بازار غیر متشکل پولی وتوسعه بانکداری الکترونیک ،عملکردی بود که بهمنی اعلام کرد.
اما جالب است بدانید زمانی که ابراهیم شیبانی، بانک مرکزی را به رییس کل جدید طهماسب مظاهری تحویل داد که با فاصله کمی به بهمنی سپرده شد، به مواردی قابل تامل اشاره کرد.
شیبانی گفت: ذخایر بانک مرکزی در این دوره چند برابر شد، در طول این مدت، یکسان سازی نرخ ارز و یکسان سازی نرخ سود بانکی نیز صورت گرفته است.
رئیس کل اسبق بانک مرکزی به ایجاد دو بانک خصوصی در دوران فعالیت خود اشاره کرد و افزود: با توجه به اینکه در این زمینه مشکل پیدا کردیم اما محافظه کارانه عمل شده و به تشکیل این بانک ها اقدام کرده ایم.
شیبانی گفت: همواره انتقاداتی نسبت به سکوت من در مدت فعالیت خود در این بانک صورت گرفته است که چرا از مصاحبه و اطلاع رسانی پرهیز کرده ام اما همیشه توصیه کرده ام که بانک مرکزی باید دور از سیاست ها و سر و صدا و با آرامش فعالیت نماید.
محمود احمدی نژاد هم در مراسم تودیع شیبانی به دو نکته مهم اشاره کرد. وی گفت: رشد اقتصادی کشور در سال گذشته به بیش از ۷ درصد رسید.
وی گفته بودکه امروز(سال ۱۳۸۶) با توجه به اینکه عقود بانک ها از ضوابط بسیار دقیق اجرایی و پیچیده از لحاظ عملی برخوردار شده اند، زمان بازنگری در قانون بانکداری بدون ربا فرا رسیده است. به گفته رئیس جمهور، هم اکنون با انجام حجم وسیعی از خدمات بانکی توسط بانک ها، محتوای اصلی عقود از بین رفته است.
احمدی نژاد همچنین در سخنان خود چندین بار به تمجید از مردم خور و بیابانک (زادگاه ابراهیم شیبانی) پرداخته و گفته بود: اساسا مردم این منطقه بسیار محکم و قانونمند هستند، به طوری که هر بار از آقای شیبانی تقاضای پول می کردیم با سختی می توانستیم از بانک مرکزی پول بگیریم.
سخنان ذکر شده نشان از آن دارد که هنوز اهداف بانک مرکزی پابرجاست ورییس کل بانک مرکزی باید بداند که در حالی مراسم تودیع شیبانی برگزار می شد که مظاهری اعلام کرد من و شیبانی به فاصله یک یا دو روز وارد بانک مرکزی با سمت دبیرکلی و معاون اقتصادی شدیم و امروز این مسوولیت ها جابه جا شده است. (مظاهری نیز بهمنی را با احیای سمت دبیر کلی به بانک مرکزی آورد).
اما امروز ولی اله سیف رییس کل بانک مرکزی شده است. مردی سرد و گرم چشیده و آشنا به زیر و خم نظام بانکی. اما سیف نباید فراموش کند که بانک مرکزی همچون بانک صادرات و ملی وسپه نیست که همگان نتوانند به دقت عملکرد وی را زیرنظر داشته باشند. ولی اله سیف نیز روزی چه دور و چه نزدیک باید میز رییس کلی بانک مرکزی را به جانشینش تحویل دهد که این امر در چرخه مدیریت اجتناب ناپذیر و طبیعی است.
سیف باید مراقب باشد که با چه اهدافی به دنبال انجام درست وظایف بانک مرکزی است.
این صندلی ها به کسی وفا نمی کند. به فکر روز پایان کار در این سمت باشید.
*روزنامه نگار