علی پاکزاد*: افزایش چکهای برگشتی و کاهش حجم مبادلات با این ابزار پولی به عنوان یکی از نشانه های رکود فعالیتهای اقتصادی است، نگاهی به روند مبادلات این ابزار پولی که در بازار مبادلات هنوز اصلی ترین ابزار محسوب می شود، نشان می دهد که طی سالهای فعالیت دولت محمود احمدی نژاد،حجم مبادله چک سالانه ۵۵ میلیون برگ بوده است که در مقایسه با دوره مشابه قبل (دوره فعالیت دولت اصلاحات) معادل ۸.۷ درصد کاهش پیدا کرده است.
در مقابل طی همین دوره میزان چکهای برگشتی به طور متوسط سالانه به ۴.۵ میلیون برگ رسیده که در مقایسه برگشت خوردن متوسط سالانه ۳ میلیون برگ در هشت ساله قبل از آن نشان از رشد ۴۷.۴ درصدی چکهای برگشتی دارد. براساس آمارهای بانک مرکزی طی دوره فعالیت دولتهای نهم و دهم بالغ بر ۴۰.۵ میلیون برگ چک با ارزشی معادل ۱۹۶ هزار میلیارد تومان برگشت خورده است، که از نظر تعداد چکهای مبادله شده ۸ درصد و از نظر ارز معادل ۴ درصد مبادلات صورت گرفته طی دوره مورد بررسی را شامل می شود.
در دوره فعالیت دولت محمود احمدی نژاد نرخ چکهای برگشتی تا بیش از ۱۲ درصد افزایش پیدا کرد در حالی که این نرخ در سالهای قبل از آن حدود ۴ تا ۵ درصد بوده است و این به خودی خود گویای افزایش ریسک مبادلات در دوران فعالیت دولت های نهم و دهم است.
البته آمارهای مربوط به چکهای برگشتی در بهار سال ۹۲ نشان می دهد نرخ چکهای برگشتی در مقایسه با سال ۹۱ بهبود پیدا کرده و از ۱۳.۲ درصد در بهار سال ۹۱ به ۱۰۸ درصد در خرداد سال ۹۲ کاهش پیدا کرده است اما این کاهش چکهای برگشتی چندان نشان از بهبود میزان ریسک مبادلات مدت دار نیست زیرا همزمان با کاهش نرخ چکهای برگشتی، افت ۷.۴ درصدی در کل مبادلات چک اتفاق افتاده و این افت به خودی خود کاهش چکهای برگشتی را به دنبال داشته است.
منبع: خبرآنلاین