روپیه هند در مسیر نزولی است. میزان کاهش ارزش این ارز به حدی است که رسانه‌ها از آن با عنوان سقوط تاریخی روپیه یاد می‌کنند. کاهش ارزش روپیه اتفاق تازه‌ای نیست و از دو ماه قبل شروع شده است. اما یک هفته‌ای می‌شود که این افت با شدت بیشتری در حرکت است. آنگونه که رویترز نوشته، ارزش برابری روپیه در مقابل دلار از دو ماه گذشته تاکنون ۱۷درصد کاهش یافته است. این اتفاق نه‌تنها قدرت خرید مردم این کشور را با کاهش همراه می‌کند، بلکه ایران را هم تحت‌تاثیر قرار می‌دهد. هند یکی از مشتریان بزرگ نفت ایران است. پول فروش نفت از این کشور تا قبل از تحریم به دلار دریافت می‌شد اما از زمان تصویب تحریم‌های ناجوانمردانه علیه ایران، شکل دریافت پول نفت تغییر کرد. البته چاره‌ای هم نبود زیرا آمریکا و هم‌پیمانانش تمامی حساب‌های دلاری ایران در سایر کشورها را بلوکه می‌کردند. از این‌رو چند سالی می‌شود که پول نفت صادرشده به هند، چین و سایر کشورها به پول ملی آن کشورها تبدیل و در حسابی جداگانه در کشورهای طرف، نگهداری می‌شود. ایران هم از همان موقع برای اینکه از این پول‌های راکد و بلوکه‌شده استفاده کند، واردات کالا از این کشورها را در دستور کار قرار داد. حالا با افت ارزش پول ملی هند، ذخایر ایران در این کشور با کاهش ارزش مواجه شده است. اولین آسیب این اتفاق که به‌زودی دامن ایران را خواهد گرفت، واردات کالای کمتر به ازای همان میزان روپیه است. در واقع تورم افت ارزش روپیه در میزان کالای وارداتی از این کشور نمود پیدا می‌کند. چندین کارشناس در گفت‌وگو با «شرق» آثار منفی کاهش ارزش روپیه را بر اقتصاد ایران تشریح کرده‌اند.
فرشاد مومنی- کارشناس اقتصادی
سال گذشته به دلیل محدودیت‌های بین‌المللی، ایران در مقطعی مجبور شد تا پایه مبادلات خود را به روپیه و یوآن تغییر دهد و برخی از اقلام صادراتی خود را که مهم‌ترین آنها نفت بود، بر این اساس به فروش رساند. بخش قابل‌توجهی از منابع نفتی کشور که به هند فروخته شد، در حسابی با ارزش روپیه نگهداری شد. حال با کاهش ارزش روپیه در مقابل دلار که در روزهای اخیر شاهد آن هستیم، بیم آن می‌رود که ارزش منابع مالی و ذخایر کشور کاهش یابد. با توجه به آنکه مبنای فروش نفت، دلار است، این کاهش می‌تواند در مقطعی به نفع کشور بوده و در مقطعی دیگر به زیان. با توجه به آنکه آنان در هر زمان باید با محاسبه دلار در برابر نفت خریداری‌شده به ایران روپیه پرداخت کنند، در شرایط کنونی باید روپیه بیشتری در حساب ایران واریز کنند. در شرایطی که مسوولان هوشمندانه عمل کرده و پیش از آنکه این کاهش ارزش روپیه آثار تورمی خود را بر اقتصاد هند بگذارد، اقدام به خرید و واردات کالا کنند، این کاهش ارزش به نفع ایران خواهد بود. در واقع با مدیریت صحیح می‌توانیم منابع بیشتری را در این میان به‌دست بیاوریم.
هادی حق‌شناس- کارشناس اقتصادی
در سال گذشته فروش نفت به هند و چین در دو دوره شش‌ماهه تمدید شد. این کشورها پول نفت را به پول ملی خود و براساس ارزش دلار محاسبه کرده و در حسابی نگهداری می‌کنند. زمانی که به هر دلیلی مثل افت ارزش ناگهانی -اتفاقی که در هند رخ داد- یا پایین نگه‌داشتن عمدی ارزش پول -سیاستی که در چین متداول است- دارایی‌های ارزی ایران با کاهش ارزش مواجه می‌شود. اما از این مهم‌تر محدودیت صادرات نفت است که از ۴/۲میلیون بشکه نفت در روز به زیر یک‌میلیون بشکه کاهش یافته است. همچنین مهم‌تر از افت ارزش دارایی‌ها، عدم توسعه فازهای پارس جنوبی، افزایش برداشت قطر از مخازن مشترک و… است. از این‌رو تا مشکل اصلی که تحریم است حل نشود، از این دست زیان‌ها به وفور خواهیم داشت و کشورهای طرف تجاری از این جریان‌ها به نفع خود سود خواهند برد. هند و چین از یک سو با صادرات کالا به ایران به ازای پول نفت سود می‌کنند و از سوی دیگر با نگهداری پول نفت به پول ملی خود، دیگر نیازی نیست که دلار خریداری کرده و به ایران دهند ضمن اینکه ارزش پولشان هم تقویت می‌شود.
کامران ندری- کارشناس اقتصادی
ایران پول نفت را به دلیل تحریم نتوانسته از هند بگیرد و این پول‌ها با روپیه در این کشور نگهداری می‌شوند. اگر پرتفوی ایران در همان لحظه فروش نفت به روپیه تبدیل و نگهداری شده باشد، حالا ارزش دارایی‌های ایران نیز با افت همراه شده است. اما در صورتی که از این به بعد فروش نفت به هند داشته باشیم این افت ارزش شامل دارایی‌های جدید ایران نمی‌شود مگر اینکه افت ارزش روپیه همچنان ادامه داشته باشد. در واقع نگهداری پول نفت ایران به‌صورت روپیه برای این کشور سود دارد زیرا اگر قرار بود پول نفت ایران را به دلار دهد، باید روپیه بیشتری در ازای خرید دلار می‌داد در نتیجه از این محل متحمل هزینه‌ای می‌شد اما با شرایط فعلی دیگر نیازی به خرید دلار ندارد.
منبع: شرق
  |
 |
 |
 |
 |
 |
