پراکنش جغرافیایی فساد

محمود اشرفی*: فساد مالی تنها در محدوده ملی کشور‌های محل وقوع جرم باقی نمی‌ماند؛ امتداد این تبهکاری یک فرآیند فراملی است. به ‌طوری که ذخایر ملی به سرقت رفته به کشور دیگری انتقال می‌یابد بدین گونه فساد در سطح ملی کشور غارت‌شده باقی نمانده و به شیوه دیگری در کشور‌های دیگر به‌ویژه در کشور یا کشور‌های مقصد و میزبان این منابع مالی جریان پیدا می‌کند. در طول تاریخ جغرافیا و محل اختفای دزدان تغییر یافته است. اکنون نیز ما با این پدیده دگرگونی در سرزمین‌ها و کشور‌های جدید روبه‌رو شده‌ایم. من این پدیده را «پراکنش جغرافیایی فساد» The geographic distribution of corruption نام نهاده‌ام. برخی کشور‌ها و مناطق جغرافیای خاص به‌طور سنتی پناهگاه دزدان و مخفیگاه ثروت‌های کشور‌های غارت‌شده بوده‌اند. به‌ طور نمادین کشور مکزیک تاریخ فرار تبهکاران به این کشور را تداعی می‌کند؛ اما امروزه ما با دگرگونی پراکنش جغرافیایی فساد در جهان روبه‌رو شده‌ایم و برخی کشور‌ها سهم بیشتری در میزبانی عوامل فساد پیدا کرده‌اند.
در این میان اکنون کانادا بزرگترین بارانداز پول‌های دزدیده‌شده از کشور‌های در حال توسعه است. سیاستمداران کشور کانادا در افق آرمانی خود کشوری برآمده از تنوع و زیبایی‌های همه جوامع انسانی را ترسیم کرده‌اند. رنگین‌کمانی از نژاد‌ها و قومیت‌ها؛ اما میزبانی تبهکارانی که ذخایر ملی کشور خاستگاه خود را غارت کرده‌اند، فرجام سیاسی و اجتماعی ناخوشایندی برای این کشور دارد. منابع ملی غارت‌شده‌ای که تبهکاران به همراه دارند، وارد گردونه ذخایر مالی کانادا شده و توان مالی این کشور را افزایش می‌دهد اما ادامه این فرآیند ناسالم در آینده پی آمد‌های ناگواری در گستره سیاسی و اجتماعی کانادا خواهد داشت. از نظر دیپلماتیک تبدیل یک کشور به پناهگاه تبهکاران و دزدان خوشایند نیست. از همه مهمتر میزبانی تبهکاران درواقع پذیرش یک جریان نسلی از متخلفان است. این جریان نسلی که بر آمده و ناشی از یک تبهکاری بوده در کشور میزبان نیز دست از تخلف بر نخواهد داشت. در این زمینه تجربه‌های مکزیک می‌تواند آموزه‌های خوبی برای سیاست‌سازان کانادا داشته باشد. مکزیک در مقطعی از تاریخ گریزگاه تبهکاران و نقطه آرامش آنها بود. تجمع تبهکاران امروزه مکزیک را به یکی از کشور‌های جرم‌خیز و پناهگاه بزرگترین باند‌های موادمخدر و جنایت تبدیل کرده است. سیاستمداران کشور کانادا باید هشیار باشند زیرا چگالی فساد وارداتی در این کشور رو به افزایش است. ادامه این روند رنگین‌کمان آرمانی برنامه‌ریزان کانادایی را تیره و تیره‌تر ساخته و سرانجام به سایه هراس‌آور بدل خواهد کرد.
*روزنامه نگار
منبع: روزنامه شهروند