بیتردید مقوله گردشگری از مهمترین محورهایی است که پس از انجام توافق هستهای میتواند در حوزه اقتصاد مقاومتی مورد توجه قرار گیرد چرا که با توجه به شرایط جغرافیایی و منطقهای، جمهوری اسلامی ایران از ظرفیتهای بسیار خوبی برخوردار است و پتانسیل تبدیلشدن به یکی از قدرتهای گردشگری در خاورمیانه را دارد. با توجه به اهمیت این موضوع، گفتگویی با دکتر غلامحیدر ابراهیمبای سلامی، نماینده رئیسجمهور و عضو شورای عالی میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری و مدیر عامل هلدینگ گردشگری سازمان تامین اجتماعی(هگتا) انجام دادیم که گزیده اظهارات دکتر ابراهیمبای سلامی در ادامه میآید:
– گردشگری شاخص آینده توسعه اقتصادی، فرهنگی و اجتماعی ایران است. توسعه و پیشرفت مثل آش خاله بخورید و نخورید پای شماست. در فرایند تکامل عقلانیت و تدبیر، توسعه و زندگی بهتر مردم، مهمترین مساله سرنوشت تمدن انسانی است ولی در برخی کشورها مثل ایران و هند که دارای سنتها و مقاومتهای اجتماعی سختجانتری هستند؛ این فرایند زمانبرتر و هزینه مادی و اجتماعی آنهم بیشتر است.
– ایران جاذبههای گردشگری طبیعی، فرهنگی، صنعتی و خدماتی فراوانی دارد که انگیزه سفر به این کشور را تقویت میکند و پس از برجام با توجه به امنیت و موقعیت خاصی که این کشور دارد با حدود هشتاد میلیون نفر جمعیت، از نظر صاحبنظران در صدر استعدادها و نامزدهای سرمایهگذاری گردشگری جهان ارزیابی میشود.
– در خصوص سرمایهگذاری پروژههای دریایی و معایب و مزایا و موانع پیش روی آن در ایران نیز باید گفت تاکنون منابع، استعدادها و امکانات گردشگری ایران مورد غفلت و محدویت واقع شده و سیاستگذاری غلط و بیبرنامگی دولتها بزرگترین مقصر و موانع آن بوده است؛ به گونهای که هنوز هم شناورها، سایتهای جامع تفریحی و آبی و هتلهای ساحلی فعال و مناسب کشور کمتر از انگشتان یک دست هستند. حتی یک مطالعه جامع وکاربردی برای تعیین راهبرد گردشگری دریایی در شمال و جنوب ایران وجود ندارد.
– در حاشیه دریای خزر به اندازه وسعت طبیعی چند کشور اروپایی امکان احداث و بهرهبرداری گردشگری وجود دارد و متقاضیان برای سرمایهگذاری آن از داخل وخارج فراوان هستند. این منطقه به دلیل آب وهوای معتدل واقلیم ترکیبی از دریا، کوه، رودخانه و جنگل در منطقه غرب آسیا بینظیر است و می تواند با توسعه گردشگری دریایی مبتنی بر رویکرد پایداری، حفظ محیط زیست و مشارکت جامعه محلی؛ انبوه گردشگران داخلی و خارجی را جذب نماید و با ایجاد درآمد و اشتغال منجر به توسعه صادرات و کاهش خروج ارز از کشور شود.
– در جنوب ایران و خلیج فارس از خرمشهر تا چابهار منابع و امکانات توسعه گردشگری فراوان وجود دارد و اگر در رویکرد مناسب نسبت به گردشگری ساحلی ودریایی، راهبرد توسعه سرزمینهای شمالی، خلیج فارس و دریای عمان تدوین و اجرا شود؛ امکان تولید محصول و ارایه بستههای تور و سفرهای جذاب به شهرهای جنوب ایران فراهم میشود و از شهرهایی چون اهواز خرمشهر، ماهشهر، بوشهر، بندر عباس، لنگه و چابهار فقرزدایی میگردد و روند مهاجرفرستی این شهرها متوقف و فرایند پیشرفت و اشتغالآفرینی آنها آغاز میشود.
– قبلا نیز گفتهایم که با اهمیت یافتن عوامل اقتصادی و اجتماعی در فرایند جهانی شدن، گذار از وضعیت ژئوپولیتیک و امنیتی خلیج فارس به موقعیت ژئواکونومیک و اقتصادی یک ضرورت اجتناب ناپذیر در تعیین استراتژی ملی و بینالمللی ایران است.
– نمیتوان مردم شمال خلیج فارس را فقیر نگه داشت و شاهد جولان و رشد شهرهای مدرن و ثروتمند در کشورهای قبیلهای جنوب خلیج فارس بود. شهرهای شمالی این اقلیم با همه سابقه تاریخی و فرهنگی خود فقیر شدهاند و همین امر موجب شده حکام قبیلهای منطقه برای تغییر نام خلیج فارس در نظام فرهنگی، نرم افزاری و مجازی جهان میلیونها دلار هزینه کنند.
– توسعه گردشگری دریایی موجبات پویایی و مشارکت مردم شهرهای شمالی و جنوبی دارای ساحل ایران را فراهم میکند و امکان مسافرت مردم دیگر کشور به این شهرها را در فصول مختلف مهیا میسازد و زمینه اشتغال جوانان بویژه قشر تحصیلکرده را در صنعت گردشکری بوجود میآورد.
– برای توسعه گردشگری دریایی اول باید با تعیین یک راهبرد صحیح و عزم ملی و استفاده از تجربه کشورهای پیشرو دراین خصوص برنامهریزی کنیم و با اراده دولت زمینه مشارکت سرمایهگذاران داخلی وخارجی با سیاستهای تشویقی و ارایه تسهیلات بانکی مناسب و همچنین ایجاد تسریع در امور فراهم شود. در واقع تصمیم حاکمیت و سیاستگذاری برای توسعه گردشگری دریایی یک ضرورت است.
– از نظر آمادگی زیرساختی ایجاد اسکلههای مناسب گردشگری، اجازه خرید و تردد شناورها، لنجها و قایقهای تفریحی و ورزشی مخصوص گردشگری دریایی، ایجاد اقامتگاهها و هتلهای مخصوص سواحل و فعالیت و توسعه فرودگاهها در حد استانداردهای بین المللی وخرید و بهرهبرداری واگن و گسترش خطوط ریلی و قطارهای مسافربری و استانداردسازی و توسعه جادهها و ناوگان حمل و نقل زمینی به شهرهای ساحلی از زیرساختهای لازم برای توسعه گردشگری دریایی ایران است.
– برای اینکه در ایران به سطح بینالمللی درگرشگری دریایی برسیم نخست باید زیرساختها، تکنولوژی و تجهیزات و چگونکی بهرهبرداری آن را در کشورهای پیشرفته مطالعه و بر مبنای تجارب آنها برحسب فرهنگ و ارزشهای ملی و محلی کشور برنامهریزی کنیم تا بتوانیم هم به جبران عقبماندگیهای چند دهه اخیر بپردازیم؛ هم با مشارکت محلی از امکانانت موجود به شکل بهینه استفاده شود.
– درباره پروژههای کنونی و فعالیتهای آینده هگتا در زمینه گردشگری دریایی و پروژههای بازیهای آبی نیز باید بگویم هگتا با وجود امکانات موجود در شمال ایران اقداماتی در این زمینه انجام داده که در استان گیلان میتوان از موقعیت دهکده ساحلی بندر انزلی و سایت گلوگاه در ما بین مازندران و گرگان -که برای پروژه لجندرمانی آماده میشود- نام برد و با اجرای پروژههای خاص برای تعدادی از زمینهای مناسب در سرخرود و نکا برای توسعه گردشگری دریایی درشمال ایران برنامهریزی میکند و با هماهنگی مسئولان و مشارکت جامعه محلی، هگتا در زمینه پیشرفت گردشگری دریایی پیشگام خواهد بود. همچنین در جنوب خصوصا در بوشهر و بندرعباس زمینها و امکاناتی موجود است که در برنامه توسعه گردشگری دریایی هگتا به آنها توجه خواهد شد.
منبع: دیلی پرس