*زهرا علیاکبری
این روزها ، پس از مدتهای طولانی خبرهای خوشی در حوزه اقتصاد به گوش میرسد . قیمتها در بازار طلا شکسته شده است، میگویند به زودی قیمتها در بازار مسکن نیز فرو میریزد، نرخ دلار در سراشیبی قرار گرفته و از روز انتخابات تا امروز ، یعنی در همین هشت روزی که گذشت ریال ۱۰ درصد تقویت شده و گمان بسیاری از کارشناسان و دستاندرکاران بازار تداوم این روند است .
اما آیا این وضعیت سبب خواهد شد اقتصاد ایران از درد دیرینه خود رها شود؟
بررسی روند جریان سرمایهگذاری در ایران نشان میدهد ایرانیها از سرمایهگذاری در تولید و صنعت دل کندهاند و خلاف سیاستهای اعلامی دولت ترجیح میدهند بازاری بیابند تا سودی کم زحمت را در کوتاه ترین مدت از آن خود کنند . نه سودهای بانکی برای این گروه از سرمایهگذاران کافی است و نه سودهای بخش تولید چرا که تورم چنان سبقتی از این سودهای معمول و معقول گرفته است که توقع ورود به این بازارها شاید توقعی بیهوده باشد. سودهایی که در یک سال و اندی گذشته در بازار طلا و سکه و ارز و سالهای قبلتر در بازار سیمکارت و خودرو و مسکن و … حاصل شد را با سودهای بخش تولید و سپردهگذاری در بانکها مقایسه کنید.
به نظر میرسد با کاهش قیمتها در بازار طلایی طلا و ارز، باید در انتظار انفجار بازاری دیگر بود . سرمایههای سرگردان در ایران هستند و جایی خارج از اینجا نرفتهاند ، نه بانکها در این هفتهای که گذشت معجزهوار توانستهاند خود را مقصد و مامن سرمایههای ایرانی کنند و نه تولید و صنعت توانسته است جایگاه خوبی برای جذب سرمایهها شود. اقتصاد همانی است که بود حتی اگر جو روانی جامعه تغییری مثبت را تجربه کرده باشد. به نظر میرسد برنامهریزی برای هدایت سرمایههای سرگردان به بازاری مطمئن و البته اقتصادی نیازمند فرهنگسازی و رفع مشکلات و موانع فراوانی است که نه در هشت سال گذشته که شاید در سدههای گذشته در ایران ایجاد شده و هنوز پابرجاست. ایرانیهایی که لذت مصرف را به رنج تولید مقدم میدانند و همواره در طول تاریخ، آنجا که پول بوده ، وارد کننده شدهاند و نه تولیدکننده و صادرکننده، اینک نیز در اقدامی ضربتی تغییر خلق و خو نمیدهند و تغییر رفتارشان نیازمند تغییر در رفتار و کردار و گفتار دولتمردانی است که با سعه صدر و ادامهدار به آنها یادآوری کنند که میشود به سود کمتر و قدرت خرید بیشتر و اقتصاد پویاتر دل خوش داشت. اینها محقق می شود به شرط آنکه رانتها از میان برداشته شود و رویای یک شبه پولدار شدن جای خود را به آینده روشن و تامین بدهد. نگرانی از آینده در اقتصاد متورمی که در نظر همگان اقتصاد دیروزش بهتر از امروز است، امری طبیعی تلقی میشود. دولت امید بدون تردید در فضای امیدی که ایجاد شده است میتواند اقدامات مهمی را به منصه ظهور برساند و مهمترین این اقدامات جلوگیری از جاری شدن سیل ویرانگر سرمایههای سرگردانی است که هر از گاهی نقطهای از اقتصاد را هدف قرار میدهد .
منبع: قانون
انتهای پیام