سخن روز – ۷ عادت‌ غلط مالی که ناخواسته به فرزندانمان می‌آموزیم

هیچکس کامل نیست؛ مخصوصا اگر پدر یا مادر باشید، احتمالا بارها شده فرزندتان نقص‌های شما را در رفتارهایش بروز بدهد؛ در این زمان است که شما در سطح وسیع‌تری به نقص‌های خودتان پی می‌برید و از خود می‌پرسید: او این کار را از چه کسی آموخته است؟

کودکان و نوجوانان تمام رفتارهای مارا زیر نظر دارند و نگاه می‌کنند که ما چگونه پول خود را مدیریت می‌کنیم. تمام آنچه که اولیا از فرزندانشان می‌خواهند این است که عادات مالی خوب داشته باشند. از آنجا که همه ما به‌طور پیش‌فرض دوست داریم به فرزندانمان عادات خوب پولی را بیاموزیم، سوال اینجاست که برای موفقیت در این راه چه کارهایی باید بکنیم؟

به برخی از این عادت‌ها که بسیاری از ما اشتباها و ناخواسته به فرزندانمان منتقل می‌کنیم، اشاره می‌شود.

رفتن به خرید بدون لیست خرید
رفتن به خرید، بدون داشتن یک لیست خرید، در واقع نوعی دعوت به اتلاف پول و مواد غذایی است؛ درحالی‌که بسیاری از ما نیازی به این دعوتنامه نداریم. این‌کار همچنین ما را در معرض خریدهای هوسی و بی هدف قرار می‌دهد. برای کودکان، به‌طور خاص این نوع خرید، مرزهای میان خرید برنامه‌ریزی شده و خرید از روی هوس و بی‌برنامه را تار و مبهم می‌کند. بنابراین، لیست‌ برداری به افراد کمک می‌کند تا همیشه منظم بمانند. به کودکان بیاموزید داشتن لیست در خیلی بخش‌های زندگی به آنها کمک می‌کند.

خرید از روی هوس
اغلب ما والدین، در تدریس پاداش‌های معوق، آموزگاران خوبی نیستیم و اینترنت هم این شرایط را دشوارتر کرده‌است. حتما بارها تبلیغات اینترنتی را دیده‌اید که مدام به شما چشمک می‌زند زمان اندکی برای خرید آن باقی‌مانده یا متوجه می‌شوید قیمت جنسی که مدتها منتظر خریدش بودید درحال تغییر است. اینکه دیدن این تبلیغات مارا وادار به هزینه بیشتر کنند، بسیار ناامید‌کننده است. البته، در دراز مدت این فروش‌های فوری، شما را وسوسه می‌کنند تا کالاهایی را بخرید که احتمالا به آنها نیازی ندارید یا احتمالا هیچ برنامه‌ریزی برای خرید آنها نکرده‌اید چرا که نمی‌توانید منتظر بنشینید تا زمان بگذرد و فرصت خرید آنها را ازدست بدهید. پس بهتر است به کودکانتان از همین حالا بیاموزید که چگونه تبلیغات سعی می‌کنند ما را فریب دهند تا تصمیماتی بگیریم که ممکن است در دراز مدت به سودمان نباشد. عدم تصمیم‌گیری فوری در این موارد، بهترین عادتی است که باید به فرزندانتان بیاموزید.

نیاموختن حد و مرز و حقوق
چرا وقتی برای شام به رستوران می‌رویم، به تو اجازه می‌دهیم هرچه که دوست داری سفارش دهی؟ چون بچه فوق‌العاده‌ای هستی! چون راستگویی؛ چون نمراتت خوب شده؛ چون مدرک فوتبالت را گرفتی. اگر هم فرزندتان این خصوصیات را نداشته باشد، آن‌وقت است که شما ناامید می‌شوید.این رفتارها و پاداش‌ها اشتباه نیستند اما اصولی دارند. به جای آن می‌توانید به فرزندتان یاد دهید که تنها در حد بودجه شما می‌تواند خرج کند. افرادی که تجربه بیشتری در مدیریت پول و مخارج دارند و اطلاع بهتر و بیشتری از مدیریت مالی خانواده دارند، تصمیمات مهمی می‌گیرند. این بدان معناست که بزرگترها رستوران موردنظر را مشخص کنند و به فرزندشان گوشزد کنند چه غذایی و با چه سطح قیمتی را می‌توانند انتخاب کنند.

فقط امروز را دیدن
اگر پولی را برای مسافرت کنار گذاشته باشید که از چشم فرزندتان پنهان است، قطعا او چیزی راجع به آن نمی‌آموزد. به‌جای آن می‌توانید به فرزندتان بگویید: بگذار به‌جای رفتن به رستوران در خانه غذا بخوریم در عوض مابه‌التفاوت آن را برای سفر پس‌انداز کنیم. بدین ترتیب می‌توانید اهمیت موضوع را برای او شفاف کنید. شما حتی می‌توانید پولی را در یک قلک یا صندوق قرار دهید تا او بتواند با چشمانش این پس‌انداز را ببیند. حالا هر زمان که به او بگویید از پس مخارج فلان خرید برنمی‌آیید راحت‌تر حرف شما را قبول می‌کند چراکه خوب می‌داند با به تاخیر انداختن برخی خریدهای امروز، پاداش بهتری در آینده در انتظارش است.

صحبت از قیمت‌ها و صحبت نکردن از درصدها
بسیاری از کارشناسان معتقدند علاوه بر قیمت‌ها، یادگیری درصدها نیز برای کودکان مهم است. شاید اهمیت ندادن به قیمت راحت باشد اما از درصدها به راحتی نمی‌شود گذشت. مثلا اگر بگویید فلان کالا ۴ دلار گران‌تر است شاید این رقم به چشم آنها ناچیز باشد، اما وقتی می‌گویید این کالا ۲۵ درصد گران‌تر است، به چشم آنها رقم قابل‌توجه‌تری خواهد بود.

دادن پول ‌توجیبی
تفکری که در پشت دادن پول توجیبی هست شاید هوشمندانه باشد چراکه والدین امیدوارند فرزندشان بدین ترتیب نحوه اولویت‌بندی را بیاموزد. قطعا این هدف خوبی است اما، برخی کارشناسان معتقدند به‌جای دادن پول توجیبی برای خرج کردن، باید به فرزندانمان پولی برای مدیریت کردن بدهیم و وقتی از آنها ثبات و تجربه پس‌انداز دیدیم، به آنها پاداش دهیم. مثلا وقتی به فرزندمان در شهربازی ۱۰۰ دلار پول توجیبی یا پس‌انداز بدهیم، چه اتفاقی می‌افتد که به او بگوییم او مجبور نیست همه این پول را خرج کند بلکه می‌تواند همه یا بخشی از آن را به عنوان پس‌انداز نگه‌دارد؟ به نظر شما او برای پولی که دارد اهمیت و ارزش بیشتری قائل نخواهد بود یا پیش از اینکه آن را خرج کند با دقت بیشتری راجع به آن فکر نمی‌کند؟ دادن پول توجیبی منظم به فرزندان نیز یکی دیگر از مشکلات بزرگ است.

غرق شدن در عادات خرج‌های روزانه
ما والدین، برخلاف آنچه که می‌گوییم یا وانمود می‌کنیم، طوری رفتار می‌کنیم که نشان می‌دهد لذت و آسایش امروزمان باارزش‌تر از پس‌اندازکردن برای آینده‌ یا سفر با خانواده است. فرزندانمان هرروز می‌بینند که چگونه هر روز خرج های غیرضروری نظیر قهوه و سیگار داریم درحالی‌که مدام به آنها از اهمیت صرفه‌جویی می‌گوییم. شاید صحبت کردن راجع به پول با کودکان دشوار و درعین حال عجیب به نظر برسد، به خصوص اینکه پدران و مادران ما چیزی در این باره به ما نگفته‌ و یاد نداده‌اند. اما اگر از ابتدای کودکی به فرزندانمان اهمیت و ارزش پول را بیاموزیم و به آنها بگوییم پس‌انداز در آینده چه ارزشی برای آنها دارد، آن وقت می‌توانیم به موفقیت فرزندمان امیدوار باشیم.

منبع: اقتصادنیوز