هادی حقشناس*
سعید جلیلی، نامزد انتخابات یازدهم ریاستجمهوری، در اولین برنامه تلویزیونی خود، ۷۰هزارمیلیارد تومان معوقات بانکی را رقم چشمگیر دانست و با بیان اینکه یکی از بحثهای اساسی که ما در دبیرخانه دنبال میکردیم این بود که این ۷۰هزارمیلیاردی که امروز از آن بحث میکنیم حدود ۱۱/۴میلیارد تومان آن دست شش نفر است، افزود: اگر بخواهیم این رقم را کوچکتر کنیم باید گفت که آن شش نفر اول نزدیک ۳۷۰۰میلیارد در اختیارشان بود. چیزی که برابر یارانهای است که در یکماه به ۷۰میلیون نفر داده میشود و از سوی دیگر این شش نفر در کار تولیدی هم نیستند و آنوقت میگوییم که نقدینگی زیاد شده است.
واقعیت این است که هرکسی برای شرکت در انتخابات مجلس، شوراها یا ریاستجمهوری نامزد میشود، در خوشبینانهترین حالت، نسبت به عملکرد گذشته آن سمت نقد دارد و اصولا اگر چنین نباشد نامزد نمیشود. از طرفی، با توجه به پایان دوره مجاز شرکت در انتخابات برای رییسجمهوری فعلی، طبیعتا عدهای از همکاران وی که ادامهدهنده همان رویه دولت نهم و دهم هستند در انتخابات شرکت میکنند تا باز هم سیاستهای قبل را در پیش بگیرند.
با توجه به این موارد، آنچه تاکنون از سوی سعید جلیلی مطرح شده است، بهنوعی در چارچوب همان گفتمان دولت نهم و دهم است و نقدی جدی بر عملکرد این دولت وارد نکرده است. ممکن است در بعضی موضوعات جزیی نقدی انجام شده باشد، اما وقتی این جملات از زبانش جاری میشود، نشان میدهد که او موافق حرکت دولت فعلی است؛ یعنی هم درباره حجم معوقات بانکی و هم نحوه اجرای طرح هدفمندسازی یارانهها و حتی درباره مورد اول بیشتر از هدفمندی یارانهها نقد انجام شده است. درباره طرح هدفمندسازی یارانهها سوال اساسی این است که چرا دولت صرفا به توزیع پول پرداخته و به بخش تولیدی کشور کمکی نکرده است؛ درحالیکه از ابتدا توزیع پول بخش فرعی این طرح بود. ضمن آنکه بدیهی است، حجم عظیم نقدینگی موجود در کشور نمیتواند محصول تنها بخشی از معوقات بانکی باشد.
در نقدی که آقای جلیلی انجام داده است پرداخت یارانهها مطلوب و حجم معوقات بانکی مورد غفلت منتقدان دولت دانسته شده است؛ درحالیکه اینگونه نبوده است و کارشناسان بارها به تبعات حجم عظیم معوقات بانکی و آسیبهای ناشی از آن انتقاد کردهاند.
حال باید دید که اصولا چرا باز هم در آستانه انتخابات ریاستجمهوری چنین بحثهایی عنوان میشود. بهطور کلی مردم درباره بحث یارانهها بسیار حساساند و بعید است هیچیک از نامزدها بتواند درباره توقف پرداخت یارانههای نقدی سخن بگوید.
باید پرسید، چرا حجم مطالبات معوق به اینجا رسیده است؟ میراث دولت نهم و دهم برای مجریان آینده بسیار نامطلوب است؛ تورم ۴۰درصدی، نرخ بیکاری فزاینده، نقدینگی حدود ۵۰۰هزارمیلیارد تومانی، رشد اقتصادی منفی و پول ملی بهشدت تضعیف شده، معضلاتی است که همین گفتمان دولت نهم و دهم برای دولت یازدهم به ارث گذاشته است.
بهنظر میرسد بعضی نامزدهای ریاستجمهوری از جمله آقای جلیلی، باوجود تمایل به نقد سیاستهای دولت فعلی، چون خود از بدنه این دولت هستند، در این امر مهم، ناتواناند.
*کارشناس اقتصادی و نماینده سابق مجلس
منبع: بهار
انتهای پیام