سرانجام بانکهای پایتخت زیر پوشش سامانه مبادله الکترونیک چک (چکاوک) قرار گرفت و با حذف گردش فیزیکی لاشه چکها در بین بانکها، انتظار میرود وضعیت اعتباری چکها و گردش آن افزایش یابد و گیرندگان چک زودتر از احتمال نقدشوندگی آن در موعد وصول اطمینان کسب کنند.
به گزارش پایگاه اطلاع رسانی اخبارپول(poolpress.ir) به نقل از همشهری، پیش از این شعب بانکها در استانهای زنجان، قم، البرز، قزوین، سمنان، همدان، کرمانشاه، کردستان، لرستان، ایلام، مرکزی، گلستان، مازندران و استان تهران به سامانه انتقال تصویری چکها پیوسته بودند و قرار است تمامی بانکهای کشور تا پایان امسال هم به این سامانه بپیوندند. بانک مرکزی تأکید دارد که با فراگیرشدن خدمات چکاوک جلوی کلاهبرداریهای گسترده با چک گرفته شود، چرا که فرایند درخواست و صدور دسته چک هم نسبت به قبل بهتر شده، هرچند انتظار برچیدهشدن چکهای بلامحل با چکاوک بعید است.
با این تصمیم و اجرایی شدن پازلهای بعدی بانک مرکزی، بانکها قبل از صدور دسته چک نسبت به اعتبار افراد متقاضی اقدام و تصمیم میگیرند که متقاضیان صلاحیت داشتن دستهچک را دارد یا نه و یا اینکه دسته چک چند برگی باید در اختیار فرد متقاضی قرار دهند.
به گزارش همشهری، در حالی قرار است از امروز تمامی بانکهای استان تهران عملیات وصول چک را با انتقال فیزیکی لاشه چک متوقف و از طریق سامانه چکاوک نسبت به تعیین تکلیف پرداخت یا عدمپرداخت وجه چک اقدام کنند که برخی اطلاعات دریافتی حکایت از عدمتجهیز برخی شعب بانکها به تجهیزات نرمافزاری و سختافزاری دارد. سازوکار پیشین وصول چکها در شبکه بانکی، زمانبر، پرهزینه و البته با امنیت پایین بود و بهدلیل نامشخص بودن وضعیت اعتباری صادرکننده چک، اعتماد فعالان اقتصادی به چک بهشدت متزلزل شده بود.
حالا قرار است با چکاوک وضعیت اعتباری و احتمال نقد شدن چکها به کمتر از ۲۴ساعت برسد و حتی با یک پیامک افراد میتوانند از احتمال پاسشدن یا برگشت خوردن چکها اطلاع کسب کنند. رئیسکل بانک مرکزی اخیرا با انتقاد از آمار بالای چکهای برگشتی ابراز امیدواری کرد تا شرایطی فراهم شود که اعطای دسته چک به متقاضیان و مشتریان با حداکثر دقت صورت گرفته و نظامی ایجاد شود تا بانکهایی که موجودی لازم را ندارند، چکهایشان قابلیت تهاتر در اتاق پایاپای را نداشته باشد. به گفته ولیالله سیف، اجراییشدن سامانه چکاوک، اعتماد را به چک برخواهد گرداند.
افزایش نگرانکننده چکهای برگشتی
تازهترین گزارش بانک مرکزی نشان میدهد که در آبانماه نسبت به مهرماه امسال تعداد چکهای برگشتی۳.۴ درصد و نسبت به آبان پارسال ۲۲.۲درصد بیشتر شده و از حیث ارزش هم شاخص مبلغ چکهای برگشتی در آبانماه نسبت به مهرماه امسال و آبان پارسال بهترتیب ۸.۹ و ۲۸.۳ درصد افزایش یافته است. این در حالی است که تعداد و ارزش چکهای رد و بدل شده در شبکه بانکی طی آبانماه نسبت به مهرماه امسال بهترتیب ۱.۷ و ۵.۲ و نسبت به آبانماه سال گذشته هم بهترتیب ۳.۶ و ۱۵.۱ درصد رشد کرده است؛ آماری که به وضوح حکایت از افت اعتماد مردم به نقدشوندگی چک دارد. آمارهای رسمی نشان میدهد که در آبانماه امسال ۵۴۱برگ چک به ارزش ۶۸۰۰هزار میلیارد ریال و در ۸ماه نخست امسال بالغ بر ۹/۳میلیون چک به ارزش ۴۲۰هزار میلیارد ریال برگشت خورده است.
انتهای پیام