مهدی پازوکی*: با کاهش تحریمها درآمدهای جدیدی به خزانه کشور واریز میشود. با توجه به اینکه بودجه کشور به صورت انقباضی و مطابق با درآمدهای سابق بسته شده است، بنابر این موارد مصرف چنین درآمدی قطعا حائز اهمیت است چنانچه بحث اصلاحیه بر بودجه ۹۳ نیز از سوی دولت مطرح شده است. در ابتدای بحث، باید توجه داشته باشیم در این هشت سال ما صندوق توسعه ملی داشتهایم که به نظر میآید کارآیی لازم را نداشته است و درنتیجه انتظار میرود به جای آن از حساب ذخیره ارزی که در برنامه سوم وجود داشت، باردیگر استفاده شود.
صندوق توسعه ملی مجموعه افراد و سازمانها را در بر میگرفت که هرکدام علاقهمند بودند بخشی از موجودی آن صندوق را جذب کنند اما وقتی حساب ذخیره ارزی وجود داشت دیگر این افراد و دفتر و دستک آنها به این شکل مطرح نبود و حسابی در بانک مرکزی و دبیرخانه آن در سازمان برنامه و بودجه بود. این صندوق موجب گسترش بخش دولتی در اقتصاد بود. معمولا هر جا که بخش دولتی در اقتصاد اینگونه گسترش پیدا میکند خود زمینه فساد را فراهم میکند. عملکرد حساب ذخیره ارزی تا پیش از دولت احمدینژاد عملکردی کاملا موفق بود. وقتی دولت محمد خاتمی این ذخیره را به دولت احمدینژاد تحویل داد بالغ بر ۱۰ میلیارد دلار پول در این حساب وجود داشت اما در دولت و در صندوق توسعه ملی پول آن، صفر شد. صندوق هزینه ناکارآمدی را بالا میبرد و در نتیجه بار دیگر باید به حساب ذخیره ارزی بازگشت.
اگر درآمد جدید ارزی و پولی وارد چرخه اقتصادی کشور شود بهترین مورد برای استفاده آن، سرمایهگذاری در بخش تولید است. به این ترتیب بنابر سیاستگذاری دولت زمینه برای فعالیت بخش خصوصی مولد و سرمایهگذاری خارجی مهیا خواهد شد، البته این منوط به آن است که ابتدا سرمایهگذاری داخلی انجام گیرد. اتفاقی که در این هفت، هشت سال به وقوع پیوست این بود که اقدامات دولت گذشته موجب خروج سرمایه از کشور شد و نرخ سرمایهگذاری در سالهای گذشته کاهنده بوده است. در این سالها نرخ رشد اقتصادی در کشورما علیرغم افزایش قیمت نفت کاهش داشته و علت آن به دلیل ناکارآمدی در مدیریت کلان کشور در کنار تحریمها بوده است.
در اینجا باز هم تاکید میکنم دولت اگر در پی این رفع تحریمها، به سمت برنامههای پوپولیستی همانند دولت قبل برود قطعا شکست میخورد. کما اینکه در سالهای اخیر ضرباتی که به اقتصاد کشور ما وارد آمده است به اندازه ضربات اقتصادی جنگ تحمیلی نبوده است.
با توجه به اینکه بحث اصلاحیه بودجه با ورود درآمدهای جدید در پس رفع تحریم مطرح شده است به نظر میآید در شرایط فعلی با ورود این درآمدها به حساب ذخیره ارزی و نه صندوق، اگر درآمدهای دولت که در بودجه قرار گرفته است تحقق پیدا نکرد، میتوان برنامه اینچنینی در نظر گرفت. بر همین اساس است که این درآمد از طریق این حساب وارد درآمد دولت میشود که در این صورت دولت هم کمتر دچار مشکل میشود. این حساب اگر زیر نظر شورای اقتصاد کشور که متشکل از رئیسجمهور و وزرای اقتصادی است قرار گیرد میتواند نقش موثری در اقتصاد ایفا کند. در این شرایط اگر نیاز به ورود درآمد به بودجه در بخشهای گوناگون، چه مولد، چه خدماتی و چه عمرانی باشد دیگر نگرانی وجود ندارد و از آن میتوان به راحتی بهره برد. موضوع اصلاحیه بودجه اگر چه مهم است اما در مدیریت این روزها به زیرساختهای اینچنینی بیشتر نیاز است. بنابر تفکر عقلانی که در دولت آقای دکتر روحانی وجود دارد اگر این تفکر به بخشهای مختلف اقتصادی سرایت کند و حاکم شود قطعا ما شاهد شرایط بهتر و موفقیت دولت یازدهم خواهیم بود.
*کارشناس اقتصادی
انتهای پیام