کافیست مرورگر خود را باز کرده و عبارت «سایت شرطبندی» را جستجو کنید، نتیجه شگفتآور است! سایتهای زیادی در نتیجهی جستجوی این کلید واژه نمایش داده میشود که وارد شدن به آنها بدون نیاز به فیلتر شکن و به سادگی یک کلیک انجام میشود.
سایتهای شرطبندی که ابتدا در زمینه بازیهای فوتبال فعالیت می کردند در حاضر چنان گسترش یافته اند که انواع ورزشها و حتی بازی پلی استیشن را هم در برگرفته اند. علاوه بر این اگر زمانی شرطبندی بر سر برد و باخت بازی انجام می شد در حال حاضر می توان بر سر مسائل جزئی تری همچون تعداد کرنر و مواردی از این دست نیز شرطبندی کرد. این سایتها با امکانپذیر کردن تماشای مسابقه به صورت آنلاین، مخاطبان خود را از صدا و سیما هم بی نیاز کرده اند. ساخت اپلیکیشنهای موبایلی در کنار تمام موارد ذکر شده، آرزوی به دست آوردن این ثروت بادآورده را برای مخاطبین، در دسترس تر و راحت تر نشان می داد. انواع داخلی و خارجی این سایتها و اپلیکیشنها با طراحی های جذاب و هیجان انگیز این روزها افراد زیادی را جذب خود کردهاند، در نتیجه گردشهای مالی کلانی در بستر این مجموعههای مجازی در جریان است و به تبع آن، فقدان نظارت بر این سایت ها آثار زیانباری بر اقتصاد گذاشته است.
- خروج ارز از کشور:
اگرچه بازار سایتهای داخلی شرطبندی داغ است اما در این میان همچنان افراد زیادی هستند که سایتهای خارجی را ترجیح میدهند چراکه معتقدند این سایتها در داخل کشور، به صورت غیر قانونی و بدون نظارت فعالیت میکنند که راه را برای سواستفاده و کلاهبرداری باز میکند. طبق آماری که از گردش مالی سایتهای شرطبندی وجود دارد روزانه مبالغ نجومی در این سایتها جابهجا میشود و این به معنی خروج سرمایههای مالی کشور در شرطبندی سایتهای خارجی است.
- پولشویی و اخاذی از صاحبان سایت:
یکی از بسترهایی که متخلفان برای پولشویی مورد استفاده قرار می دهند استفاده ار سایتهای شرطبندی است که هم گردش مالی زیاد و اطلاعات بانکی افراد در آنها وجود دارد و هم به دلیل غیر قانونی بودن نگران شکایت از سوی صاحب سایت نیستند. این سارقان به جای اینکه مستقیما از حساب اشخاص پول را خارج و به حساب خود منتقل کنند، با اطلاعات قربانی خود در سایت شرطبندی سهم میخرند و چند روز بعد سارق سایبری پول را از حساب کاربری خارج کرده و به حساب خود منتقل می کند.
در ایران و با توجه به اینکه فعالیت سایتهای شرطبندی غیرقانونی است و مراجع قانونی، منفعلانه هیچ نظارتی بر آنها ندارند کلاهبرداریهایی از این دست بیشتر است.
یکی دیگر از مشکلاتی که از سوی سارقان سایبری به وجود میآید و بازهم ناشی از عدم نظارت مسئولان است، اخاذی از صاحبان این سایتها است. به گونه ای که سارقان با دریافت وجوه زیادی از صاحب سایت تحت عنوان باج، متعهد می شوند که با آن سایت پولشویی نکنند. از آنجایی که اگر پولشویی انجام شود صاحب سایت نمی تواند به جایی شکایت کند معمولا تسلیم این باجگیران می شود.
- خرید و فروش غیرقانونی درگاههای بانکی:
شرطبندی که پایه و اساس آن بر انتقال پول از سوی بازنده به برنده استوار است نیاز به بستری بانکی برای انتقال وجه میان اعضا دارد. از آنجایی که این سایتها در کشور ما غیر قانونیاند، پس چگونه امکانات پرداختی آنلاین در اختیار این سایتها قرار گرفته اند؟ شرکتهای دارای مجوز psp با اتصال این سایتها به شبکههای بانکی پرداخت آنلاین را برای کاربرانشان امکانپذیر میکنند. نحوه فعالیت آنها نیز به این صورت است که باید هویت و نوع فعالیت دامین برای شرکت محرز شود و بعد امکانات پرداخت در اختیار سایت قرار گیرد. کاری که سایتهای شرطبندی میکنند این است که با واسطه قرار دادن یک شرکت با وجههی قانونی اقدام به دریافت درگاههای بانکی میکنند. این سایتهای واسطه که دارای نماد اعتماد الکترونیک نیز هستند میتوانند پس از دریافت درگاه الکترونیکی، سایت را به حالت غیرفعال دربیاورند و درگاه خود را در اختیار سایتهای شرطبندی قرار دهند.
سایتهای شرطبندی شناسایی میشوند
یکی از اقداماتی که تا امروز در مواجهه با چنین تخلفاتی انجام شدهاست اعمال فیلترینگ بر روی سایتهای شرطبندی است که برای مخاطبان این سایتها شبیه به شوخی است چراکه راههای زیادی برای رد شدن از مانع فیلتر وجود دارد. البته برخی از سایتها متخلف از سوی پلیس فتا شناسایی و اعمال قانون شده اند. شاپرک مدتی است که در این ماجرا وارد شده و مسدود کردن این سایتهای متخلف را در دستور کار خود قرار داده است.
شاپرک اواخر سال گذشته در سایت رسمی خود اعلام کرد:
«رصد، شناسایی و مسدودسازی درگاه پذیرندگان متخلف یکی از اقدامات همیشگی شاپرک است که بدون هیچ اغماضی همواره در جریان است. نظارت بر عملکرد شرکتهای پیاسپی همواره از جمله اولویتهای شاپرک به عنوان بازوی نظارتی بانکمرکزی در حوزه پرداخت الکترونیک بودهاست که کمترین مماشاتی در آن راه نداشته و ندارد. شاپرک در راستای انجام وظائف نظارتی خود با سایر نهادهای مرتبط از جمله پلیس فتا، دادستانی کشور و بانکمرکزی همکاری لازم و تنگاتنگی دارد و از تمام ظرفیت خود برای مسدودسازی راههای سوءاستفاده از ابزارهای پرداخت الکترونیک کشور بهرهمیبرد.»
در این میان شرکتهای دارای مجوز psp نیز باید روی درگاههای پرداختی که به سایتها میدهند نظارت بیشتری داشته باشند، زیرا درگاههای بانکی مسیری است که کلاهبرداران از طریق آن پول را منتقل کرده و یا اقدام به پولشویی می کنند.
یک کارشناس حوزه دیجیتال مارکتینگ توصیه می کند که اگر بانکها علاوه بر بررسی آی پی، به دامین ها نیز حساسیت نشان دهند شناسایی این سایتهای متخلف ساده تر شود؛ چراکه این سایتها معمولا از دامینهای im ، cv و… استفاده می کنند و علاوه براین دامین آنها دائما در حال تغییر است. لذا اگر محدودیت دامین از سوی بانکها اعمال شود به سرعت می توانند سایتهای شرطبندی را شناسایی و مسدود کنند.