تازهترین گزارش بانک مرکزی از وضعیت دخل و خرج خانوارهای شهری ایران در سالی که گذشت نشان میدهد که میانگین هزینه سالانه هر خانوار شهری ایرانی براساس روش خوداظهاری ۳۵ میلیون و ۲۶۵ هزار و ۱۰۰ تومان بوده درحالیکه میانگین درآمد سالانه خانوارهای ایرانی ۳۵ میلیون و ۲۵۹ هزار و ۵۰۰ تومان برآورد شده که با این حساب متوسط هزینه خانوارهای شهری کشور ۵هزار و ۶۰۰ تومان از متوسط درآمد اعلام شده بیشتر است.
به گزارش پایگاه اطلاع رسانی اخبارپول به نقل از همشهری، این نتیجه آمارگیری بانک مرکزی از هزینه و درآمد خانوارهای شهری ایران در سال ۱۳۹۴ است که با مراجعه به حدود ۱۲هزار و ۷۰۰خانوار بهصورت نمونه انجام گرفته است.یافتههای این گزارش حکایت از رشد ۷.۳درصدی کل هزینه ناخالص خانوار شهری دارد در شرایطی که میانگین رشد درآمد ناخالص خانوارهای شهری در سالی که گذشت ۱۲.۳درصد برآورد شده است. این در حالی است که احتمال داده میشود در موقع مراجعه مأموران آمارگیر بانک مرکزی و مرکز آمار، همواره پرسششوندگان درخصوص میزان درآمد اقدام به کماظهاری و درباره میزان هزینه به بیشاظهاری روی آورند.
مسکن بیشترین رشد در هزینه خانوار
براساس گزارش رسمی بانک مرکزی، میانگین هزینه ناخالص سالانه یک خانوار شهری در بخش مسکن، آب، برق، گاز و سایر سوختها در سال ۱۳۹۴نسبت به سال ۱۳۹۳بالغ بر ۱۲.۴درصد رشد کرده که بیشترین رشد را نسبت به سایر کالاها و خدمات مصرفی خانوارهای شهری پس از رستوران و هتل با رشدی ۱۳درصدی نشان میدهد. پس از مسکن، بهداشت و درمان با رشد ۸درصد، لوازم و اثاث و خدمات مورد استفاده در خانه با رشد ۶.۹درصدی مواجه شده است. میانگین رشد هزینه خدمات ارتباطات در سال ۱۳۹۴نیز ۶.۵درصد، حملونقل ۵.۸درصد، تحصیل ۵.۷درصد، پوشاک و کفش ۴.۳درصد و خوراکیها و آشامیدنیها هم ۳.۱درصد برآورد شده و متوسط هزینه کالاها و خدمات متفرقه در سبد خانوارهای شهری ایران در سال گذشته هم با ۶.۹درصد افزایش همراهشده است. هزینه خانوارها در بخش تفریح و امور فرهنگی طی سال گذشته کاهش ۱۰.۲ درصدی را تجربه کرده است.
سهم ۵۸درصدی مسکن و خوراکیها
بررسیهای همشهری مستند به آمارهای بانک مرکزی نشان میدهد که در سال ۱۳۹۴کالاهای خوراکی و آشامیدنی و مسکن ۵۸.۴درصد از کل سبد هزینه خانوار شهری را بهخود اختصاص داده که در مقایسه با سال ۱۳۸۴رشدی ۷.۱درصدی داشته است. نکته مهم در روند تغییرات ایجاد شده در سبد هزینههای خانوار شهری ایران این است که سهم مسکن در هزینه خانوار شهری از ۲۷.۶درصد در سال ۱۳۸۴به ۳۵درصد در سال ۱۳۹۴رسیده که افزایش ۷.۴درصدی را تأیید میکند.
در این شرایط نگرانیها و هشدارهای کارشناسان بر این پایه استوار شده که رکود در ساختوساز مسکن، ممکن است بار تأمین مسکن در سبد هزینههای خانوادهها را در سالهای آینده افزایش دهد. بانک مرکزی در گزارش خود تأکید دارد که ۶۵درصد از خانوارها در سال گذشته در مسکن شخصی زندگیکردهاند و مالک بودهاند و ۲۵.۲درصد از خانوارهای ایرانی همچنان اجارهنشین هستند. افزون بر این ۹.۱درصد خانوارها در مسکن رایگان و تنها اندکی بیش از ۷دهم درصد هم در مسکن در برابر خدمات سکونت داشتهاند. بانک مرکزی نتیجه گرفته که در سال ۱۳۹۴ در مقایسه با سال ۱۳۹۳، درصد سکونت خانوارهای شهری ایرانی در مسکن شخصی افزایش و سهم سکونت در مسکن اجارهای، رایگان و در برابر خدمات کم شده است.
نبض ناموزون اشتغال خانوارهای ایرانی
یافتههای تازه بانک مرکزی نشان میدهد که ۲۶.۴درصد از خانوارهای مورد پرسش قرار گرفته، عنوان کردهاند که هیچکدام از افراد خانوار شاغل نیستند، در ۵۵.۷درصد از خانوارها تنها یک نفر شاغل بوده و تنها ۱۴.۷درصد از خانوارهای شهری کشور دارای اشتغال بیش از ۲نفر هستند. بانک مرکزی میگوید: در مقایسه وضعیت اشتغال خانوارهای شهری طی سال ۱۳۹۴نسبت به سال ۱۳۹۳، درصد خانوارهای بدون فرد شاغل بیشتر شده و از سویی درصد خانوارهای با یک و دو نفر شاغل هم بیشتر شده است.
انتهای پیام