علی سنگینیان ٭: دولت در شرایط کنونی به اتخاذ سیاستهای پولی گرایش پیدا کرده است. این نکته را میتوان از بررسی وضعیت اقتصادی کشور دریافت. وضعیت کشور امروز به گونهای است که نمیتوان سیاستهای بلندمدتی را در حوزه پولی و مالی تدوین کرد چرا که افق نگاه کوتاهتر شده است و طرحهایی برای برونرفت از وضعیت موجود باید مورد بررسی قرار گیرد.
با توجه به شرایط کنونی باید توجه داشت سیاستهای انبساطی کوتاهمدت نیز دوره اجرایی و تاریخ مصرف محدودتری دارند چرا که اجرایی شدن سیاستهای انقباضی بدون تردید موجب افزایش تورم میشود.
بیم افزایش نرخ تورم با اتخاذ سیاستهای انبساطی در حالی میرود که دولت در دو سال گذشته کنترل نرخ تورم را هدف اساسی و اصلی خود قرار داده است. با این حال قصد دارد با ابزارهایی به جنگ رکود سخت و سنگین حاکم بر اقتصاد برود. همانطور که تلویحا اشاره شد مهمترین راه خروج از رکود، اتخاذ سیاستهای مالی انبساطی یا سیاستهای پولی انبساطی است. اتخاذ چنین سیاستهایی در دورهای معقول میتواند سایه رکود را از سر اقتصاد ایران کم کند اما باید در این میان به تفاوت سیاستهای پولی و مالی نیز توجه داشت تا معلوم شود علت گرایش دولت به سیاستهای پولی چیست؟ معمولا سیاستهای مالی، سیاستهای بلندمدت و سیاستهای پولی، سیاستهای کوتاهمدت به حساب میآیند. همانطور که گفته شد اتخاذ سیاست بلندمدت به دلیل شرایط اقتصاد ایران و عمق مشکلات تا حدودی میسر نیست. با توجه به این موضوع طبیعی است دولت به سیاستهای پولی در دوران کنونی توجه ویژهای نشان دهد. این کار میتواند از مسیر تسهیل وامدهی بانک مرکزی یا کاهش نرخ وام، حجم پول در اقتصاد افزایش دهد.
بدون تردید دولت نمیتواند در شرایط کنونی برای حل مشکل رکود سیاستهای مالی جدیدی را تدوین کند. این اقدام البته پس از رفع علائم اولیه بحران و عادیتر شدن وضعیت اقتصادی میسر خواهد بود چرا که در این صورت دولت میتواند با دور زدن از وضعیت حاد، برای حل ریشهای بحران نسخهای شفابخش تدوین کند. در بسیاری موارد با رفع شدن علایم اولیه بحران، دولتها دست به کار تدوین سیاستهایی برای رشد مقطعی اقتصاد و… میشوند؛ این اتفاق سبب میشود ریشههای بحران باقی بماند تا در بزنگاهها بتوانند مجددا خود را نشان دهند. از این رو ضرورت دارد دولت پس از رفع مشکلات، نسبت به تدوین سیاستهای بلندمدت اقدام کند.
٭کارشناس بازار پولی
منبع: اعتماد