روحانی: به بانکهای منضبط جایزه میدهیم

حسن روحانی، رئیس جمهوری ایران، سهشنبه شب در گفت و گویی زنده که از شبکه یک سیما و رادیو سراسری پخش شد، درباره شرایط اقتصادی با مردم سخن گفت.
روحانی در ابتدای سخنان خود گفت: به ملت بزرگ ایران در سراسر میهن عزیزمان از روستاها و همه شهرستانهای کشور از زن و مرد، پیر و جوان، نوجوانان و حتی کودکان سلام عرض میکنم و برای همه آرزوی موفقیت دارم. رییس جمهوری افزود: مردمی که خودشان را آماده میکنند برای نشان دادن عشقشان به خاندان رسالت و ابیعبدالله الحسین و نزدیک شدن به فرهنگ عاشورا که فرهنگ عزت، آزادگی و ایستادگی در برابر ظلم و مسیر ناحق است. وی ادامه داد: البته امسال مردم ما قبل از ماه محرم، دلشان پر از غم و اندوه شد به خاطر فاجعه منا که نشانی بود لااقل در قدم های دوم بعدی از بی تدبیری حاکمان کشور سعودی و متاسفانه هزاران نفر مرد و زن از سراسر دنیای اسلام در این فاجعه جان باختند، از جمله حاجیان عزیز کشور میهن اسلامی. روحانی اضافه کرد: تاکنون اجساد مطهر حدود ۴۰۰ نفر به خانواده هایشان بازگشته و برخی از این اجساد مطهر طبق خواست خانوادهها آنجا مدفون شده و تعدادی از آنها هنوز در لیست مفقودین هستند و امیدواریم اجساد پاک آنها شناسایی شود و یا اگر مساله دیگری هست برای مردم ما روشن شود. رییس جمهوری ادامه داد: یکبار دیگر به همه خانواده ها و کل ملت ایران تسلیت میگویم و تشکر میکنم از آنهایی که برای تخفیف آلام مردم تلاش کردند؛ از بعثه مقام معظم رهبری، سازمان حج و وزارتخانه های مربوطه و همه دستاندرکارانی که در این مدت تلاش کردند به برخی از وظایفی که بر دوش دولت و مسوولیت اجرایی است عمل کنند و هنوز بخش دیگر باقی مانده که باید ادامه دهیم.
وی تصریح کرد: باید علل این حادثه دردناک برای جهان اسلام و ملت ما به خوبی تشریح و شناسایی شود و مردم ما از آینده درست حج ومسیری که سالهای آینده پیش رو داریم روشن شود که دیگر این حادثه تکرار نشود.
رئیس جمهوری گفت: از همه آنهایی که در تحقق برجام تلاش کردند و همه ملت ایران که تلاش مستمر و ایستادگی و مقاومت کردند و در طول ۱۲ سال گذشته و مخصوصا در دو سال اخیر که دوران مذاکره با ۶ قدرت جهانی همواره حمایت و مقاومت کردند، تشکر میکنم .
روحانی افزود: همچنین از هدایت های مقام معظم رهبری و همچنین از مجلس شورای اسلامی که طرحی که تهیه کرده بودند و وظایفی را برای دولت در اجرای توافق تعیین میکند، امروز به تصویب نهایی رسید، تشکر میکنم. وی ادامه داد: علی القاعده چیزی که درباره طرح برجام باقی مانده اظهار نظر شورای نگهبان است و بعد از آن کاری که دولت باید انجام دهد و اقداماتی که در حال انجام است . رئیس جمهوری اظهار داشت: فکر نمی کنم امشب نیاز باشد تا در این زمینه صحبت شود و هفته آینده که زمان ۹۰ روز برای اجرایی شدن مقرر شده بود و در توافق آمده بود، فرا میرسد اگر چه زودتر هم میتوانستیم شروع کنیم اما تا همه کشورها آماده شوند و ما هم اماده شویم، زمان برد. روحانی گفت: البته این طرح مسیر قانونی را طی میکند و باید هم ما و هم طرف های مقابل اقداماتی را شروع کنند تا روزی که عملیات اجرایی مقدماتی شروع و تحریم برداشته میشود و یک تا ۲ ماه پیش روی قرا دارد تا تحریم ها برداشته شود و شرایط جدیدی بوجود آید .
رئیس جمهوری در پاسخ به این پرسش که روند اقتصادی دولت و سیاستگذاری های آن در دو سال گذشته چگونه بوده است؟ گفت: در این توافق و در مذاکرات هستهای یکی از نکاتی که از آغاز اهمیت داشت مسایل اقتصادی بود؛ نه از دید اینکه اقتصاد چه روندی دارد، بلکه بخاطر اینکه حربه ای که دشمن در اختیار گرفته بود در زمینه فشار به ملت ایران حربه اقتصادی و تحریم بود. روحانی تصریح کرد: تحریم تجاری در دنیا سابقه داشت و تحریم نفتی هم در عراق سابقه داشت ؛ تحریم هوشمند هم در لیبی؛ اما تحریم بانکی از ایران شروع شد و این اولین تجربه قدرت های بزرگ بود و باید روی این موضوع دقیق شد که چرا آنها فکر کردند با فشار اقتصادی میتوانند به اهدافشان برسند.
وی یادآور شد: آن سالها که سالهای وفور دلارهای نفتی بود، روند کشور در این مسیر بود که نفت را بفروشیم و عمدتا با دلار آن اقتصاد را اداره کرده و واردات انجام دهیم.
رئیس دولت تدبیر و امید تصریح کرد: آنها وقتی دیدند متکی به فروش نفت هستیم و وقتی از طریق سیستم بانکی باید تبادلات برای دلار انجام شود، فشار را وارد کردند. روحانی ادامه داد: شرایط اقتصادی کشور ما به آنها علامت داد که میتوانید از این طریق فشار را وارد کنید و نیازمندی ما به نفت و دلارهای آن بود؛ به ترتیب فروش نفت را کاهش دادند و مسیر بانکی را با مشکلاتی مواجه و تحریم بانکی را اعمال کردند. وی اضافه کرد: درآمد ما در سال ۹۰ از طریق فروش نفت حدود ۱۱۹ میلیارد دلار بود و پس از اعمال تحریم در ۹۱ این درآمد نزدیک ۷۰ میلیارد دلار شد. البته در سالهای ۹۰ و ۹۱ قیمت نفت به صورت خیلی محسوس کاهش نیافته بود و حتی در ۹۲ و ۹۳ نفت را بالای ۱۰۰ دلار میفروختیم؛ بنابراین مقدار فروش را مانع شدند و استفاده از درآمدها در سیستم بانکی دچار مشکل شد .
رییس جمهوری با یادآوری مشکلاتی که پیش آمد، گفت: همه دیدید این کاهش درآمد نفتی چه مشکلاتی را ایجاد کرد ؟ رشد اقتصدی ما در سال ۹۱ منهای ۶,۸ شد و در سال ۹۲ وقتی دولت میخواست کار را شروع کند، تورم بالای ۴۰ درصد بود. روحانی خاطر نشان کرد: اولین کاری که لازم بود، این بود که از طریق اقتصادمان پیامی دهیم برعکس پیام های قبل و بگوییم در شرایط تحریم میتوانیم تورم را کاهش دهیم و آرامش را در بازار افزایش دهیم و آرامش به جای تلاطم بوجود آوریم . رئیس جمهوری تصریح کرد: توفیق دولت در سال های ۹۲ و ۹۳ این بود که در قدم اول تورم کاهش یافت و بیش از آنچه که دولت اعلام کرده بود، انجام گرفت و به عنوان مثال در سال ۹۲ گفتیم کاهش تورم به حدود ۳۵ درصد میرسد که ۳۴.۷ شد؛ در سال ۹۳ هم گفتیم به ۲۵ درصد میرسد که تورم به ۱۵ درصد رسید. روحانی با تاکید بر اینکه روند کاهش تورم ادامه خواهد یافت، گفت: این روند ادامه دارد و مسیر ثابت دولت خواهد بود؛ این مسیر را علیرغم مشکلات دنبال میکنیم. وی اضافه کرد: در شهریور تورم نقطه به نقطه کاهش داشت و در حدود ۱۱.۷ درصد بود و احتمال دارد تا پایان سال یک رقمی شود و در کل هم تورم ما رو به کاهش خواهد بود. رییس جمهوری به رکود اشاره کرد: ما در زمینه رکود کاری کردیم که در ۹۳ از آن خارج شدیم و سال ۹۲ رشد ما منهای ۱.۹ بود اما در ۹۳ پیش بینی ها این بود که مسیر خروج از رکود است و آمارها هم این را نشان میداد و در سال ۹۳ رشد ۳ در صد را داشته ایم.
روحانی ادامه داد: این رویکرد دولت نشان داده کاهش تورم، رشد اقتصادی، ثبات بازار و تقریبا همه شاخص های اقتصاد کلان را کنترل کرده و جلو میرفتیم .
روحانی با بیان اینکه البته در سال ۹۳ ما با دو مسئله مواجه شدیم، گفت: در سال ۹۳ علیرغم اینکه ما علامت مثبتی در زمینه اقتصاد به دنیا دادیم، همین علامت مثبت در مذاکرات باعث شد که طرف مذاکراتی ما احساس کند که حربه تحریم دیگر کارگر نیست.
وی ادامه داد: خود انها نیز از اوایل سال ۹۳ در اظهاراتشان و بعد هم مسسولین اجرایی شان اعلام کنند که دیگر تحریم کارگر نیست، یعنی اقدامات دولت این پیام را به خوبی به آنها رساند که آنها در سال ۹۳ اعتراف کردند که دیگر تحریم کارگر نیست. روحانی تصریح کرد: وقتی دیدند که در شرایط تحریم ما در حال ساماندهی اقتصاد هستیم و شرایط مساعدی را در زمینه اقتصاد در کشور ایجاد کردهایم که بسیار به این موضوع کمک کرد که ما در مذاکرات این ضرورتی در مذاکرات بود که به طرفمان اعلام کنیم که تحریم تو کارگر نیست و باید کنار بگذارید.
وی خاطر نشان کرد: اتفاقا الان هم اگر درست در اقتصاد حرکت کنیم، این تحریم دیگر بر نمی گردد.
رییس جمهوری با طرح این سوال که چرا تحریم را برداشتند؟، گفت: برای اینکه دیدند تحریم اثر ندارد و اگر فردا و پس از آن هم ببینند که اقتصاد کشور در مسیری است که دیگر تحریم تاثیری ندارد، حربه ای که اثر ندارد را برای چه بردارند، چون دیگر اثر ندارد و دنبال آن دیگر نخواهند رفت. وی اظهار داشت: پس برای اینکه ما همیشه مسئله تحریم را از کشور دور کنیم، باید در همان که مقام معظم رهبری فرمودند باید اقتصاد مقاومتی را به درستی اجرا کنیم و دشمن را مایوس کنیم یعنی کار ما در اقتصاد باید آنچنان بازدارنده باشد و طرف مقابل ما احساس کند که تحریم تاثیرگذار نیست.
روحانی در پاسخ به سوالی درباره بازگشت به رکود و کاهش تولید در کشور، گفت: مسیری که در حال طی بودیم با دو مسئله در تابستان سال ۹۳ مواجه شد که البته آثار آن بیشتر در اواخر سال ۹۳ و اوایل سال ۹۴ ظاهر شد.
وی توضیح داد: اولین مشکل این بود که قیمت نفت پایین آمد که البته این پایین امدن از نظر ما طبیعی نبود بلکه حساب شده بود که باید درباره این موضوع بعدا صحبت کنم، یعنی درست در زمانیکه در ژنو ما به توافق نهایی تقریبا نزدیک بودیم و میتوانست توافق در ۲۴ ساعت بعد امضا شود، ناگهان با تحرکاتی که در منطقه رخ داد که باید درباره آن در وقت دیگری توضیح داده شود و برنامه ریزی که برای کاهش قیمت نفت شد برای تاثیر در مذاکرات بود و هم فشار بر روسیه بود.
رییس جمهوری تصریح کرد: به همین دلیل در آذر ۹۳ به جای اینکه به توافق برسیم، ۷ ماه مذاکرات تمدید شد که برای مردم این تمدید زیاد خوشاید نبود، و به این دلیل این کار را کردند که قیمت نفت را بیشتر کاهش دهند و به ما فشار بیاورند تا در مذاکرات بتوانند امتیاز بگیرند که البته به عکس شد و هیچ امتیازی نتوانستند بگیرند و الان توافق برجامی که پیش روی ما است با آن متنی که میخواستیم در آن زمان امضا کنیم، اتفاقا در این ۷ ماه چانه زنی های بسیار خوبی شد و توانستیم امتیازات خوبی را بدست آوریم.
وی خاطر نشان کرد: پس، از یک طرف، نفت کاهش پیدا کرد و قیمت نفت در اقتصاد کشورما بسیار تاثیر گذار است یعنی وقتی نفت کاهش پیدا کند برخی از صنایع و تولیدات ما وابسته به نفت است و قیمت نفت، گاز، میعانات نفتی، صنایع وابسته به نفت مانند پتروشیمی کاهش پیدا میکند و حتی در صنایعی مانند فولاد تاثیر میگذارد که البته در سطح دنیا بسیاری از اجناس کاهش پیدا کرده است.
روحانی گفت: کاهش نفت یک فشار اولیه بر ایران بود و این کاهش قیمت نفت برای اینکه مردم ما بدانند در چه شرایطی کشور را اداره کردیم، که البته در زمان مذاکرات مصلحت نبود این دلایل را بازگو کنیم ولی الان که عبور کردیم، برجام در حال اجرایی شدن است، می توانیم واضح تر و روشن تر برای مردم توضیح دهیم که چگونه اقتصاد اداره شد.
وی ادامه داد: می بینیم که در برخی کشورها ارزش پول ملی انها بخاطر کاهش قیمت نفت، به نصف کاهش پیدا کرد و در کشورهای ثروتمندی که خودشان در توطئه کاهش نفت دخالت داشتند، مجبور شدند از ذخایر گذشته خود استفاده کنند و حتی دستورالعمل هایی برای صرفه جویی در داخل کشورشان اجرایی کنند و حتی دستور اوراق قرضه دهند.
رییس جمهوری خاطر نشان کرد: اما ما در ایران توانستیم به همان نسبت روند کاهنده تورم ، ادامه دهیم و شرایط آرامش بازار را حفظ کنیم که این مشکل بود.
وی با تشریح مشکل دوم تصریح کرد: انتظار مردم در مسئله توافق هسته ای طولانی شد و مردم به درستی فکر می کردند که ما در آذر ۹۳ به توافق نهایی خواهیم رسید که البته طرف مقابل ما پس زد؛ در حالی که ما آمادگی امضای توافق را داشتیم.
روحانی گفت: مذاکرات ۷ ماه طول کشید و در این ۷ ماه برای انتظارات مردم تاثیر گذار است و وقتی مردم احساس می کنند که آینده بهتری پیش روی آنها است و شرایط بهتر می شود گاهی اوقات تاثیر منفی در اقتصاد کشور می گذارد.
رییس جمهوری گفت: پس این صبر و انتظار در اقتصاد کشور تاثیر می گذارد پس طولانی شدن مذاکرات هسته ای و روندهای بعدی که هنوز ادامه دارد و یکی دو ماه آینده ادامه دارد و بعد از برداشته شدن تحریم، آثار آن کمی طول می کشد که این یک مسئله است. رئیس جمهوری ادامه داد: در سال ۹۰ حدود ۱۱۹ میلیارد دلار درآمد نفتی داشتیم و امسال ۲۵ میلیارد دلار درآمد نفتی است تقریبا کمترین درآمد نفتی از سال ۹۴ به این طرف است. روحانی اضافه کرد: یعنی در طول ۱۰ سال گذشته این کمترین قیمت نفت است پس ما با یک مشکل بزرگ مواجه شدیم اما در عین حال دولت با برنامه ریزی که در این مدت داشت و مردم با همکاری بسیار ارزشمندی که داشتند که من واقعا از ملت ایران تشکر می کنم؛ همه جا همراهی و مشارکت کردند و هیچ وقت امیدشان به آینده کاهش پیدا نکرد. وی یادآور شد: اعتماد مردم به دولت بزرگترین سرمایه اجتماعی است که در اختیار دولت است و از این سرمایه باید استفاده کنیم، پس این شرایط جدیدی است که از ۶ ماهه دوم ۹۳ آغاز شد و امروز ما آثار آن را می بینیم. روحانی در پاسخ به این سوال که رییس جمهوری گفته اند که از رکود عبور کردیم، الان حرف دیگری می زنیم یا شرایط دیگری پیش آمده است؟ گفت: رکود و رونق چارچوبی دارد. وقتی در کشور یک سه ماهه رشد اقتصادی داشتیم و سه ماهه دوم هم رشد اقتصادی داشتیم می شود رونق. اگر سه ماهه اول رشد منفی داشتیم و سه دوم هم رشد منفی داشتیم این می شود رکود. وی ادامه داد: مثل بیماری است که یک بیمار خوب شده و از بیمارستان هم مرخص شده و سرحال است و دوسال بعد سرما بخورد بعد بگویید گفتید که خوب شده است دوباره مریض شد. اینها همه در اقتصاد است منتهی مسیر رشد اقتصادی ما ادامه خواهد داشت، ممکن است در یک فصل مشکلی باشد .
رییس جمهوری گفت: البته ممکن است در سه ماهه اول پیش بینی این باشد که رشد اقتصادی ما کمتر از قبل است و سه ماهه دوم هم ممکن است این طور باشد و در ۶ ماهه دوم می خواهیم وضع را تغییر دهیم که در پایان سال رشد مناسب داشته باشیم.
روحانی افزود: البته سال آینده وضع بهتری خواهیم داشت هم به خاطر این که فروش نفت ما محدودیت ندارد، هم به خاطر این که تحریم های بانکی و پولی کاملا برداشته می شود و هم این همه هجومی که الان در دنیا به سمت ایران شروع شده است، هر روز ۱۰ یا ۲۰ شرکت به سمت ایران آمده اند.
وی با ذکر این مثال که سمیناری بین المللی در تهران برگزار شد، هتل ها جا نداشتند، اضافه کرد: همه آنها می دانند که اقتصاد ایران به خاطر امنیت، نیروی تحصیلکرده، انرژی و شرایط منطقه ای که ایران از لحاظ دسترسی ها دارد شرایط اقتصادی ما در آینده کاملا متفاوت خواهد بود. روحانی یادآور شد: ما در شمال، در کنار دریاچه و آب هستیم ، در جنوب این همه ساحل طولانی در اختیار ما است و ایران اساسا یک مرکزیت در این منطقه دارند و همه به سمت ایران حرکت می کنند که نشان از شرایط متفاوت اقتصادی در سال آینده است.
رئیس جمهوری گفت: پیام من به ملت ایران امشب این خواهد بود باید همه برای یک جهش تولید و رشد اقتصادی و شکوفایی اقتصادی آماده شویم.
روحانی افزود: این نه به خاطر این که تحریم برداشته می شود و نه به خاطر اینکه اقتصاد مقاومتی اجرا و پیاده می شود بلکه به خاطر حضور و امیدی که ملت ایران در اقتصاد دارد و اساسا تحولات اقتصادی ما عمدتا توسط مردم، بخش خصوصی و بخش عمومی غیر دولتی خواهد بود و دولت هم تسهیلات لازم را در اختیار آنها می گذارد.
وی در پاسخ به این سوال مبنی بر این که اگر ما توانستیم تورم را کاهش دهیم در سایه سیاست های انقباضی بود که منجر به رکود بیشتر شد، گفت: پاسخ روشن است. اگر سیاست های ما سیاست های انقباضی و رکودی بود باید در سال ۹۳ تورم ما کاهش پیدا کند و همزمان اقتصاد رشد منفی داشته باشد. یعنی در سال ۹۲ رشد اقتصادی ما منهای ۱,۹ و در سال ۹۳ مثبت ۳ بوده است پس بنابراین این چنین نبوده است.
رییس دولت یازدهم ادامه داد: اما این که ما توانستیم تورم را کاهش دهیم عمدتا به خاطر انضباط مالی و پولی که خیلی روی آن حساس هستم بوده است. همه مسئولین بانک مرکزی به خوبی این را می دانند که من با چه حساسیتی این انضباط را دنبال می کنم.
روحانی خاطر نشان کرد: رشد پایه پولی را کاملا مهار کردیم و آن عامل اصلی است. البته امید ، تحرک و حضور مردم در اقتصاد هم عامل بسیار مهمی است و بنابراین ما همین روند کاهنده را در مساله تورم ادامه خواهیم داد. روحانی در پاسخ به این سوال که آیا نگران برگشت تورم با توجه به پایه پولی که گفتید، نیستید؟ گفت: رشد پایه پولی ما زیاد نبوده است. البته رشد پولی اساسا در زمینه نقدینگی رشد داشته است و این شتابی که وجود دارد با پایه پولی متفاوت است. وی ادامه داد: در پایه پولی روند را می بینید که کاملا کنترل شده است و رشد پایه پولی رشد محدودی است و ما این مسیر را ادامه خواهیم داد.
رئیس جمهوری اضافه کرد: الان هم در سیاست های جدید این را مراقبت خواهیم کرد که در این زمینه بانک مرکزی مراقبت می کند. البته خود بانک مرکزی در این زمینه تحرکات لازم را دارد و بحث ضریب فزاینده بحث دیگری است. ضریب فزاینده نمی تواند عاملی برای تورم باشد اما رشد پایه پولی بله بسیار حساس است و باید مراقبت شود. رییس جمهوری گفت: دو تا مشکل اساسی پیش رو بود که در این ماهها زیاد گزارش می شد، یک مشکل این بود که تولید کننده های ما برای سرمایه در گردش به بانک مراجعه می کنند. بانکها گاهی منابع کافی ندارند که در اختیار بگذارند و گاهی قیمت منابعی که در اختیار می گذارند سود بالایی برای این تسهیلات دارد.
روحانی توضیح داد: ما می خواهیم در این بسته اقدامی کنیم که بانکها برای تسهیلات دستشان بازتر شود، و بانکهای منضبط هزینه کمتری برای بخش پولی شان دهند و بتوانند ارزانتر این تسهیلات را در اختیار متقاضی قرار دهند.
وی توضیح داد: در این بخش شما می دانید که همه بانک ها پولی که از مردم دریافت می کنند، پس انداز مردم، یک ذخیره قانونی باید در بانک مرکزی قرار دهند، این ذخیره قانونی اکنون حدود ۱۳ درصد است، البته حداقل آن ۱۰ درصد است و حداکثر آن می تواند ۲۰ تا ۳۰ درصد باشد. رییس شورای عالی اقتصاد افزود: ما به بانک مرکزی در این بسته سیاستی اجازه می دهیم، به بانک هایی که خوب کار کردند و انضباط درستی دارند، تشویق کند، تشویق از این طریق که این ذخیره قانونی را تا ۱۰ درصد کاهش دهد. این بسیار مهم است برای اینکه دست بانکها را برای منابع بیشتر باز می کند.
روحانی ادامه داد: از طرف دیگر، ما تورم را خیلی کاهش دادیم اما سود بانکی پشت سر کاهش تورم نیامده است. در حالی که سود بانکی باید از کاهش تورم تبعیت کند و همه جای دنیا اینگونه است. تورم، ما فرض کنیم ۱۵ درصد است اما از آن سو سود تسهیلاتی که بانکها به بخش های تولیدی می دهند، بسیار بالاست. این را باید کاهش دهیم، اگر هزینه بانکها کاهش یابد آنها می توانند سود تسهیلات را هم پایین بیاورند، این یک قدم برای تولیدکننده ها در این زمینه است.
رییس جمهوری گفت: پس از یک سو بانک مرکزی نسبت به این ذخیره قانونی دستش باز شده تا به صورت تشویقی نسبت به برخی بانکها اقدام کند،
اما شرط آن، این است که بانک مرکزی هفته به هفته شرایط تورمی کشور را رصد کند، این اجازه مشروط به این است که در طول یک ماه تورم از یک درصد کمتر باشد، یعنی نه دهم درصد باشد، می دانید از دی ماه تاکنون به طور متوسط تورم ماهانه ما نیم است ما اجازه دهیم این نیم تا ۷ دهم، ۸ دهم و نه دهم ولی بیشتر شود و بانک مرکزی بر این مبنا حرکت کند.
روحانی ادامه داد: این سیاست برای این است که هم پایه پولی افزایش نیابد و هم باعث تورم نشود، یعنی ما نمی خواهیم آن دستاورد را از دست دهیم و آن را حفظ کنیم. در کنار آن بتوانیم با رکود مبارزه کنیم، رونق را تسریع ببخشیم و از آن طرف برخی موسسات و صندوق هایی که امروز انضباط لازم را ندارند بانک مرکزی این اهرم در اختیارش باشد که بتواند انضباط لازم را برقرار کند.
منبع: شهروند