رشد شدید تلفنهای همراه در کشور و وجود نزدیک به ۴۰میلیون تلفن همراه، باعث شده که در یکسال گذشته، تعداد پایانههای همراه بانک ۳برابر شود و تراکنشهای همراه بانک نیز بیش از ۸برابر افزایش یافته است. استفاده از اینترنت بانک نیز با رشد قابل توجهی همراه شده اما سهم این دو روی هم کمتر از یک درصد کل تراکنشهای موجود در کشور است. نگاهی به آمارها نشان میدهد که در ماههای آینده به تدریج استفاده از همراه بانک و اینترنت بانک برای پرداخت قبض، ماندهگیری و دریافت و پرداختها بیشتر خواهد شد و البته سهم پیامکهای بانکها در کاهش ماندهگیری از ابزارهای مختلف نیز موثر بوده است.
آمارها نشان میدهد که باوجود گسترش همراه بانکها و اینترنت بانکها، ۹۹درصد مردم همچنان به خودپردازها و کارتخوانها و پایانه فروش برای ماندهگیری، پرداخت قبض و دریافت و پرداختها تمایل دارند و از هر ۳۷هزارنفر تنها یک نفر از تلفن همراه و از هر ۵۱۳۸نفر تنها یک نفر از اینترنت استفاده میکند. طی یکسال منتهی به اردیبهشت سالجاری علاوه بر افزایش بالغ بر ۳۰۶درصدی تعداد پایانههای موبایلی تعداد تراکنشهای خرید روی این پایانهها با رشد ۸۲۱درصدی از ۶۴هزار تراکنش به ۵۸۸هزار تراکنش رشد یافته است.
تعداد پایانههای فروش (کارتخوان) در پایان اردیبهشت ۹۴ در کشور از مرز ۳میلیون و۸۰۶هزار دستگاه گذشت و با احتساب تعداد پایانههای موبایلی و اینترنتی مجموع پایانههای فروش الکترونیک اعم از کارتخوان، موبایلی و اینترنتی به ۳میلیون ۸۲۴هزارو۸۵ پایانه رسید. این تعداد پایانه در اردیبهشت سالجاری بالغ بر ۷۸۷میلیون و۸۲۸هزار تراکنش را پردازش کردهاند. یعنی هر پایانه بهطور متوسط ۲۰۶ تراکنش در ماه و نزدیک به ۷ تراکنش در روز داشته است و بهطور متوسط هر ۳ساعتونیم یک تراکنش داشتهاند. باتوجه به متوسط هر پایانه ۲۰۶ تراکنش در ماه اردیبهشت، هر پایانه در روز ۶.۶ تراکنش را مدیریت کرده است و برهمین منوال اگر ساعات مفید روز را از هشت صبح تا ۱۰شب درنظر بگیریم، هر پایانه در هر دوساعت کمتر یک تراکنش انجام داده است.
استفاده بیشتر از اینترنت
بهطور متوسط به ازای هر ۲۱نفر یک کارتخوان در کشور وجود دارد. اما از هر ۳۷هزارنفر یک نفر از تلفن همراه خود برای امور خرید اعم از ماندهگیری، خرید و پرداخت قبض استفاده میکند. همچنین از هر ۵۱۳۸نفر یک نفر از اینترنت برای امور خرید بهرهبرداری میکند. بررسی مبلغ تراکنشها و تعداد تراکنشها در اسفند ۹۳ و فروردین ۹۴ نشان میدهد که بهطور متوسط هر تراکنش اینترنتی مبلغ ۲میلیون و۹۷۰هزارتومان را جابهجا کرده است.
به عبارت دیگر، محدودیت ارسال ۳میلیون تومان که در حسابهای بین بانکی حاکم شده است. این علامت را به کاربران و مشتریان بانکها داده که در حولوحوش رقم ۳میلیون تومان واریز و ارسال پول از طریق اینترنت داشته باشند. البته برخی بانکها مانند بانک ملی بابت حسابهای درون بانکی و از ملی به ملی سقف ۱۰میلیون تومان را تعیین کرده و برخی بانکها نیز بابت حسابهای درون بانکی محدودیت یکمیلیون تومان را انتخاب کردهاند. اما بین بانکهای مختلف عمدتا محدودیت سقف ۳میلیون تومان برای ارسال پول وجود دارد و همین موضوع باعث شده که متوسط گردش تراکنشها نیز نزدیک به ۳میلیون تومان باشد.
۸۲ هزار میلیارد تومان جابهجایی پول در یک ماه
درهمین حال میزان مبلغ جابهجا شده توسط تعداد پایانه مورد اشاره در ماه اردیبهشت ۸۱۷.۶هزارمیلیارد ریال بوده است که براین اساس هر پایانه ۲۱۳.۸میلیون ریال را در ماه مورد اشاره جابهجا کرده یعنی بهطور متوسط بیش از ۲۱میلیون تومان پول جابهجا کرده است.
افزایش پایانه و کاهش مبلغ جابهجایی پول
براین اساس هر پایانه بهطور متوسط هر روز ۶.۹میلیون ریال معادل ۶۹۰هزارتومان را جابهجا کرده است. در ماه مشابه سال گذشته هر پایانه مبلغ ۲۲۵.۷میلیون ریال را در ماه پردازش کرده بود که براین اساس هر پایانه روزانه ۷.۳میلیون ریال معادل ۷۳۰هزارتومان را جابهجا کرده است. کاهش سرانه عملکرد هر پایانه درحالی است که مبلغ جابهجا شده در اردیبهشت امسال نسبت به سال گذشته ۷.۸درصد رشد کرده است. آمار نشان میدهد رشد تعداد پایانههای فروش (کارتخوان) در اردیبهشت امسال نسبت به ماه مشابه سال قبل ۲۰.۶درصد رشد کرده، این درحالی است که مبلغ تراکنشها ۷.۷ و تعداد تراکنشها ۳۴.۴درصد رشد کرده است.
کاهش ماندهگیری و افزایش پیامک بانکها
یکی از نکات قابل توجه کاهش ۴۱درصدی ماندهگیری روی پایانههای فروشگاهی است که از ۱۰۱.۲میلیون تراکنش در اردیبهشت سال گذشته ۵۹هزار تراکنش در اردیبهشت امسال کاهش یافته است. کاهش میزان ماندهگیری احتمالا متاثر از ارسال پیامک بانکها به تلفن همراه مشتریان است که بعد از هر دریافت و پرداخت، مانده جدید و رقم دریافت و پرداخت را به تلفن همراه مشتریان ارسال میکند و در نتیجه نیاز به ماندهگیری را کاهش داده است.
متوسط هر تراکنش ۱۰۰ هزار تومان
بنا بر این گزارش، مجموع تراکنشهای فروردین و اردیبهشت بالغ بر یکمیلیارد و۴۵۲میلیون و۶۳۹ هزارو۵۷۶ تراکنش بوده است که این تعداد تراکنش مبلغ ۱.۴تریلیارد ریال معادل ۱۴۰هزارمیلیارد تومان را جابهجا کرده است که بهطور متوسط هر تراکنش ۹۹۸.۳هزار ریال را جابهجا کرده است. به عبارت دیگر، متوسط هر تراکنش معادل نزدیک به ۱۰۰هزارتومان بوده است.
تعداد پایین پایانههای موبایلی و اینترنتی نسبت به پایانه فروش
آمار نشان میدهد کمتر از نیم درصد کل پایانههای فروش را پایانههای موبایلی و اینترنتی تشکیل میدهند. به عبارت دیگر، مردم همچنان به خودپردازها و کارتخوانهای مغازه برای خریدهای خود بیش از موبایل و اینترنت وابسته هستند. بنا بر این گزارش، بهطور متوسط به ازای هر ۲۱نفر یک کارتخوان در کشور وجود دارد. اما از هر ۳۷هزار نفر یک نفر از تلفن همراه خود برای امور خرید اعم از ماندهگیری، خرید و پرداخت قبض استفاده میکند. همچنین از هر ۵۱۳۸نفر یک نفر از اینترنت برای امور خرید بهرهبرداری میکند.
رشد چشمگیر تراکنشهای موبایلی
اگرچه نسبت افرادی که از تلفن همراه خود برای امور خرید و پرداخت قبض استفاده میکنند، چندان رضایتبخش نیست. درعین حال طی یکسال منتهی به اردیبهشت سالجاری علاوه بر افزایش بالغ بر ۳۰۶درصدی تعداد پایانههای موبایلی تعداد تراکنشهای خرید روی این پایانهها با رشد ۸۲۱درصدی از ۶۴هزار تراکنش به ۵۸۸هزار تراکنش رشد یافته است.
منبع: تعادل