شاخص کل بورس تهران پس از هجده روز توقف در کانال ۶۳ هزار واحدی، روز گذشته در اثر فشار فروش و ریزش عمومی قیمتها این کانال را ترک کرد و وارد کانال ۶۲ هزار واحدی شد. به این ترتیب با افت ۲۳۵ واحدی شاخص کل و ثبت رقم ۶۲هزار و ۹۵۲ واحدی در کارنامه بورس، بازدهی از ابتدای سال تاکنون به محدوده ۷/ ۰ درصد رسید. حجم و ارزش معاملات هرچند نسبت به روز یکشنبه با رشد همراه شد، اما محدوده کنونی ارزش معاملات در روزهای اخیر (بهطور متوسط روزانه ۵۰ میلیارد تومان) حاکی از رکودی عمیق در بازار است.
در تحلیل دلایل این رکود، کارشناسان موارد متعددی را عنوان میکنند که مهمترین آنها ابهام در مذاکرات هستهای و رشد بیرویه قیمتهای سهام در سال ۹۲ و عدم تطابق واقعیات اقتصادی با انتظارات سرمایهگذاران است. با این وجود بهزعم برخی کارشناسان، سطح فعلی قیمت سهام و تحولات پیرامونی بازار حکایت از احتمال پایان رکود و پیشرو بودن دوران بهتری برای بورس تهران دارد؛ وضعیتی که اگر با خبرهای خوش در موضوع توافق جامع هستهای همراه شود، دوران به مراتب بهتری را برای بورس تهران رقم میزند.
در این میان اما برخی کارشناسان معتقدند بررسی صرف عدد شاخص نمیتواند معیار مناسبی برای پیشبینی آینده بازار باشد. این دسته از کارشناسان میگویند بررسی ارزش معاملات خرد در بازار میتواند رقم قابل اتکاتری برای بررسی وضعیت بازار باشد؛ چراکه بررسی روند حرکتی بازار بر اساس شاخص کل به دلیل اثر جابهجاییهای عمده توسط معاملهگران حقوقی و معاملات بلوکی دچار انحراف میشود.از اینرو در کنار بررسی شاخص کل، بررسی حجم و ارزش معاملات میتواند زمینه قابلاتکاتری برای پیشبینی کف شاخص فراهم کند. به اعتقاد این کارشناسان در حالی که در روزهای اخیر ارزش معاملات در محدوده زیر ۵۰ میلیارد تومانی قرار داشته، میتوان ریزش شاخص به کانال ۶۰ هزار واحد را نیز متصور شد اما اگر محدوده ارزش معاملات رشد کند میتوان محدوده کنونی را کف شاخص دانست.
در این رابطه محمد موسیزاده، کارشناس بازار سهام با اشاره به روند حرکتی شاخص کل از دی ماه ۹۲ تاکنون گفت: شاخص کل بورس تهران از اواسط دی ماه سال ۱۳۹۲ وارد روند ریزشی با شیب تند شد و پس از آن در چندین برهه بهصورت مقطعی رشد داشت؛ در این میان بخشی از فعالان بازار سهام در چند موقعیتی که شاخص بهصورت دفعی و مقطعی مثبت شد، آن را پایانی بر رکود بازار دانستهاند که گذشت زمان نشان داد تصورات فوق اشتباه بوده است که عمده دلیل این خطای تحلیلگران را میتوان در بررسی صرف روی شاخص بورس جستوجو کرد در حالی که این فاکتور به تنهایی قابل اتکا نیست. این کارشناس بازار سهام افزود: ارزش معاملات روزانه بازار میتواند معیار بهتری برای میزان جابهجایی نقدینگی و در نهایت میزان رونق و رکود در بازار باشد. موسیزاده با بیان اینکه در بررسی معاملات روزانه بازار عموم تحلیلگران به نتایج سیستماتیکی دست پیدا نخواهند کرد، تشریح کرد: در بازار بهصورت مقطعی معاملات بلوکی و معاملاتی که بعضا نیز برای کنترل شاخص استفاده میشود میتواند نظم دادهها را به هم بزند، زیرا عمدتا این دست معاملات دادههای خام را دچار انحراف و فاقد تحلیل خواهند کرد. این تحلیلگر بازار سهام گفت: روند حرکتی معاملات خرد بازار میتواند دادههای بهتری را در اختیار تحلیلگر قرار دهد چرا که این نوع معاملات به اصطلاح خالص بوده و با شاخص نیز ارتباط دارد، بهطوری که هر گاه ارزش معاملات خرد در حال رشد ادامهدار است، پس از آن شاخص بورس وارد مرحله تازهای شده است که میتواند رشد یا افت شدید باشد، به عبارتی در آن برهه سهامداران یا در حال خرید سهام یا در حال فروش آن هستند.
این کارشناس بازار سهام به تشریح نمودار همراه پرداخت و گفت: در نمودار همراه ارزش معاملات خرد بازار و شاخص از ابتدای پاییز از دادههای روزانه شرکت بورس تهران که بهصورت مجزا اطلاعات خرد و بلوک و عمده را قرار میدهد، گردآوری شده است. وی تشریح کرد: همان گونه که مشخص است هر گاه ارزش روزانه بازار زیر ۱۰۰ میلیارد تومان بوده شاخص نیز تحرک خاصی نداشته و کلیت بازار در رکود بوده است، این در حالی است که تنها در دو برهه ارزش روزانه معاملات خرد در بالای ۲۰۰میلیارد تومان ثبت شده که به دلیل خوشلدابینی مذاکرات هستهای بوده است در این میان انتظار میرود در روزهای آینده با نزدیک شدن به ضرب الاجل تیر ماه بتوان شاهد تثبیت مقطعی معاملات بر بام ۲۰۰ میلیارد تومان بود.
موسی زاده تشریح کرد: نکته مهم دیگر این نمودار آن است که در یک سال گذشته در بدترین شرایط ارزش معاملات روزانه بهصورت مداوم، زیر ۵۰ میلیارد تومان نبوده، اما در روزهای اخیر ارزش معاملات به آرامی در این محدوده قرار گرفته است که در صورت تثبیت در این منطقه میتوان اولین نشانههای رکود عمیق تر را دریافت کرد که شاید این معاملات فرسایشی، شاخص را به محدوده زیر ۶۰ هزار نیز سوق دهد. اما در صورتی که ارزش معاملات در محدوده بین ۵۰ تا ۱۰۰ میلیارد تومان افزایش یاید، میتوان محدوده فعلی را کف شاخص دانست؛ کفی که محرک رشدش میتواند برداشتن تحریمها یا بیرون آمدن از رکود داخلی و جهانی باشد.
در بازار چه گذشت؟
در بازار دیروز اغلب شرکتها قرمزرنگ شدند و شرکتهایی همچون بانک ملت، تجارت، مپنا، فولاد خوزستان، پتروشیمی مبین، فولاد مبارکه و ایران خودرو بیشترین تاثیر را در افت شاخص بورس گذاشتند و موجب افت ۲۳۴ واحدی شاخص کل شدند. در مقابل کشتیرانی و پتروشیمی خارک و پالایش نفت بندرعباس مانع از افت بیشتر شاخص شدند. شاخص قیمت وزنی نیز در این روز با ۹۸ واحد افت، به عدد ۲۶ هزار و ۳۳۸ واحد رسید. شاخص بازار اول بورس با افت ۲۲۳ واحدی در محدوده ۴۵هزار و ۲۳۷ واحدی ایستاد در حالی که شاخص بازار دوم با ۱۴۹ واحد ریزش رقم ۱۳۱ هزار
و ۳۵ واحد را ثبت کرد.
در معاملات روز گذشته بورس گروه صنعتی بارز و کارخانجات داروپخش در صدر بهترین تقاضا و در مقابل نفت پارس و سرمایهگذاری صنعت نفت در صدر بهترین عرضه قرار داشتند. پگاه آذربایجان غربی بیشترین افزایش قیمت و داروسازی فارابی بیشترین کاهش قیمت را به خود اختصاص دادند.
در فرابورس ایران نیز روز گذشته با دادوستد ۱۴۲۰ میلیون ورقه بهادار به ارزش ۳۴۵ میلیارد تومان در ۱۴ هزار نوبت، آیفکس ۷/ ۴ واحد افت کرد و به رقم ۶۹۸ واحد رسید.
منبع: دنیای اقتصاد