بازارهای جهانی همچنان در حال زورآزمایی هستند. اما این یک زورآزمایی برابر و عادلانه نیست. از یک طرف قیمت نفت کاهش و از طرف دیگر قیمت طلا افزایش مییابد و نتیجه این رقابت به نفع دلار تمام میشود. به نظر میرسد بزرگترین کاهش قیمت نفت از زمان بحران مالی سال ۲۰۰۸ تاکنون، در حال سرازیر کردن ثروت و قدرت از کشورهای تولیدکننده نفت به کشورهای صنعتی مصرفکننده است. این روزها افزایش عرضه نفت شیل امریکا، تضعیف تقاضا برای نفت در آسیا و اروپا و تقویت ارزش دلار همه عواملی هستند که قیمت نفت را بهشدت کاهش دادهاند. « بلومبرگ» ضمن پیشبینی چشمانداز اقتصاد جهان با نفت ارزان در سال ۲۰۱۵ نوشت: «قیمت نفت، داستان بزرگ سال ۲۰۱۵ است؛ این شوک در هر نسل یکبار اتفاق میافتد و تبعات عظیمی را به دنبال دارد. »
به گزارش بلومبرگ، امریکا که همچنان در مجموع یک واردکننده نفت محسوب میشود، با قیمت متوسط ۴۰ دلار برای هر بشکه نفت، رشد اقتصادی خود را در دو سال آینده به ۸/۳ درصد خواهد رساند. در حالی که اگر قیمت نفت به ۸۴ دلار برسد رشد اقتصادی این کشور به ۳ درصد خواهد رسید. به گفته کیت مور، از تحلیلگران بانک جی پی مورگان، افزایش میزان مصرف میتواند با کاهش میزان سرمایهگذاری شرکتهای نفتی خنثی شود. به گفته فادل گیت، تحلیلگر موسسه اوپنهایمراند کو، تولیدکنندگان نفت در حال کاهش ۲۰ تا ۴۰ درصدی هزینههای خود هستند. هرچند کاهش قیمت نفت به سود مصرفکنندگان است، اما هزینههای تجاری تاثیر بیشتری بر شاخصهای سهام دارد و پیش بینی میشود که شرکتهای نفتی میزان سرمایهگذاری خود را کاهش دهند. به گفته دو تن از استراتژیستهای بانک امریکا، قیمت ۵۰ دلار برای هر بشکه نفت امسال میتواند شش دلار از میزان سود دهی هر سهم از شاخص اساند پی ۵۰۰ بکاهد.
سقوط نفت خام به ۴۷ دلار
روز گذشته قیمت هر بشکه نفت خام امریکا به ۴۷ دلار سقوط کرد ولی در مقابل قیمت اونس جهانی طلا بالا رفت و به ۱۲۱۳ دلار رسید. در بازار جهانی فلزات اساسی نیز روند روز گذشته منفی بود و آلومینیوم، کبالت، مس و سرب ارزان شدند. اما واکنش بورسهای جهانی به این اتفاقات چگونه بود؟ دیروز بورس اساند پی ۵۰۰ نیویورک، بورس فوتسی لندن، بورس نیکی توکیو، بورس دکس آلمان تغییر روند مثبت دادند و از کاهش قیمت جهانی نفت و بالا ر فتن ارزش دلار استقبال کردند ولی این اتفاقات به کام بورس تهران خوش نیامد و نتوانست جلوی سقوط آزاد خود را بگیرد.
سقوط بورس تهران به کانال ۶۶ هزار واحدی
شاخص کل بازار سهام تهران روز گذشته با ۵۶۷ واحد دیگرافت به کانال ۶۶ هزار واحدی سقوط کرد. این اتفاق در حالی افتاد که بزرگترین شرکت بورس تهران که یک غول پتروشیمی است در واکنشی منفی به کاهش قیمت نفت به تنهایی شاخص را ۲۱۹ واحد پایین آورد. بعد از پتروشیمیها این فلزیها و معدنیها بودند که بیشترین تاثیر منفی را بر شاخص گذاشتند. این در حالی است که روند کاهشی و ریزشی شاخصها و قیمتها در بورس تهران همچنان ادامه دارد و دیروز به جز اوراق تسهیلات مسکن و برخی نمادهای محصولات غذایی، شاهد تداوم روند منفی در سایر گروهها بودیم. این روند کاهشی در گروههای دارویی، خودرویی، بانکی و سیمانی نیز به چشم میخورد. سقوط بازار سهام تهران در حالی ادامه دارد که به نظر میرسد حقوقیهای بازار این روزها سیاست فروش را در پیش گرفتهاند و سهامداران خرد و حقیقی توانایی زورآزمایی با آنها را ندارند. در این میان به نظر میرسد سازمان بورس نیز به دلیل تغییر مدیریتی هنوز استراتژی کارشناسانهیی برای حمایت از بازار و بازگرداندن رونق در پیش نگرفته است.
دلار ارزان شد
بهطور طبیعی نخستین واکنش به رکود بازار سهام تهران، افت قیمت جهانی نفت و رونق بازار طلای جهانی را در داخل کشور بازار آزاد ارز و طلا نشان میدهند ولی در عمل دیروز چنین اتفاقی نیفتاد و بالار فتن ارزش دلار در بازارهای جهانی واکنش منفی در بازار تهران داشت. دیروز در صرافیهای خیابان فردوسی تهران قیمت دلار امریکا به ۳۵۱۲ تومان رسید که نشاندهنده افت قیمت دلار نسبت به دو روز قبل بود. این اتفاق برای دیگر ارزهای خارجی نیز افتاد و یورو، پوند و لیر ترکیه نیز دیروز به ترتیب ۴۲۱۶، ۵۳۵۵ و ۱۵۳۶ تومان داد و ستد شدند که بیانگر روند کاهشی ارزها دربازار بود.
طلا به ۱۲۱۵ دلار رسید
اما بازار طلای تهران دیروز روندی پیچیده را دنبال کرد. بهطوری که با وجود رشد قیمت اونس جهانی طلا به ۱۲۱۳ دلار، قیمت سکه تمام طرح قدیم و جدید تغییر افزایشی نداشت و سکه طرح قدیم بدون تغییر ماند و سکه طرح جدید به ۹۹۲ هزار و ۷۰۰ تومان کاهش یافت. اما نیم سکه، ربع سکه و سکه یک گرمی به ترتیب با ۴۹۹ هزار تومان، ۲۷۰ هزار تومان و ۱۷۳ هزار تومان با افزایش تقاضا مواجه شدند. اما افزایش اونس جهانی، دیروز سبب شد گرم طلای ۱۸ عیار و هر مثقال طلای آب شده نیز اندکی گران شود و به ترتیب به ۱۰۱ هزار و ۵۵۰ تومان و ۴۳۹ هزار و ۹۰۰ تومان شدند.
هدف بعدی اونس؛ ۱۲۵۰ دلار؟
کارشناسان اقتصادی بالا رفتن ارزش دلار و کاهش روزهای اخیر بازارهای سهام جهانی را عامل اصلی هجوم سرمایهگذاران به بازار طلا میدانند و بر این باورند که کاهش قیمت جهانی نفت و نگرانی سرمایهگذاران نسبت به بحران سیاسی یونان و احتمال خروج این کشور از منطقه یورو تاثیر زیادی بر افزایش قیمت طلا در روزهای نخست سال ۲۰۱۵ میلادی داشته است. قیمت هر اونس طلا دیروز با ۳/۰ درصد افزایش به بیش از ۱۲۱۵ دلار رسید ولی به مرور زمان قیمت اونس متعادل شد و روی ۱۲۱۳ دلار باقی ماند. برخی از کارشناسان بازارهای جهانی پیشبینی میکنند که سطح مقاومتی قیمت طلا در کوتاهمدت ۱۲۲۰ دلار خواهد بود و در صورت شکسته شدن این سطح قیمت طلا به ۱۲۵۰ دلار خواهد رسید. این در حالی است که به نظر میرسد با توجه به افزایش عرضه طلا توسط روسیه برای جبران کسری بودجه ناشی از کاهش درآمدهای نفتی، طلا نتواند با افزایش چشمگیری مواجه شوند.
هشدار کارشناسان به سرمایهگذاران در بازار طلا
اما برخی کارشناسان اقتصادی نظر متفاوتی دارند و به سرمایهگذاران بینالمللی هشدار میدهند که برای سرمایهگذاری در بازار طلا عجله نکنند و مبنای خود برای سرمایهگذاری را تنها افزایش قیمت طلا در روزهای اخیر قرار ندهند، چرا که به نظر میرسد مهمترین عامل افزایش قیمت و تقاضای طلا در روزهای گذشته نگرانیهای بینالمللی در خصوص کاهش ارزش یورو و وضعیت یونان بوده است. این در حالی است که سرمایهگذاران در روزهای اخیر اقدام به فروش یورو و سهام و خرید طلا کردهاند. توصیه این کارشناسان به فعالان بازار طلا این است که هرگز تحت تاثیر افزایش قیمت طلا در روزهای نخست ۲۰۱۵ قرار نگیرند و برای تصمیمگیری در خصوص سرمایهگذاری در بازار طلا منتظر تثبیت روند قیمتها باشند.
منبع: اعتماد