به گفته مسئولان بانک مرکزی طرح چکاوک دارای مزایایی است؛ ازجمله میتوان به استاندارد کردن و یکپارچگی در صدور دسته چک، افزایش سرعت پردازش و نقدشوندگی چکها و…. اشاره کرد. همچنین بنا به گفته رئیس بانک مرکزی، چکاوک یکی از دستاوردهای بسیار ارزشمندی است که میتواند اطمینان خاطری را در جامعه و مردم ایجاد کند. این درحالی است که بهدلیل نقص در زیرساختها؛ ازجمله عدم آموزش کافی به کارمندان بانک و عدم اطلاعرسانی به مردم، همچنین ضعیف بودن سیستم نرمافزاری و سختافزاری، بسیاری از مشتریان از این طرح رضایت چندانی ندارند. حالا جای سوال است که آیا زیرساختهای لازم برای اجرای این طرح تعبیه شده است، یا اینکه با گذشت زمان این مشکلات مرتفع خواهد شد یا خیر. از اینرو با ایرج ندیمی، نماینده مردم لاهیجان و عضو کمیسیون اقتصادی مجلس به گفتوگو پرداختیم که در پی میآید.
با توجه به اجرایی شدن طرح چکاوک، آیا توقعات مشتریان مد نظر قرار گرفته است؟
در راستای مباحث مربوط به حوزه اقتصاد بانکی، بانکها چند وظیفه نسبت به مردم دارند؛ یکی از این وظایف اصل خدمات است و بانک به عنوان حق العمل کار، یا واسط بین سپرده گذار و تسهیلات گیرنده است. بدین معنا که باید به هر دو دسته خدمات را ارائه دهد. باید خدمات از جهت روزآمدی کاملا بهروز باشد. امروزه با توجه به تحولاتی که در حوزه فناوری و مانند آن وجود دارد بانکها باید بتوانند به نتایج مطلوبی ازجمله رضایت مشتریان دست پیدا کنند . اما در راستای اجرای این طرح ، مشتریان توقعاتی از بانک دارند؛ اولین توقع این است که در راستای موضوع حملونقل، زمان، آرامش، هزینه، سرعت خدمات مشتری چارهاندیشی شود. اما متاسفانه خدمات بانکها در ایران به صورت نیم بند ارائه میشود. به تعبیری دیگر درجهت اصل و گستره خدمات، جامعیت و سرعت که بخش عمدهای از خدمات بانکی است را انجام نمیدهند.
آیا بانکها میتوانند نقش بسزایی در اجرای طرح داشته باشند؟
بهطور کلی از جهت فضای رقابتی، در بانکها با چند مشکل روبهرو هستیم. اولا برخی بانکها خیلی متهعد و مقید نیستند و دستگاه ناظر که بانک مرکزی است، خیلی به این قضیه بها نمیدهد. بنابراین اولین موضوع نقش دستگاه ناظر است که ضعیف عمل میکند. دوم اینکه بانکها رقیب ندارند. از طرفی هم بانکهای بخش خصوصی هم اگر بخواهند در ارائه خدمات سرعت بیشتری داشته باشند، بانک مرکزی این بانکها را تحت فشار قرار میدهد، چراکه به نفع بانکهای دولتی نیست. از اینرو دستگاه نظارتی باید به بحث کیفیت بخشی و تسریع در ارائه خدمات اهمیت دهند.
به نظر شما فواید این طرح یکسویه است؟
اجرای طرح چکاوک راه به جایی نمیبرد. بانکداری باید یا دولتی باشد یا خصوصی. در مقابل نظارت واقعی بر عملکرد بانکها حاکم شود و از نظارت شکلی جلوگیری شود. در رابطه با مسائل خدمات بانک و بانکداری تنها نباید مردم منتفع باشند بلکه این فواید چنین طرحهایی باید دو سویه باشد.
اجرای این طرح در آینده تا چه اندازه موفق خواهد بود؟
مهمترین عامل در ارزیابی و موفقیت این طرح دو چیز است؛ یکی استانداردها و دیگری رضایت ذینفعان است. ذینفعان اگر راضی باشند از یکسو و اگر استانداردها هم برابر با بهترینها باشد، اجرای این طرح موفقیتآمیز خواهد بود. اما با توجه به نارضایتی مشتریان، اگر این موارد رعایت نشود، نشاندهنده این است که در آینده نه این طرح بلکه طرحهای دیگر هم راه به جایی نخواهند برد.
منبع: آرمان