با واریز یارانه دی ماه میزان یارانه دریافتی هر ایرانی از ایتدای اجرای طرح هدفمندی تا کنون از یک میلیون و هفتصد هزار تومان عبور کرد.
به گزارش پول پرس، از ابتدای اجرای طرح هدفمندی یارانهها تا کنون هر ایرانی یک میلیون و ۷۲۹ هزار تومان یارانه گرفته است به این ترتیب میزان یارانه دریافتی هر خانوار چهار نفری در کشور در این دوره زمانی به ۶میلیون و ۹۱۶ هزار و ۶۰۰ تومان رسیده است.
هر چند توزیع نقدی یارانهها با هدف جبران افزایش قیمت حاملهای انرژی و کالاهای مشمول دریافت یارانه صورت گرفت اما افزایش شدید نرخ تورم و سه برابر شدن قیمت ارز در نیمه دوم سال گذشته سبب شد این پرداخت جبرانی قابلیت خود را از دست بدهد و خانوارهای ایرانی نتوانند از آن بهرهای ببرند.
بر اساس این گزارش در قالب اجرای طرح هدفمندی یارانهها از آذر ماه سال ۱۳۸۹ تاکنون در حدود ۱۲۳ هزار میلیارد تومان پول نقد در جامعه توزیع شده است. این اعتبار میتوانست صرف بهبود زیرساختهای کشور شده و به توسعه اقتصادی و اجتماعی منجر شود اما توجه به تنها یک بعد قضیه اجرای قانون هدفمندی یارانهها یعنی پرداخت نقدی و بیتوجهی به پرداخت کمک هزینه تولید و همچنین بیمه سبب شده است وضعیت زندگی مردم به لحاظ اقتصادی تنزلی را در این دوره تجربه کند.
دولت در صدد اجرای لایحهای در خصوص فاز دوم هدفمندی یارانههاست تا بتواند سامانی به وضعیت فعلی بدهد. دولت یازدهم در چهار ماهی که روی کار آمده است بارها از پرداخت یارانهها به صورت فعلی انتقاد کرده است. دولتمردان تذکر دادهاند که یارانهها در حال حاضر نه به عدالت بلکه به مساوات میان اقشار برخوردار و غیر برخوردار توزیع میشود و این امر سبب میشود اهداف پیشبینی شده در قانون محقق نشود.
به عبارت دیگر در حال حاضر یارانهها هدفمند نشده است بلکه تنها از شیوه غیرنقدی به شیوه نقدی پرداخت میشود و بررسیها نیز نشان میدهد تبعات پرداخت نقدی در برخی موارد حتی از شیوههای غیرنقدی بیشتر است. دولت پیش از این قصد داشت سه دهک برخوردار یارانه را از فهرست دریافتکنندگان یارانه خارج کند اما مشکل شناسایی اقشار برخوردار مانع از اجرایی شدن این طرح گردید.هر چند مفاد پیش بینی شده و پیشنهاد دولت در اجرای فاز دوم هدفمندی یارانهها مشخص نیست اما آنچه از صحبتهای مقامات دولت برمیآید نشانگر حتمی بودن افزایش قیمت حاملهای انرژی و سایر کالاها در سال آینده است.
اقتصاد ایران در حال حاضر با تورمی رکودی دست و پنجه نرم میکند و بسیاری معتقدند که این بدترین دوران اقتصادی ایران طی سالهای اخیر است. دورانی که نه تنها با رشد شدید تورم و رکود قابل توجه همراه است بلکه رشد منفی اقتصاد نیز مشکلاتی را برای کشور ایجاد کرده است.
قدرت خرید یارانهها
بر اساس گزارش قانون، رشد تورم در سالهای اخیر سبب شده است قدرت خرید یارانههای نقدی در برخی موارد به یکسوم و در برخی موارد ، بسته به نوع کالا، به نصف کاهش یابد. گزارشهای بانک مرکزی از قیمت خرده فروشی اقلام خوراکی نشان میدهد قیمتها در دوره اجرای هدفمندی یارانهها رشدی قابل توجه را تجربه کرده است.
اگر در دی ماه سال ۱۳۸۹ ، یعنی درست یک هفته بعد از اجرای طرح هدفمندی یارانهها میشد با ۴۵ هزار و ۵۰۰ تومان ، ۴۵ لیتر شیر خرید ، در حال حاضر بر مبنای قیمتهای اعلامی از سوی بانک مرکزی این اعتبار قدرت خرید ۱۸ کیلو شیر را داراست چرا که قیمت هر لیتر شیر به ۲۴۲۷ تومان افزایش یافته است. از سوی دیگر در زمان اجرای طرح هدفمندی یارانه ها با اعتبار پرداختی برای هر نفر امکان خرید ۱۵ کیلو و نیم مرغ فراهم بود اما این رقم در حال حاضر به ۶.۹ کیلوگرم کاهش یافته است. وضعیت در مورد سایر کالاها نیز این چنین است. در خصوص سایر اقلام مهم و حیاتی نیز وضعیت به همین صورت است. اگر مبنای محاسبه قیمت ارز نیز تلقی شود ، یارانه ۴۵ هزار و ۵۰۰ تومانی در سال ۱۳۸۹ با احتساب دلار هزار تومانی ۴۵ دلار می شد اما در حال حاضر همین رقم با حدود ۱۵ دلار برابری میکند.
بر این اساس میزان افزایش حقوق و دستمزد نیز جوابگوی افزایش هزینهها نبوده و از این رو بررسیها نشان میدهد سطح زندگی در ایران تنزلی جدی را در طبقه متوسط تجربه کرده است.
جدول بالا قیمت برخی اقلام مهم مورد گزارش بانک مرکزی را در سال ۱۳۸۹ و هماکنون نشان میدهد. در این جدول قدرت خرید این اقلام بر مبنای یارانه ۴۵ هزار و ۵۰۰ تومانی در آن زمان و در حال حاضر نیز محاسبه شده است.
