علی قنبری* :هر از چندی موضوع حذف سه یا چهار صفر از پول ملی در مطبوعات ایران به نقل از یک مقام مسئول منتشر میشود. بارها از قول مسئولان بانک مرکزی شنیده شده است که این طرح در دستور کار بررسی است و به زودی در خصوص نتایج این بررسیها اطلاعرسانی صورت خواهد گرفت. اینها در شرایطی است که به نظر میرسد وضعیت اقتصادی کشور اصلا آماده اجرای چنین طرحی نیست و صحبت درباره آن نیز طبیعتا کاری بیهوده و نادرست تلقی می شود.
بررسیها نشان میدهد هر اقتصادی باید سه شرط اصلی را داشته باشد تا بتواند پروژه حذف صفر از پول ملی را به اجرا در بیاورد؛ اول اینکه باید رشد اقتصادی بالا باشد، دوم نرخ تورم پایین باشد و سوم اقتصاد ثبات داشته باشد.
نگاهی به وضعیت کنونی اقتصاد ایران نشان میدهد که از سه مورد ، دو مورد مهیا نیست و تنها ثبات اقتصادی نسبی در ایران وجود دارد که از بودن یا نبودنش در آینده نیز نمیتوان اطمینان داشت. به هر روی در حال حاضر با تورمی بسیار بالا مواجهیم و از سوی دیگر رشد اقتصادی منفی را تجربه میکنیم. حالا آیا بانک مرکزی که در مورد حذف سه صفر و بررسی آن در سال آینده صحبت میکند، اعتقاد دارد که در سال آتی هم رشد اقتصادی بالا خواهد رفت و هم تورم پایین خواهد آمد ؟
به عنوان یک کارشناس اقتصادی فکر میکنم زمانی که رشد اقتصادی به حدود ۵ تا ۶ درصد رسید و تورم به کمتر از ۱۰ درصد کاهش یافت، تازه زمان بحث و بررسی درباره چنین طرحی است و صحبت خارج از این شرایط هیچ فایدهای نه برای اقتصاد دارد و نه برای کاهش تورم.طبیعتا این شرایط در سال آینده ایجاد نخواهد شد و طبیعتا بررسی این طرح نیز در سال آینده محلی از اعراب نخواهد داشت.
دولت این روزها باید دغدغههای مهمتری از حذف سه صفر داشته باشد. این روزها دولت باید به فکر کاهش نرخ تورم باشد و خروج از رکود شدیدی که اقتصاد کشور را تهدید میکند. اجرای سیاستهایی برای کاهش نرخ بیکاری و همچنین بهبود فضای کسب و کار مهمترین چیزهایی است که باید از سوی دولت جدی گرفته شود و بحث درباره حواشی حذف سه صفر و… ممکن است ما را از پرداختن به اصل ماجرا غافل کند.
از این مهمتر ، دولت باید این روزها به فکر تدوین برنامه ششم توسعه باشد و راهکاری بیندیشد تا عقبماندگیهای برنامه چهارم و پنجم جبران شود. از سوی دیگر چشمانداز بیست ساله نیز با توجه به تغییرات جدی پیش آمده در اقتصاد و سیاست باید مورد بازنگری قرار گیرد تا بلکه پیش بینیها به امکانات تطبیق یابد. در چنین فضایی صحبت از طرح هایی نظیر حذف سه صفر و… کمی تعجب آور مینماید. مسئولان دولتی و بانک مرکزی طبیعتا در این عرصه باید آن قدر مشغولیات داشته باشند و آن قدر اخبار مهم در دستشان باشد که اجازه جولان اخبار فرعی و حاشیهای را ندهند.
از دولت یازدهم توقع میرود به جای آنکه از زمان بررسی طرح حذف صفر از پول ملی سخن گوید اقدامات عملیاش برای کاهش وابستگی به ارز نفتی را بازگو کند یا راهکارهایش برای کاهش دخالت دولت در اقتصاد را برای بحث و بررسی به اطلاع کارشناسان و افکار عمومی برساند تا معلوم شود دغدغههای اصلی چیست و چه راهی را باید در پیش گرفت. شاید پرداختن به موضوعات فرعی ، آن هم در حد حرف، زیانی برای کشور نداشته باشد اما با توجه به حجم کار و شرایط ویژه کشور به نظر میرسد بهتر است حتی به جای بحثهای فرعی نیز بحثهای اصلی در فضای اقتصادی کشور مطرح شود تا بلکه با تبادل آرا و ارائه نظرات گوناگون راهی برای بیرون رفتن از وضع نامساعد موجود اندیشیده شود.
*تحلیلگر اقتصادی
منبع: قانون