اخبارپول- در اکوسیستم بانکداری ایران، کمتر بانکی توانسته زیرساخت پرداخت مستقل و اختصاصی برای خود ایجاد کند.
بانک ملت یکی از معدود بانکهایی است که با در اختیار داشتن شرکت PSP قدرتمند خود، یعنی بهپرداخت ملت، گامی فراتر از خدمات متداول بانکی برداشته است.
اما این «زیرساخت اختصاصی پرداخت» دقیقاً به چه معناست؟ چه تأثیری در امنیت، رشد درآمدی و قدرت رقابتی بانک دارد؟ و چرا در شرایط فعلی اقتصاد ایران، این مزیت راهبردی محسوب میشود؟
PSP چیست و چه نقشی در خدمات بانکی دارد؟
PSP یا شرکت ارائهدهنده خدمات پرداخت، زیرساخت فنی و عملیاتی لازم برای پرداختهای الکترونیکی را فراهم میکند. هر بار که شما در یک فروشگاه کارت میکشید یا خرید اینترنتی انجام میدهید، این شرکتهای PSP هستند که نقش واسطهای میان کارت بانکی شما، فروشنده، بانک صادرکننده کارت و شاپرک را ایفا میکنند.
در ایران، شرکتهای PSP به دو دسته اصلی تقسیم میشوند. بانکی مانند بهپرداخت ملت، پرداخت الکترونیک سداد (وابسته به بانک ملی)، پرداخت نوین (وابسته به بانک اقتصاد نوین) و…، غیربانکی مانند آسان پرداخت، پرداخت الکترونیک سامان کیش، و…
امنیت، نقطه قوت PSP بانکی
یکی از کلیدیترین مزایای داشتن PSP اختصاصی، افزایش امنیت تبادلات مالی و دادههای بانکی است. وقتی یک بانک مثل ملت، شرکت پرداخت مستقل و زیر نظر خود دارد، مسیر تبادل دادههای مشتریان و تراکنشهای بانکی از کانالهای امنتری عبور میکند.
این یعنی دادههای تراکنش، اطلاعات کارت و جزئیات مالی مشتریان مستقیماً در زنجیرهای کنترلشده و داخلی جابهجا میشود، نه از طریق شرکتهای واسطه که خارج از بدنه بانک هستند. این موضوع در برابر حملات سایبری، نفوذ اطلاعات و سوءاستفادههای احتمالی، سپر محافظتی قویتری ایجاد میکند.
درآمد پایدار از تراکنشهای پرداختی
هر تراکنش پرداخت الکترونیکی، سهم مشخصی از کارمزد را تولید میکند. زمانی که بانک، صاحب PSP باشد، این درآمد نهتنها از محل بانکداری سنتی بلکه از اکوسیستم پرداخت کشور نیز وارد چرخه درآمدزایی بانک میشود.
بهپرداخت ملت سالهاست که در بین شرکتهای PSP از نظر سهم بازار تراکنشها و مبلغ تراکنشهای کارتخوان فروشگاهی در رتبه اول قرار دارد. این موضوع به معنای درآمد چند هزار میلیارد تومانی غیرمشاع برای بانک ملت است؛ درآمدی پایدار، قابل پیشبینی و مستقل از نوسانات نرخ سود یا تسهیلات.
انعطافپذیری خدمات و کنترل بیشتر
داشتن PSP داخلی به بانک امکان میدهد تا در طراحی خدمات بانکی نوین مانند پایانههای فروشگاهی پیشرفته (Smart POS)، سرویسهای پرداخت قبض، خرید شارژ و…، راهکارهای پرداخت امن برای تجارت الکترونیک (IPG) از رقبا پیش بیافتد.
بهپرداخت ملت تاکنون همکاریهای متعددی با شرکتهای بزرگ خردهفروشی، فروشگاههای زنجیرهای و دولت الکترونیک داشته و این قابلیتها را برای بانک ملت نیز گسترش داده است.
مزیت رقابتی در تحول دیجیتال
در عصر بانکداری دیجیتال، دیگر تنها داشتن شعبه و کارمند مزیت نیست. داده، زیرساخت دیجیتال و اکوسیستم پرداخت عناصر کلیدی برای بقا و رشد بانکها محسوب میشوند.
بانکهایی که PSP اختصاصی ندارند، برای اجرای خدمات نوین یا تحلیل دادههای تراکنش مشتریان، به شرکتهای بیرونی وابستهاند. اما بانک ملت با در اختیار داشتن بهپرداخت ملت، این مزیت را دارد که سریعتر به نوآوری برسد، مستقلتر تصمیم گرفته و شخصیسازی خدمات را دقیقتر انجام دهد.
چرا PSP اختصاصی، برگ برنده بانک ملت است؟
در شرایط رقابتی کنونی، بانک ملت با در اختیار داشتن یکی از قویترین شرکتهای PSP کشور، نهتنها جایگاه خود را در بازار حفظ کرده، بلکه افق جدیدی برای رشد درآمد، کنترل امنیت، و توسعه خدمات دیجیتال بانکی ایجاد کرده است.
این مزیت پنهان اما قدرتمند، بانک ملت را در مسیر تحول دیجیتال واقعی جلوتر از بسیاری از رقبا قرار میدهد؛ چرا که در دنیای امروز، زیرساخت مهمتر از شعبه و داده، سرمایهای ارزشمندتر از پول نقد است.
امروزه رقابت میان بانکها دیگر صرفاً بر سر نرخ سود تسهیلات یا تعداد شعب نیست. برنده نهایی، بانکی است که بتواند در دل زندگی دیجیتال مردم جا بگیرد، دادههای مشتریانش را تحلیل کند، خدمات بانکی را شخصیسازی کرده و زیرساخت پرداخت مطمئن، سریع و منعطفی داشته باشد. در این میدان، بانک ملت با در اختیار داشتن شرکت پرداخت اختصاصی خود، بهپرداخت ملت، یک مزیت راهبردی منحصربهفرد دارد.
این مزیت به بانک ملت امکان میدهد که اکوسیستم خدمات بانکی خود را عمودی و یکپارچه کند؛ یعنی از مرحله صدور کارت تا پرداخت نهایی، بدون اتکا به شرکتهای ثالث، همهچیز در زنجیرهی تحت مالکیت بانک انجام شود.
همچنین امنیت تراکنشها و اطلاعات مشتریان را در سطح بالاتری مدیریت کند؛ چون دادهها از بانک خارج نمیشوند و توسط زیرساختهای داخلی تحلیل و پایش میشوند.
درآمدزایی غیربانکی و پایدار داشته باشد؛ بخش مهمی از درآمدهای بهپرداخت ملت ناشی از تراکنشهای خارج از بدنه بانک است، اما سودش به بانک ملت میرسد. این مورد یو جریان درآمدی متنوعتر و کمتر وابسته به نوسانات نرخ بهره و ریسک اعتباری را به همراه دارد.
بانک ملت لازم نیست منتظر همکاری یا تأیید شرکتهای PSP دیگر باشد. هرگونه طرح جدید در پرداخت، هوش مصنوعی، بانکداری باز یا کیف پول دیجیتال میتواند بهسرعت از طریق بهپرداخت ملت عملیاتی شود.
در نهایت، PSP اختصاصی مثل یک «رگ حیاتی دیجیتال» برای بانک عمل میکند؛ رگی که هم پول در آن جریان دارد، هم داده، و هم اعتماد مشتری. در شرایط اقتصادی و فناورانه امروز ایران، بانکهایی که این رگ حیاتی را در اختیار دارند، آیندهسازان اصلی صنعت بانکی خواهند بود.
بانک ملت با سرمایهگذاری زودهنگام در این حوزه، اکنون نهتنها از رقبا جلوتر است، بلکه زیرساختی برای جهشهای بعدی در بانکداری هوشمند نیز فراهم کرده است.