اختصاصی/مزایای بیمه عمر که مغفول است+اینفوگرافی
نقش کمترشناختهشده بیمه عمر در مدیریت دارایی و انتقال بیننسلی

در شرایطی که بسیاری از ابزارهای مالی در ایران با ریسکهای نوسان، مالیاتهای سنگین، پیچیدگیهای قانونی و حتی مصادره اموال روبهرو هستند، بیمه عمر یکی از معدود سازوکارهایی است که انتقال سرمایه در آن ساده، امن و قانونی انجام میشود.
به گزارش خبرنگار پایگاه خبری اخبارپول، بسیاری از خانوادهها، بهویژه در بحرانهای سالهای اخیر، بهخوبی دریافتهاند که دارایی نقدشونده، قابل برداشت و معاف از مالیات چقدر میتواند در بحران مفید باشد.
این گزارش، به زبان ساده و همراه با مثالهای واقعی، مزایای بیمه عمر را نشان میدهد و به شما میگوید چرا بیمه عمر میتواند یکی از عاقلانهترین ابزارهای مالی خانوارها باشد. در عین حال چه فرصتهایی برای شرکتهای بیمه در ارتقای سطح آگاهی و نفوذ این محصول وجود دارد.
بیمه عمر چه کاری انجام میدهد که حساب بانکی، طلا، یا املاک انجام نمیدهند؟
۱. سرمایهگذاری با سود مشخص + پوشش بیمهای همزمان
فرض کنید یک فرد ۳۵ ساله، سالانه ۱۵ میلیون تومان حقبیمه عمر پرداخت میکند. شرکت بیمه در این حالت سود تضمینی (مثلاً ۱۶٪) به اندوخته این شخص اختصاص میدهد. علاوه بر آن، سود مشارکتی هم به او تعلق میگیرد (مثلاً ۲٪ دیگر بسته به عملکرد شرکت) و در صورت فوت، سرمایه مشخصی (مثلاً ۵۰۰ میلیون تومان) به ذینفعان پرداخت میشود؛ حتی اگر فقط یکیدو قسط پرداخت شده باشد.
۲. دریافت وام در زمان نیاز، بدون ضامن و چک
بعد از حدود ۲ تا ۳ سال، فرد میتواند بدون خروج از بیمهنامه، تا ۹۰٪ ارزش اندوخته خود را وام بگیرد — دقیقاً زمانی که دسترسی به وام بانکی سخت شده یا شغل فرد دچار مشکل شده است.

مزایای بیمه عمر برای عموم جامعه
۱. حفاظت در برابر بیثباتی اقتصادی
در ایرانِ امروز، وابستهبودن داراییها به بازارهای ناپایدار مثل ارز، طلا و بورس میتواند به کاهش شدید ارزش سرمایه بینجامد. بیمه عمر، از این منظر، نقشی متمایز دارد. با واریز دورهای مبالغ کوچک (مثلاً ماهانه یا سالانه)، فرد اندوختهای میسازد که نهتنها مشمول سود تضمینی است، بلکه تحت تأثیر مستقیم شوکهای بیرونی هم قرار نمیگیرد. این ویژگی، بیمه عمر را به یک لنگر باثبات مالی برای خانوادهها تبدیل میکند.
۲. سود بالاتر نسبت به حسابهای بانکی
در حالی که نرخ سود رسمی سپردههای بانکی در حدود ۲۰٪ باقی مانده و عملاً بسیاری از بانکها سقفهای نرخ بهره را رعایت میکنند، شرکتهای بیمه معمولاً ساختار متفاوتی برای بازده سرمایه دارند. بیمه عمر شامل دو نوع سود است: سود تضمینی (مثلاً ۱۶٪ سالانه)، که حتی در شرایط رکود نیز به اندوخته تعلق میگیرد و سود مشارکت در منافع، که بسته به عملکرد سرمایهگذاری شرکت بیمه، ممکن است تا حدود ۲۰٪ در مجموع افزایش یابد. این ترکیب، در بلندمدت بازدهی بیمه عمر را نسبت به حسابهای بانکی بهطور محسوسی بالاتر میبرد — بهویژه با درنظرگرفتن ترکیب سود مرکب سالانه.
۳. دریافت وام فوری بدون ضامن
در ساختار بیمه عمر، پس از گذشت دو تا سه سال، بیمهگذار میتواند تا حدود ۹۰٪ از ارزش بازخرید بیمهنامه خود را وام بگیرد. در مورد مزیت اصلی این نوع وامها میتوان به این موارد اشاره کرد؛ نیازی به ضامن، چک یا وثیقه بانکی ندارد؛ فرآیند اداری آن سریع و ساده است؛ بازپرداخت، از محل سود اندوخته قابل برنامهریزی است؛ نام و اعتبار بیمهگذار در بانکها تحت تأثیر قرار نمیگیرد.
در اقتصادی که اخذ تسهیلات بانکی با موانع متعددی روبهرو شده، این وام میتواند در زمان بحران، پشتوانهی مطمئنی برای فرد یا خانواده باشد و این مورد نیز یکی دیگر از مزایای بیمه عمر است.
۴. معافیت مالیاتی و انتقال آسان به وراث
یکی از مهمترین مزایای قانونی بیمه عمر در ایران، موضوع معافیت کامل از مالیات بر ارث و درآمد است. بر اساس قوانین فعلی، سرمایه بیمه عمر، مشمول مالیات بر درآمد یا مالیات بر ارث نمیشود و بیمهگذار میتواند پیشاپیش ذینفعان بیمهنامه را تعیین کند همچنین پس از فوت، شرکت بیمه مستقیماً مبلغ بیمه را بدون نیاز به گواهی انحصار وراثت به ذینفعان پرداخت میکند.
مزیت استراتژیک: انتقال آسان سرمایه به بازماندگان
در ایران، بسیاری از داراییها مثل ملک، طلا، حساب بانکی یا سهام، در زمان فوت دارنده، بهسرعت مشمول فرآیند انحصار وراثت، مالیات بر ارث، اختلاف خانوادگی و توقیف قضایی میشوند. اما بیمه عمر در این میان استثناست.
از دیگر مزایای بیمه عمر میتوان به این مورد اشاره کرد که طبق قوانین فعلی سرمایه فوت یا اندوخته بیمهنامه عمر، کاملاً معاف از مالیات است. بیمهگذار در زمان حیات، میتواند ذینفعان بیمهنامه را دقیقاً تعیین کند (مثلاً فقط دختر کوچک خانواده، یا یک خیریه خاص).این مبلغ، بدون نیاز به گواهی انحصار وراثت، توسط شرکت بیمه مستقیماً به ذینفع پرداخت میشود.
حتی در صورت وجود بدهی بانکی یا اختلاف مالی، بیمهنامه از توقیف و مصادره مگر در موارد خاص قضایی محفوظ است. در بسیاری موارد، تنها پولی که فوراً و بدون دردسر به دست خانواده میرسد، همان بیمه عمر است.
فرصت پیشروی صنعت بیمه: آموزش عمومی، سادهسازی محصول
با وجود مزایای بیمه عمر که نمیتوان آنها را نادیده انگاشت، نفوذ بیمههای عمر در ایران هنوز بسیار پایین است. شرکتهای بیمه باید محصول را سادهسازی کنند (با مثالهای واقعی و محاسبهپذیر)؛ به خانوادهها نشان دهند که بیمه عمر «هزینه نیست، بلکه دارایی مستقل از بازارها و تورم است» و در تبلیغات، بهجای واژههای سنگین، مزایای قابل لمس مثل «وام بدون ضامن» یا «رسیدن پول به خانواده بدون دردسر قانونی» را برجسته کنند.
شایان ذکر است، در سال ۱۴۰۴، بیمه عمر نه فقط یک پوشش فوت یا بیماری، بلکه یک ابزار مالی چندمنظوره، امن و قابل اتکا برای آینده خانوارها است. این بیمهنامه برای مردم میتواند جانشین حساب پسانداز و ضمانتنامه مالی بوده و در نگاه کلان صنعت بیمه، میتواند فرصتی جدی برای بازسازی اعتماد عمومی و توسعه بازار بیمههای زندگی باشد.