کتاب روانشناسی پول اثر مورگان هاوسل در ایران با عنوانهای مختلفی ترجمه و منتشر شده است. این کتاب به بررسی رفتارهای انسانی در مواجهه با پول، تصمیمگیریهای مالی و تأثیرات روانشناختی آنها میپردازد.
این کتاب بیشتر به این مساله میپردازد که مقوله پول ابزاری برای زندگی بهتر است، نه هدف زندگی و اگر انسانها یاد بگیرند با ترس و طمع بجنگند، خواستههای خود را مدیریت کنند و برای آینده فکر کنند، ثروت واقعی را هم بهدست میآورند.
مورگان هاوزل معتقد است که در زمینه پول، درک رفتار انسان مهمتر از درک جزئیات ریاضی است. به گفته مورگان، اکثر مردم تصور می کنند که پول تابع مجموعهای از قوانین است، درست مانند فیزیک یا ریاضی: اگر قوانین را بفهمید، نحوه کار پول را درک می کنید و می توانید به موفقیت مالی برسید. بنابراین، مردم تصور می کنند که موفقیت مالی به تحصیلات و هوش بستگی دارد.
با این حال، او در کتاب روانشناسی پول استدلال می کند که نه ریاضی، نه هوش و نه دانش نحوه کار بازار، هیچ کدام تضمین کننده موفقیت مالی نیست. او در عوض معتقد است که کلید موفقیت مالی در درک چرایی رفتار انسان نهفته است.
موفقیت مالی فقط بک دانش یا هوش ریاضی وابسته نیست؛ بلکه بیشتر از همه به رفتار، طرز فکر و تصمیمگیریهای روانشناختی ما برمیگردد.
نسخههای ترجمهشده در ایران:
۱. ترجمه یاشار مجتهدزاده – انتشارات سبزان
این نسخه یکی از ترجمههای معتبر و پرطرفدار است که با نثر روان و ویراستاری مناسب منتشر شده است.
۲. ترجمه ویدا کرمی – انتشارات ذهنآویز
این ترجمه نیز با استقبال خوبی مواجه شده و در پلتفرمهایی مانند طاقچه و فیدیبو به صورت الکترونیکی در دسترس است.
۳. ترجمه آرزو خسروپور – انتشارات طاهریان
این نسخه نیز در بازار موجود است و میتوانید آن را از فروشگاههایی مانند طاقچه تهیه کنید.
۴. ترجمه حسین عزیز طائمه و سودابه خادمی – انتشارات دوران
این ترجمه نیز در بازار کتاب ایران عرضه شده است.
۵. ترجمه فاطمه باغستانی – انتشارات نسل نواندیش
این نسخه نیز در دسترس علاقهمندان قرار دارد.
اگر به دنبال ترجمهای روان و قابل فهم هستید، نسخههای ترجمه یاشار مجتهدزاده و ویدا کرمی گزینههای مناسبی هستند. همچنین، اگر تمایل دارید کتاب را به صورت الکترونیکی یا صوتی مطالعه کنید، پلتفرمهایی مانند
طاقچه و
کتابراه میتوانند انتخابهای خوبی باشند.
مهمترین ایدههای کتاب روانشناسی پول (به زبان ساده):
مردم تصمیمات مالی خود را بر اساس تجربه، ترس، طمع، غرور یا حتی خوششانسی میگیرند. بر همین اساس، دو نفر با درآمد یکسان، فقط بهخاطر نگرشهایی که در زندگی دارند، ممکن است نتایج مالی کاملاً متفاوتی داشته باشند.
پولدار بودن یعنی داشتن درآمد بالا یا داراییهای زیاد و ثروتمند بودن یعنی توانایی کنترل خواستهها، زندگی کردن با زیرِ سطح درآمد و حفظ آزادی.
مهم نیست چقدر پول درمیآورید! مهم این است که چقدر از آن را نگهداشته و چطور خرج میکنید. عادتهای کوچک (مثل صرفهجویی روزانه) در بلندمدت تأثیر بزرگی دارند.
سرمایهگذاری خوب مثل درخت کاشتن است. سریع رشد نمیکنند، ولی اگه صبور باشید، نتیجه میدهند. در این راه، بزرگترین دشمن سرمایهگذار، خودش و تصمیمات احساسی اوست.
ما نمیدانیم پشت پردهی زندگی دیگران چه گذشته است. بنابراین تصمیمات مالی آنها نمیتواند الگوی بیچون و چرای ما باشد. بنابراین به جای مقایسه، روی ارزشها و اهداف شخصی خودت تمرکز کن.
گاهی موفقها خوششانس بودند و گاهی افراد خوب هم با بدشانسی شکست میخورند. پس قضاوت نباید سریع و سطحی باشد.
در ادامه به ۱۰ قانون طلایی کتاب روانشناسی پول و مثال و تمرینهای مناسب برای به کار بستن این قوانین در زندگی روزمره به زبان ساده میپردازیم.
قوانین طلایی کتاب و تمرینهای مرتبط با آن
۱. با واقعیت زندگی خودت تصمیم بگیر، نه با ظاهر زندگی دیگران
آدمها خرجهایی میکنن که ما فقط ظاهرش رو میبینیم، نه دلیل یا فشار پشتش رو. هیچوقت زندگی مالیتو با ظاهر دیگران مقایسه نکن.
مثال: دوستت گوشی ۸۰ میلیونی خریده، ولی نمیدونی که با وام یا قسط سنگین گرفته. تو فکر میکنی عقب افتادی، در حالیکه شاید تصمیماش براش ضرر داشته.
تمرین: یکی از خرجهایی که فقط برای چشم و همچشمی انجام دادی رو یادداشت کن، و راه جایگزینی براش پیدا کن.
۲. صرفهجویی، از درآمد مهمتره
مهم نیست چقدر درمیاری؛ مهم اینه چقدرش رو نگه میداری. موفقترینها اغلب کسانی هستن که سادهتر زندگی میکنن، نه کسانی که بیشتر درمیآرن
مثال: دو نفر با درآمد ۲۰ و ۴۰ میلیون؛ اولی با ۵ میلیون پسانداز در ماه، دومی با هیچ! در ۵ سال، اولی وضع مالی بهتری داره.
تمرین: از امروز، یک درصد از درآمدت رو پسانداز کن (مثلاً فقط ۱۰۰ هزار تومن)، ولی هر ماه حفظش کن.
۳. ثروت یعنی آزادی، نه فقط پول
هدف پول، داشتن آزادی برای انتخاب سبک زندگیه. کسی که با پولش استقلال داره، واقعاً ثروتمنده.
مثال: فردی که ساده زندگی میکنه و میتونه کار نکنه ولی سفر بره، آزادی بیشتری داره تا کسی که میلیاردی درآمد داره اما تحت فشار خرجهایشه.
تمرین: فکر کن «اگه فردا مجبور نباشی کار کنی، چقدر پول لازم داری؟» با این دیدگاه برنامهریزی کن.
۴. ترس و طمع، بدترین مشاورهای مالی هستن
عجله، ترس از سقوط بازار، یا طمع سود بیشتر، تصمیمهای اشتباه میسازن. آرامش، کلید بازی مالیه.
مثال: در اوج بورس، خیلیها از روی هیجان سهام خریدند و بعد از سقوط سهم، ضرر دادن.
تمرین: قبل از هر تصمیم مالی، یه نفس عمیق بکش و از خودت بپرس: «آیا این تصمیم از روی ترس یا طمعه؟»
۵. صبر معجزه میکنه
بهره مرکب فقط وقتی اثر میذاره که بهش زمان بدی. خیلی از ثروتها حاصل ۱۰، ۲۰ یا حتی ۳۰ سال صبر هستن.
مثال: سرمایهگذاری ۵ میلیونی ماهانه، بعد از ۱۵ سال با سود مرکب تبدیل به سرمایه چندصد میلیونی میشه.
تمرین: یه صندوق سرمایهگذاری کمریسک انتخاب کن و ماهانه حتی با مبلغ کم (مثلاً ۳۰۰ هزار تومن) بریز داخلش. صبر کن.
۶. راهحل همه چیز، اطلاعات و تحلیل نیست؛ گاهی فقط باید دوام بیاری
در اقتصاد و سرمایهگذاری، بقای بلندمدت مهمتر از بردهای کوتاهمدته. فقط زنده بمون و ادامه بده.
مثال: کسی که در بحران اقتصادی فقط کارش رو از دست نداد، شاید موفقتر از کسی باشه که ریسک بالا کرد و همه چی رو از دست داد.
تمرین: یک بخش از بودجهت رو فقط برای بقای مالی نگه دار:
بیمه، پسانداز اضطراری، وام سبک.
۷. هیچوقت همه چیز رو شرط نبند
حتی بهترین برنامهها هم ممکنه بهدلیل شانس یا تصادف شکست بخورن. همیشه حاشیه امنیت داشته باش.
مثال: کسی کل پولش رو گذاشت روی یه پروژه رمز ارز و همهش رو از دست داد.
تمرین: سبدی از اهداف مالی درست کن: کمی برای مصرف، کمی برای پسانداز، کمی برای ریسک کنترلشده.
۸. خوششانسی و بدشانسی، نقش زیادی دارن
موفقیت فقط نتیجه تلاش نیست؛ گاهی هم نتیجه شانس یا زمانبندی درسته. فروتنی در موفقیت و همدلی در شکست داشته باش.
مثال: بیل گیتس توی مدرسهای درس خوند که تنها مدرسهای بود که کامپیوتر داشت. این شانس کوچیک، مسیر زندگیش رو عوض کرد.
تمرین: به یک موفقیت یا شکست در زندگیات فکر کن. چه بخشی از اون شانس یا تصادف بود؟ ازش چی یاد گرفتی؟
۹. به اهداف بلندمدت وفادار بمون
بازار همیشه بالا و پایین داره. کسی موفقه که با اهدافش زندگی کنه، نه با نوسانات لحظهای.
مثال: کسی که هر بار بازار تکون میخوره، پولشو جابهجا میکنه، سودی نمیگیره؛ ولی کسی که ۱۰ سال وفادار میمونه، سود میبره.
تمرین: یه هدف مالی بلندمدت (۵ ساله) بنویس و فقط ماهانه یه کار کوچیک براش انجام بده، بدون عجله یا هیجان.
۱۰. ساده نگهش دار
پیچیدگی مالی لزوماً هوشمندی نیست. برنامههای ساده، قابل اجرا و پایدار معمولاً موفقتر هستن.
مثال: یه بودجهی ساده با سه ستون: درآمد – هزینه – پسانداز، مؤثرتر از ده تا اپلیکیشن مدیریت مالی پیشرفتهست.
تمرین: یه دفترچه یا فایل ساده درست کن، فقط با این سه ستون، و ماهانه یک بار پرش کن.