رشد بدهی بانکها؛ عامل دوم ایجاد تورم

این روزها هرجا صحبت از تورم ۴۰درصدی و مشکلات معیشتی مردم به میان میآید، کارشناسان اقتصادی بلافاصله به طرحهای بحثبرانگیزی چون مسکن مهر و هدفمندی یارانهها اشاره میکنند و این طرحهای غیرکارشناسانه را عامل اصلی مشکلات اقتصادی موجود میدانند. آقای رئیسجمهوری هم در گزارش ۱۰۰روزه خود، بخش اعظم این تورم بیسابقه را به اجرای نادرست طرح مسکن مهر نسبت داد. باوجود همه استدلالهای صورتگرفته درباره ارتباط این طرحهای اقتصادی با گرانیها و مشکلات اخیر و با اینکه تقریبا همه اقتصاددانها بر مشکلات موجود در زمینه اجرای این طرح اذعان دارند، برخی از مجلسیان در اظهارنظری متفاوت، ارتباط مسکن مهر را با تورم رد کردهاند.
نبیالله احمدی وجود ارتباط میان مسکن مهر و تورم را منوط به کار کارشناسی مرکز پژوهشهای مجلس دانسته و میگوید: «بهراحتی نمیتوان گفت که دلیل ۴۰درصد از تورم موجود، مسکن مهر است. این پروژه قطعا تاثیراتی داشته، اما از سوی دیگر موجب تامین مسکن برای بخشی از اقشار کمدرآمد جامعه هم شده است. متاسفانه در گزارشهای مختلف از ارایه آمار دقیقی که منبع داشته باشد، خودداری میکنیم. نیازی نیست رئیسجمهوری در این زمینه گزارش بدهد و نگاه سیاسی به این موضوعات وجود داشته باشد؛ بلکه یک منبع باید باشد تا همه به آن رجوع کنند و برای جامعه قابل قبول باشد». بررسی درصد تغییر داراییهای بانک مرکزی نیز نشان میدهد که مسکن مهر بهتنهایی عامل رشد پایه پولی کشور نبوده و رشد بدهی دولت به بانک مرکزی و تغییر در خالص داراییهای خارجی نیز بهعنوان اجزای تاثیرگذار در پایه پولی، در رشد تورم سهم عمدهای داشته است. به گزارش مهر، در سال ۷۷ بدهی دولت سهم اصلی را در پایه پولی دارد. اما در سالهای ۷۸، ۷۹، ۸۰، ۸۲، ۸۳، ۸۵ و ۸۸ رشد خالص داراییهای خارجی بانک مرکزی بیشترین سهم را در رشد پایه پولی داشته است. از سویی، در سالهای ۸۱ و ۸۴ علاوه بر خالص داراییها، بدهی بانکها به بانک مرکزی بیشترین سهم را در پایه پولی داشتهاند. در سالهای ۸۶ و ۸۷، ۸۹ بدهی بانکها به بانک مرکزی به ترتیب با رشد ۹.۱۵۰ درصد، ۱.۷۴درصد و ۲.۹۵درصد بالاترین سهم را در رشد این متغیر داشتهاند. در سال ۹۰ علاوه بر خالص داراییهای خارجی بانک مرکزی بدهی بانکها به بانک مرکزی هم افزایش یافته است؛ اما در سال گذشته رشد ۲.۴۰درصدی بدهی دولت به بانک مرکزی اصلیترین عامل رشد پایه پولی بوده است.
منبع: شهروند