مطالعه رفتار اقتصادی در سه دهه گذشته نشان میدهد که در شرایط آسودگی اقتصادی و ثبات سیاستهای دولت نقدینگی بین این بازارها به تعادل میرسد و برعکس در شرایط بیاعتمادی، نقدینگی سمت و سوی ارز و سکه را هدف میگیرد.
غلامحسین دوانی*: مدتهاست که دولت برای کمبود منابع مالی خود به جای تغییر نگرش سنتی «یافتن منابع جدید از مشتریان قدیمی» به نگرش جدید «توسعه پایههای مالیاتی و کشف فرار مالیاتی» مرتبا بحثهایی از سپردههای بانکی در شرایطی میکند که هرگونه فرار سپردهها، بازارهایی را هدف قرار میدهد که چشم اسفندیار دولت است!؟
بدونشک تجربه بازارهای ایران و رفتار اقتصادی مردم بر آن است که چهار بازار اصلی همیشه رقیب بودهاند:
بازار پول (سپردهگذاری)
بازار سهام (سهمبازی)
بازار مسکن و بازار ارز، طلا و سکه.
مطالعه رفتار اقتصادی در سه دهه گذشته نشان میدهد که در شرایط آسودگی اقتصادی و ثبات سیاستهای دولت نقدینگی بین این بازارها به تعادل میرسد و برعکس در شرایط بیاعتمادی، بیاطمینانی و احساس خطر و ریسک ناامنی (چه طبیعی مثل زلزله و… و چه غیرطبیعی نظیر جنگ و…) نقدینگی سمت و سوی ارز و سکه را هدف میگیرد؛ کمااینکه در همین دو ماه گذشته که اولین سررسید وجوه بانکی فرا رسید و برخی سپردهها از بانکها ترخیص شد، روانه بازار ارز و سکه شد و قیمتهای آن را با حمایت دولت (چون دولت ارزفروش است) بالا برد و بخش دیگری از آن نیز روانه بازار سرمایه شد تا حبابی را به وجود آورد که ترکیدنش از هماکنون محرز است. اگر به گفتههای مسئولان محترم دولتی اعتماد کنیم، حداقل حجم قاچاق ورودی کشور ١۵ میلیارد و حداقل قاچاق خروجی (بازارچههای مرزی و اسکلههای خاص هفت میلیارد دلاری) یا به تعبیری ٢٢ میلیارد دلار قاچاق وجود دارد، سؤال اساسی شهروندان مالیاتپرداز آن است که چنانچه مقرر باشد از حجم قاچاق ورودی حداقل ١٣ درصد (٩ درصد ارزشافزوده + ۴ درصد حقوق گمرکی) و از حجم قاچاق خروجی پنج درصد مالیات اخذ شود، مجموع حقوق ازکفرفته معادل هشت هزار میلیارد تومان خواهد شد که از بودجه چندین وزارتخانه و حجم بودجه عمرانی تخصیصی چندین استان بیشتر خواهد شد؛ بنابراین چرایی رویآوری دولت به مالیات (سپردهگذارانی که فارغ از همه انتقاداتی که میتوان به آنها داشت) حداقل منافع خود را در مجموعه بانکی که قرار است تأمینکننده و منبع موردنیاز فعالان اقتصادی باشد، آن هم در شرایط رکود اقتصادی چیست؟!
آیا هجوم سپردهگذاری در تاریکخانه بهتر است یا در بانکها. مگر تجربه دو دهه گذشته و انباشت هزاران میلیارد در مؤسسات بهاصطلاح مالی- اعتباری فاسد کفایت نمیکند؟!
آقایان! آزموده را آزمودن خطاست. با اقتصاد شوخی نکنید.
* حسابدار رسمی
منبع: شرق