سعید لیلاز*: فهم من از اقتصاد ایران در حال حاضر این است که اقتصاد کشور به ویژه در بخش صنعت به مثابه یک تکه سنگ طبق قانون سقوط آزاد در حال پایین افتادن است. تصور میکنم که بدون یک اقدام قاطع و فوری در اقتصاد ایران و بدون تحمل ریاضت و تکانهای شدید اجتماعی، اقتصادی و سیاسی ناشی از آن، این امکان وجود ندارد که بر این مشکلات غلبه کنیم. البته راهی غیر از این وجود ندارد چون ما نمیتوانیم اجازه دهیم که اقتصاد ایران در بحران غرق شود. به همین دلیل اگر کسی در بین نمایندگان مجلس راهحل بهتری سراغ دارد حتما این راهحلها را بیان کند ولی اگر راهحل دیگری وجود ندارد پس به آن تدبیری که دولت انجام میدهد باید رضایت دهند و اصلاحیه لایحه بودجه سال ۹۲ را تصویب کنند. ما به هیچوجه در شرایط عادی اقتصادی قرار نداریم. تا آنجایی که از تاریخ اقتصاد ایران در یک صد سال اخیر میدانم هرگز اوضاعی به وخامت امروز در اقتصاد ایران شاهد نبودهام. حتی در دوران اوج جنگ ایران و عراق چنین وضعیتی نداشتیم که همه شاخصهای اقتصادی و اجتماعیمان با هم رو به وخامت رفته باشد. البته دولت نمیخواهد به تشنج و فضای ملتهب موجود دامن بزند ولی واقعیت این است که این فضا و این التهاب وجود دارد و اگر در همین حد که دولت اقدام میکند همراهی فوری اتفاق نیفتد ما ثانیهها و روزهای بسیار با ارزشی را از دست خواهیم داد. حتی درباره درمانهایی که برای وضعیت فعلی قابل تصور است دولت بیش از اندازه زمان صرف میکند و یک درمان قطعی و فوری را به عقب میاندازد. بهدلیل اینکه در اغلب این موارد به عقب انداختن درمان موجب تشدید وخامت اوضاع میشود. برای نخستین بار در تاریخ مکتوب اقتصاد ایران است که تولید ناخالص داخلی حدود ۱۰ درصد کمتر از پایان سال ۹۰ است و نرخ تورم از مرز ۴۰ درصد عبور کرده و نرخ بیکاری نیز در عمل بین ۱۷ تا ۲۰ درصد و به طور برقآسا در حال افزایش است. قطعا اگر افزایش مشروعیت دولت ناشی از انتخابات ۲۴ خرداد سال ۹۲ نبود واقعا قابل تصور نبود که چه شرایطی ممکن بود بر اقتصاد ایران حاکم شود و چگونه میتوانستیم مسائل را حل کنیم. مشروعیتی که هماکنون دولت یازدهم در حل و فصل مسائل اقتصادی و در تحمیل یک ریاضت ملی به اقتصاد ایران دارد تنها سرمایهیی است که در حال حاضر در اختیار کشور و دولت قرار دارد. هرگونه تمرکز بیش از اندازه به اینکه اوضاع اقتصادی ایران میتواند در اثر بهبود وضعیت روابط سیاسی بین ایران و امریکا بهتر شود و ایران میتواند در کوتاهمدت به سرمایه مالی خود در خارج از کشور دسترسی پیدا کند، یک خوش خیالی روشن است. هرگونه حرکتی برای احیا و بهبود اقتصاد ایران باید از درون اقتصاد شروع شود و این جز با یک تحمیل ریاضت جدی به اقتصاد ایران ممکن نیست. این را باید همه طرفها هم بفهمند و هم تحمل کنند. آمپول بدون درد هنوز حداقل در حوزه اقتصاد اختراع نشده و ما ناگزیر از استفاده از این آمپولهای دردناک برای بهبود فوری اوضاع اقتصادی کشور هستیم.
منبع: اعتماد