شفافتر شدن نقش بانک توسعه صادرات در سند نقشه راه توسعه صادرات

به گزارش اخبارپول، در پی انتشار نسخه اولیه نقشه راه توسعه صادرات کشور (۱۳۹۹-۱۴۰۴)، علی صالح آبادی، طی نامه ای به مرجان فقیه نصیری، رئیس موسسه مطالعات و پژوهش های بازرگانی، تلاش متولیان تدوین سند نقشه راه صادرات و خبرگان حوزه صادرات در موسسه مذکور برای رفع معضلات صادرات را قابل قدردانی دانست و بیان کرد: شفاف سازی وضعیت فعلی صادرات، ارائه تحلیل از وضعیت موجود، نگاه به فرصت ها و تهدیدها و از همه مهمتر تعیین خط کلی و ایجاد نگاه کل نگر برای نهادهای مرتبط را از نقاط قوت این سند است.

مدیر عامل بانک توسعه صادرات ایران، در این نامه اظهار کرد: سند مذکور از دیدگاه بانک توسعه صادرات ایران به عنوان یکی از بازوهای اصلی حمایت از صادرات در برخی موضوعات نیازمند بازنگری و یا توجه بیشتر است.

علی صالح آبادی در ادامه مواردی را که در سند مذبور کمتر مورد توجه قرار گرفته و یا در مواردی از جمله بند ۸ و ۹ مغفول مانده را به شرح زیر برشمرد:

۱. معضلات و مشکلات ناشی از محدودیت‌های و ممنوعیت های نقل و انتقال پول (به عنوانشاهراه حیاتی امر صادرات)
۲. مکانیزم های بانکی برای پایدار کردن و اجرایی شدن واقعی و پایدار موافقت نامه ها و توافقنامه ها (موضوع موافقت نامه ها و پیگیری جهت اجرایی شدن توجه شده است لکن موضوع مکانیزم های بانکی منظور نظر است)
۳. ساز و کارهای اجرایی و هدفمند در جهت عملی شدن واقعی پیمان‌های منطقه ای و فرامنطقه ای ؛ ۴.برنامه های غیر کلاسیک و نوآورانه مالی و غیرمالی برای حل معضلات ناشی از تحریم مرتبط با امر صادرات در همه ابعاد متناسب با شرایط و نوع بحرانهای در پیش رو
۵. برنامه های منسجم و پیشبرنده برای احیای بازارهای صادراتی از دست رفته و یا در حال افول
۶. توجه به لزوم کاهش لختی سازمانها و نهادهای اجرایی صادرات و افزایش چابکی آنها واستفاده از فرصت پیش رو تحول دیجیتال در این راستا
۷. ایجاد یک زنجیره به هم پیوسته و هدفمند از بازیگران اکوسیستم صادرات و تعیین و شفاف کردن نقش و ارتباطات هریک به صورت واقعی.
و از همه مهمتر:
۸. توجه به نقش برخی نهادهای موثر در امر صادرات از جمله نقش بانک توسعه صادرات ایران به عنوان اگزیم بانک ایران در تسهیل گری و ایفای نقش اهرمی در جهت جهش صادرات.
۹. ایجاد سازوکارهای نظارتی متفاوت و مستقل برای نهادهای مالی امر صادرات از جمله اگزیم بانک ایران همانند سایر کشورهای موفق.

در این نامه به نقش بانک توسعه صادرات ایران در توسعه صادرات کشور اشاره شده و آمده است: بیش از بیست و پنج سال است که بانک توسعه صادرات ایران به عنوان اگزیم بانک ایران و بازوی دولت در امر صادرات نقش بسیار موثری را در تامین مالی صادرات و همچنین رفع مشکلات مرتبط با موضوعات بانکی و مالی در دوران های مختلف تحریم ایفا کرده و این در حالی است که در اقتصاد کنونی جهان، اگزیم بانک ها به ابزاری مهم جهت تحقق اهداف توسعه ای صادرات کشورها تبدیل شده اند.

این گزارش می افزاید: در واقع دولتها، سیاست های تامین مالی و پوشش شکاف بازار و کنترل ریسک های وارده به صادر کننده را از طریق حمایت و ایجاد نقش کلیدی اگزیم بانکها تحقق می بخشند و برای این منظور، اختیارات و قوانین خاص و سیاستهای حمایتی ویژه ای از جمله پوشش ریسک های مختلف مالی و غیرمالی، تنظیم مقررات اجرایی و نظارتی مستقل و متفاوت از سایر بانکها، تامین و افزایش سرمایه به موقع و هدفمند در مقاطع زمانی مختلف، پوشش زیاندهی و ورشکستی و سایر حمایت‌ها را برای این دسته از بانک ها در نظر می گیرند و جایگاه منحصر به فردی در اسناد، استراتژی ها و اهداف توسعه صادراتی کشور برای این بانکها قائل می شوند.

علی صالح آبادی در ادامه خاطر نشان می‌شود؛ متاسفانه بنظر می رسد نقش بانک توسعه صادرات ایران به عنوان بانک توسعه ای و اگزیم بانک ایران به درستی شفاف نبوده به گونه ای که در برنامه ها و اسناد بالادستی مرتبط با صادرات از جمله سند نقشه راه توسعه صادرات این نقش مغفول مانده است. در صورتی که در خصوص بندهای ۱ تا ۷ ذکر شده در بخش اول این نامه و همچنین برخی پیشنهادهای ارائه شده در سند از جمله همکاری در ارائه تسهیلات لازم به منظور توسعه لجستیک و حمل و نقل، هماهنگی صنعتی و حمایت بخشی، همکاری در انعقاد و توسعه موافقت نامه های تجاری و کمک و تسهیل به ایجاد پیوند میان بنگاه های دانش بنیان و SMEها، بانک توسعه صادرات ایران قادر است نقش موثر و منحصر به فردی را ایفا کند.

مدیر عامل بانک توسعه صادرات پس از تشریح نکات و موارد نیازمند بررسی در سند نقشه راه صادرات کشور، پیشنهاد کرد: علاوه بر مدنظر قرار دادن ۷ مورد ذکر شده در بخش های مختلف سند توسعه راه صادرات، برخی محدودیت‌ها، نیازها و الزامات بانک توسعه صادرات ایران به شرح ذیل در بخش” ۳-۸ برنامه های پیشنهادی توسعه صادرات” و به ویژه بخش “۳-۸-۲- تسهیل دسترسی به منابع (صفحه ۱۶)” و بخش” ۵-۳- عوامل موثر بر تولید صادراتی (ذیل بخش آسیب شناسی صادرات صفحه ۲۶)” و یا “بخش ۵-۴-زیرساخت های پشتیبان و ارتقای تجارت (صفحه ۲۷)” نقشه راه توسعه صادرات ایران گنجانده شود.

وی همچنین خواستار اضافه کردن مساله محدود بودن سرمایه بانک توسعه صادارت به عنوان اگزیم بانک ایران (ذیل بخش ۵-۳) و لزوم افزایش سرمایه بانک متناسب با ماموریت و شرایط حاکم بر صادرات (ذیل بخش۳-۸-۲) شد‌.

صالح آبادی در ادامه این نامه خواستار گنجاندن مواردی چون وجود ساختار نظارت و اجرایی چندگانه حاکم بر بانک توسعه صادرات ایران، لزوم تغییر و یا تسهیل مقررات حاکم بر بانک توسعه صادرات معطوف به وظایف و ماموریت اگزیم بانکها و نیز محدود بودن بودجه ها و منابع مالی بارانه سود در اختیار بانک توسعه صادرات در سند نقشه راه صادرات کشور شد.